मुलांमध्ये सर्वात सामान्य रोगांपैकी एक म्हणजे न्यूमोनिया जो कधीकधी खूप गंभीर बनतो. निमोनिया कोणत्याही ऋतूत होऊ शकतो, परंतु हिवाळ्यात त्याचा धोका वाढतो, कारण हिवाळ्यात आर्द्रतेमुळे जीवाणू वेगाने वाढतात, ज्यामुळे संसर्ग होतो. वेळीच काळजी न घेतल्यास हा आजार लहान मुलांसाठी खूप घातक ठरू शकतो, त्यामुळे फक्त सर्दी आहे, असे समजून त्याच्या लक्षणांकडे दुर्लक्ष करू नका.
निमोनिया कोणत्याही वयोगटातील व्यक्तीला होऊ शकतो, परंतु हा आजार 5 वर्षांपेक्षा लहान मुलांमध्ये अधिक धोकादायक असतो. वेळेवर लक्ष न दिल्यास निमोनियामुळे मुलांच्या फुफ्फुसात संसर्ग वाढतो, त्यामुळे ऑक्सिजनची पातळी घसरते. अनेक वेळा यामुळे अनेक मुलांना जीव गमवावा लागतो. त्यामुळे काही लक्षणे दिसताच तुम्ही ताबडतोब डॉक्टरांकडे जावे.
मुलांमध्ये न्यूमोनियाचे कारण जीवाणू आणि विषाणूजन्य संसर्ग आहे, त्यामुळे ज्या मुलांची प्रतिकारशक्ती कमकुवत आहे त्यांना न्यूमोनियाला बळी पडण्याची शक्यता जास्त असते. त्याच वेळी, अशा मुलांना निमोनियाचा धोका जास्त असतो, ज्यांना आवश्यक लस वेळेवर दिली गेली नाही. काही मुलांना जन्मत: कमी वजन, अशक्तपणा इत्यादींमुळेही न्यूमोनिया होऊ शकतो.
जर एखाद्या लहान मुलाला सर्दी झाली असेल आणि त्याला दूध प्यायला त्रास होत असेल, तर ते निमोनियाचे लक्षण असू शकते. जर तुम्हाला खूप थंडी वाजत असेल किंवा खूप घाम येत असेल, श्वास घेण्यास त्रास होत असेल, छातीत घरघर येत असेल, मूल सुस्त वाटत असेल किंवा श्वासोच्छवास जलद होत असेल, तर ताबडतोब डॉक्टरांचा सल्ला घ्या, अन्यथा परिस्थिती खूप गंभीर होऊ शकते. जर आपण सौम्य लक्षणांबद्दल बोललो तर, नाक बंद होणे, ताप येणे, अस्वस्थतेमुळे मुलाचे जास्त रडणे यासारख्या गोष्टींकडे देखील लक्ष द्या.
लहान मुलांना संसर्ग होण्याची अधिक शक्यता असते, म्हणून त्यांना सर्दी आणि खोकल्याची लक्षणे असलेल्या लोकांपासून दूर ठेवा. तसेच, मुलाला जवळ घेण्यापूर्वी हात चांगले धुवा किंवा स्वच्छ करा. याशिवाय लहान मुलांना गर्दीच्या ठिकाणी नेऊ नका. यासोबतच धुम्रपान करणाऱ्या ठिकाणांपासून आणि धुम्रपान करणाऱ्यांपासून अंतर ठेवा.
जर तुमचे मूल सहा महिन्यांपेक्षा कमी असेल तर अधिक काळजी घ्या. त्याला फक्त आईचेच दूध पाजावे कारण आईचे दूध बाळाची प्रतिकारशक्ती वाढवण्यासाठी उत्तम असते. जर मूल थोडे मोठे झाले असेल तर त्याच्या आहाराची विशेष काळजी घ्या. तज्ज्ञांचा सल्ला घेतल्यानंतर तुम्ही डाएट चार्टनुसार अन्नही देऊ शकता.