चांद्रयान-3 च्या यशानंतर इस्रोने आता पुढील मोहिमेची तयारी सुरू केली आहे. इस्रोच्या पुढील मिशनबाबत केंद्रीय मंत्री जितेंद्र सिंह यांनी मोठी घोषणा केली आहे. भारत पुढील वर्षी चंद्रावर महिला रोबोट व्योममित्र पाठवणार असल्याचे त्यांनी सांगितले. या मोहिमेच्या यशानंतर इस्रोला अंतराळवीर पाठवता येणार आहे. खरं तर, इस्रो अंतराळात मानव पाठवण्याची चाचणी घेण्यासाठी गगनयान मोहीम सुरू करण्याच्या तयारीत आहे. येत्या दीड महिन्यात ते लॉन्च केले जाऊ शकते.
या मोहिमेत रॉकेटच्या माध्यमातून मानवरहित यान अवकाशात पाठवले जाणार आहे. याद्वारे इस्रो आपली यंत्रणा आणि तयारी तपासणार आहे. पुढील वर्षी या मिशनच्या दुसऱ्या टप्प्यात व्योममित्र रोबोट पाठवण्यात येणार आहे. त्याच्या मदतीने मानवाला जाण्याचा मार्ग मोकळा होईल. जाणून घ्या हा रोबोट किती खास आहे आणि तो माणसाचा अवकाशात जाण्याचा मार्ग कसा मोकळा करेल.
इस्रोने 24 जानेवारी 2020 रोजी मिशन गगनयानसाठी हा रोबोट सादर केला. मानवाला पाठवण्यापूर्वी ते अंतराळात पाठवता यावे, यासाठीच ते बनवण्यात आले होते. याद्वारे अंतराळातील मानवावर होणारा परिणाम समजणार आहे. त्याच्या कार्यपद्धतीबद्दल त्याचे कौतुक झाले आणि त्याला जगातील सर्वोत्कृष्ट स्पेस एक्सप्लोरर ह्युमनॉइड रोबोटची पदवी देण्यात आली आहे. ते बंगळुरू येथे ठेवण्यात आले आहे.
वास्तविक, महिला रोबोट व्योममित्र मानवाप्रमाणे म्हणजेच अंतराळवीरांप्रमाणे काम करेल. ते गगनयानचे क्रू मॉड्यूल वाचेल आणि आवश्यक सूचना समजेल. यासोबतच ते ग्राउंड स्टेशनवर उपस्थित शास्त्रज्ञ आणि मिशन टीमशी बोलणार आहे. या मानवरहित मोहिमेच्या परिणामांमुळेच मानवाला अंतराळात जाण्याचा मार्ग मोकळा होईल. गगनयानच्या तिसऱ्या टप्प्यातील प्रक्षेपणात भारतीय अंतराळवीरांना अवकाशात पाठवले जाणार आहे.
इस्रोची योजना अशी होती की गगनयानद्वारे भारतीय अंतराळवीर 7 दिवस पृथ्वीभोवती फिरतील, पण नंतर योजना बदलली. 7 दिवसांऐवजी 1 किंवा 3 दिवसात अंतराळवीर पृथ्वीभोवती प्रदक्षिणा घालतील, असे सांगण्यात आले. या मोहिमेत गगनयानचे क्रू मॉडेल पृथ्वीपासून 400 किमी उंचीवर असलेल्या लोअर अर्थ ऑर्बिटमध्ये फिरणार आहे.
हे मिशन खूप खास आहे, कारण त्यात त्रुटी ठेवायला जागा ठेवता येणार नाही. मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, या मिशनमध्ये भारतीय हवाई दलाच्या सक्षम वैमानिकांना पाठवण्याची तयारी सुरू आहे. त्यामुळेच तयारी करताना प्रत्येक गोष्टीची काळजी घेतली जात आहे.
इस्रोच्या चांद्रयान-3 च्या यशानंतर आता जगाच्या नजरा गगनयान मोहिमेकडे लागल्या आहेत. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी नुकत्याच केलेल्या भाषणात याचा उल्लेख केला. त्यामुळे जगासह भारतीयांचे डोळे आता इस्रोच्या गगनयान मोहिमेकडे लागले आहेत.