गेल्या काही वर्षांत देशभरात प्रतिजैविकांचा (Antibiotic) वापर मोठ्या प्रमाणात वाढला आहे. विशेषत: कोविडनंतर, लोक किरकोळ समस्या असल्यास औषध घेतात. काउंटरवर उपलब्ध अँटीबायोटिक्सच्या अंदाधुंद वापरामुळे अनेक नवीन समस्या निर्माण होत आहेत. आता लोक वैद्यकीय सल्ल्याशिवाय अँटीबायोटिक्स घेत आहेत. व्हायरल इन्फेक्शन, मौसमी फ्लू आणि ताप यासाठी लोक अँटीबायोटिक्स घेत आहेत. यामुळे, अँटीमाइक्रोबायल रेजिस्टेंस वाढत आहे. त्यामुळे या औषधांचा शरीरावर कोणताही परिणाम होत नाही. अशा परिस्थितीत डॉक्टरांना रुग्णावर उपचार करण्यात अडचण येत आहे.
डॉक्टरांच्या सल्ल्याशिवाय लोकांनी औषधे घेऊ नयेत, असा सल्ला तज्ज्ञांनी दिला आहे. यामुळे यकृत, मूत्रपिंड आणि हृदयाचे गंभीर आजार होऊ शकतात. अँटीबायोटिक्सच्या अतिवापरामुळे जीवाणू आणि रोगजनकांचे परस्पर संतुलनही बिघडत आहे.
याबाबत तज्ज्ञ सांगतात की, प्रतिजैविकांचा अति प्रमाणात वापर केला जात आहे. त्यामुळे अनेक प्रकारचे दुष्परिणाम होत आहेत. लोकांच्या मूत्रपिंड आणि यकृताचे नुकसान होत आहे. प्रतिजैविकांच्या गैरवापरामुळे या औषधांविरुद्ध शरीरात प्रतिकारशक्ती निर्माण होत आहे. त्यामुळे अनेक औषधांचा रुग्णांवर कोणताही परिणाम होत नाही. कारण शरीरात असलेले वाईट बॅक्टेरिया या औषधांची सवय झाले आहेत. अशा स्थितीत या औषधांचा जीवाणूंवर परिणाम होत नाही. जगभरात प्रतिजैविकांना प्रतिरोधक क्षमता वाढत आहे ही चिंतेची बाब आहे. आता याने महामारीचे स्वरूप धारण केले आहे. अशा परिस्थितीत ते थांबवण्याची गरज आहे.
तज्ज्ञ पुढे सांगतात की, अँटीबायोटिक रेझिस्टन्स वाढण्यामागे अनेक कारणे असू शकतात. यापैकी प्रतिजैविकांचा गैरवापर हे प्रमुख कारण आहे. म्हणजे हा आजार इतर कुठल्यातरी जीवाणूंमुळे झाला असावा आणि नंतर वेगळे औषध घेतले गेले असावे. दुसरे कारण म्हणजे बरेच लोक डॉक्टरांनी सांगितलेल्या औषधांचा कोर्स पाळतात. त्यानंतरही ते दीर्घकाळ औषधे घेत राहतात. त्यामुळे अँटीबायोटिक रेझिस्टन्स वाढत आहे.