या मंदिरातून होते दानवांची पूजा


सर्वसाधारणपणे मंदिरातून देवदेवतांची पूजा केली जाते असा आपला समज आहे. मात्र हिंदू संस्कृतीत देवांबरोबरच गुणी दानवांची पूजा करण्याचीही प्रथा आहे. याचे उदाहरण म्हणजे भारतात अनेक ठिकाणी दानव गणल्या गेलेल्यांचीही पूजा केली जाते. त्यातील महत्त्वाची तीन मंदिरे उत्तरप्रदेशात आहेत तर चौथे मंदिर उत्तराखंड मध्ये आहे.

उत्तरप्रदेशात कानपूरमध्ये दशानन मंदिर आहे. हे मंदिर रावणाचे आहे. १८९० मध्ये हे मंदिर बांधले गेले आहे. रावण हा असूर म्हणजे राक्षस होता असे मानले जाते. वर्षभर हे मंदिर बंद असते मात्र दसर्‍यादिवशी ते उघडले जाते व त्याच्या दर्शनासाठी मोठ्या संख्येने भाविक येतात. येथे रावणाची पूजा तो ज्ञानी होता म्हणून केली जाते.


याच राज्यात गोकुळात पुतना राक्षशिणीचे मंदिर आहे. येथे पुतनेची पूजा केली जाते. कृष्ण कथांमध्ये पुतना कृष्णाला विषारी दुध पाजून ठार करण्यासाठी आली होती मात्र कृष्णानेच तिचा वध केला ही कथा येते. येथे पुतनाची झोपलेली मूर्ती असून तिच्या छातीवर स्तनपान करणार्‍या कृष्णाची मूर्ती आहे. येथे पुतना कृष्णाला मारण्यासाठी नाही तर त्याच्या आईचे स्वरूप म्हणून आली होती असे मांनले जाते व त्यामुळे तिची मातृस्वरूपात पूजा केली जाते.


महाभारतात राजा दुर्योधन हा खलनायक आहे. लक्षावधी लोकांच्या मृत्यूला कारणीभूत ठरल्यामुळे त्याला असूर मानले जाते.उत्तराखंडमधील नेटवार भागात दुर्योधनाचे मंदिर आहे. येथे त्याची देवतेप्रमाणे पूजा केली जाते. त्याच्याशेजारीच कर्णाचेही मंदिर आहे. दुर्योधनाची सोन्याची कुर्‍हाड जाखोली या गावातील देवळात पाहायला मिळते.


उत्तरप्रदेशात झाशी जवळ अहिरावण मंदिर आहे. येथे रावणाचे भाऊ अहिरावण व महिरावण यांची पूजा केली जाते. हे मंदिर ३०० वर्षे जुने आहे. अहिरावणानेच राम लक्ष्मणाचे अपहरण केले होते. येथे महाबली हनुमानासाह अहिरावण व महिरावणाची पूजा होते.

Leave a Comment