हिंदू धर्मातील सर्वात मोठा सण असलेल्या शारदीय नवरात्रीला आजपासून सुरुवात झाली आहे. दुर्गा मातेच्या भक्तीत तल्लीन झालेले लोक तिचे मोठ्या थाटामाटात स्वागत करत आहेत. माँ दुर्गेचा जयजयकार देशभरात ऐकू येत आहे. असे मानले जाते की नवरात्रीच्या 9 दिवसांपर्यंत माता दुर्गा पृथ्वीवर येते आणि प्रत्येक घरात वास करते. त्यामुळे या काळात 9 दिवस माँ दुर्गेच्या 9 वेगवेगळ्या रूपांची भक्तिभावाने पूजा केली जाते आणि शेवटच्या दिवशी विजयादशमीच्या दिवशी मुलीची पूजा करून तिला निरोप दिला जातो. यंदा नवरात्री आजपासून म्हणजेच 15 ऑक्टोबरपासून सुरू झाला असून 24 ऑक्टोबरपर्यंत चालणार आहे.
अनेक भक्त नवरात्रीचे ९ दिवस उपवास करतात आणि फलाहार करतात. नवरात्रीच्या 9 दिवसांत उपवासाचे विशेष महत्त्व आहे. यामुळे माता दुर्गा प्रसन्न होते आणि तिचा विशेष आशीर्वाद मिळतो. हे शरीर, मन आणि आत्मा देखील शुद्ध करते. शारदीय नवरात्रीमध्ये काही नियम सांगण्यात आले आहेत, ज्यांची विशेष काळजी घेतली पाहिजे. नवरात्रीचा उपवास तुम्ही पहिल्यांदाच करत असाल तर या नियमांची विशेष काळजी घ्या, अन्यथा उपवास अपूर्ण राहू शकतो.
लक्षात ठेवा हे नियम
- नवरात्रीचे 9 दिवस सात्विक अन्नच खावे. उपवास करणाऱ्यांनी चुकूनही गहू, तांदूळ यासारखे नियमित धान्य खाऊ नये. या दिवशी तुम्ही नाचणी, तांबूस पिठ, बटाटे, सुका मेवा, टोमॅटो, शेंगदाणे, खडे मीठ, साबुदाणा यापासून बनवलेल्या वस्तूंचे सेवन करू शकता.
- यावेळी घराच्या स्वच्छतेची विशेष काळजी घ्या, कारण नवरात्रीच्या 9 दिवसात माँ दुर्गा घरात वास करते. तुम्ही स्वतः सकाळी लवकर उठले पाहिजे, आंघोळ करून 9 दिवस स्वच्छ कपडे घालावेत.
- या 9 दिवसांमध्ये केस आणि नखे कापण्यास देखील मनाई आहे. असे केल्याने माता दुर्गा नाराज होऊ शकतात असे मानले जाते.
- दुर्गा माँच्या पूजेच्या वेळी तिला लाल फुले अवश्य अर्पण करा. यामुळे माता राणी प्रसन्न होते आणि तिचा विशेष आशीर्वाद मिळतो. या काळात माता राणीला मेकअपचे सामान अर्पण करणे देखील खूप शुभ मानले जाते.
- नवरात्रीच्या पहिल्या दिवशी शुभ मुहूर्तावर कलशाची स्थापना करून व्रताची शपथ घ्या. पूर्ण 9 दिवस दुर्गा देवीची उपासना करा आणि सकाळ संध्याकाळ आरती करा.
- या काळात चुकूनही लसूण-कांद्याचे सेवन करू नका आणि मन शांत ठेवावे. कोणावरही रागावू नका, शिवीगाळ करू नका.