जागतिक लष्करी खर्च: भारत लष्करावर सर्वाधिक खर्च करणारा जगातील तिसरा देश


स्टॉकहोम – कोरोना महामारीने जगभरातील आर्थिक व्यवस्था उद्ध्वस्त केली असताना, जगात कुठेही लष्करी खर्चात कपात झालेली नाही. या संदर्भात जारी केलेल्या अहवालात असे सांगण्यात आले आहे की, 2021 मध्ये जगातील तीन देश भारत, चीन आणि अमेरिका यांनी लष्करी खर्चात कोणतीही कपात केलेली नाही. यावर्षी जागतिक लष्करी खर्चात सर्वाधिक वाढ नोंदवण्यात आली आहे. 2021 मध्ये हा खर्च वाढून $2.1 ट्रिलियन झाला.

स्टॉकहोम इंटरनॅशनल पीस रिसर्च इन्स्टिट्यूटने (SIPRI) सोमवारी आपल्या अहवालात ही माहिती दिली. जगातील सर्व खर्च करणाऱ्या देशांमध्ये अमेरिका, चीन आणि भारत आघाडीवर आहेत. संस्थेने जारी केलेल्या निवेदनानुसार, 2021 मध्ये जागतिक लष्करी खर्चात 0.7 टक्क्यांनी वाढ झाली आहे. अमेरिका, चीन, भारत, ब्रिटन आणि रशिया हे पाच सर्वाधिक लष्करी खर्च करणार्‍यांमध्ये यावर्षी आहेत. या सर्वांचा एकूण खर्च 62 टक्के आहे. संस्थेने जारी केलेला अहवाल तयार करणारे ज्येष्ठ संशोधक डॉ. डिएगो लोपेस दा सिल्वा म्हणाले, कोरोना महामारीमुळे आर्थिक व्यवस्था कमकुवत होऊनही जागतिक लष्करी खर्च विक्रमी पातळीवर राहिला.

इन्स्टिट्यूट ऑफ स्टॉकहोमच्या मते, जगभरात लष्करी खर्चात भारताचा तिसरा क्रमांक लागतो. हा खर्च $76.6 आहे. 2020 च्या तुलनेत त्यात 0.9 टक्के वाढ झाली आहे, तर 2012 पासून ती 33 टक्क्यांनी वाढली आहे. दुसरीकडे, रशिया या बाबतीत पाचव्या स्थानावर आहे. 2021 मध्ये, रशियाने आपला लष्करी खर्च 2.9 टक्क्यांनी वाढवून 65.9 अब्ज एवढा केला. हे सलग तिसरे वर्ष होते की रशियन लष्करी खर्च 4.1 टक्क्यांपर्यंत वाढला. 2021 मध्ये, वाढलेल्या ऊर्जेच्या किमतींमुळे रशियाचा लष्करी खर्च वाढण्यास मदत झाली. SIPRI च्या लष्करी खर्च आणि शस्त्रास्त्र उत्पादन कार्यक्रमाचे संचालक लुसी बेरौड सुद्रीयू यांनी सांगितले की 2016-2019 दरम्यान, तेल आणि वायूच्या किमती कमी झाल्यामुळे आणि मॉस्कोवर लादलेल्या निर्बंधांमुळे रशियाच्या लष्करी खर्चात घट झाली.