17 मार्च 2007 ही भारतीय क्रिकेटच्या इतिहासातील काळ्या तारखांपैकी एक म्हणून गणली जाते. या तारखेला 2007 च्या विश्वचषकात बांगलादेशने भारताचा पराभव केला होता. 2007 च्या विश्वचषक स्पर्धेत भारतीय संघ पहिल्या फेरीतून बाहेर पडण्यामागे या पराभवाचे मोठे कारण होते. 2007 च्या विश्वचषकात भारताचा पहिला सामना बांगलादेशविरुद्ध होता. भारतीय संघाचे कर्णधारपद राहुल द्रविडच्या हाती होते. गेल्या विश्वचषकात भारतीय संघाने अंतिम फेरीपर्यंत मजल मारली होती. साहजिकच टीम इंडिया क्रिकेट चाहत्यांची प्रतीक्षा संपवेल अशी अपेक्षा खूप वाढली होती. पण वेस्ट इंडिजमध्ये खेळल्या जात असलेल्या विश्वचषकात काही अनुचित प्रकार घडला.
भारतीय संघाला पहिल्या सामन्यात बांगलादेशविरुद्ध पराभवाला सामोरे जावे लागले होते. पुढच्या सामन्यात भारताने बर्म्युडाला मोठ्या फरकाने पराभूत करून आपला धावगती अचूक ठेवली. पण पहिल्या फेरीतील शेवटच्या सामन्यात श्रीलंकेकडून पराभव पत्करावा लागल्याने 2007 च्या विश्वचषक स्पर्धेपासून भारतीय संघ खचून गेला. विशेष म्हणजे बांगलादेशविरुद्धच्या पहिल्या सामन्यात भारताच्या पराभवामागे तमीम इक्बाल हे प्रमुख कारण होते. तब्बल 16 वर्षांनंतर आज तमिम इक्बालने डोळ्यात अश्रू आणत निवृत्तीची घोषणा केली. त्याच्या निवृत्तीचा संबंध अफगाणिस्तानविरुद्धच्या पहिल्या एकदिवसीय सामन्यात बांगलादेशच्या 17 धावांनी पराभवाशी जोडला जात आहे.
•5134 Runs, 10 100s in Tests.
•8313 Runs, 14 100s in ODIs.
•1758 Runs, 1 100s in T20Is.
•25 Int'l Hundreds
•Hundreds in all formats.Tamim Iqbal is One of the Greatest of All Time for Bangladesh. He's one of finest modern day opener – Thank You Tamim Iqbal for all memories! pic.twitter.com/IgJvmkSsVb
— CricketMAN2 (@ImTanujSingh) July 6, 2023
पोर्ट ऑफ स्पेन हे मैदान होते. भारताने नाणेफेक जिंकून प्रथम फलंदाजी करण्याचा निर्णय घेतला. भारताची सुरुवात खूपच खराब झाली. वीरेंद्र सेहवाग, रॉबिन उथप्पा आणि सचिन तेंडुलकर दुहेरी आकडाही गाठू शकले नाहीत. हे तीन फलंदाज पॅव्हेलियनमध्ये असताना स्कोअरबोर्डवर केवळ 40 धावांची भर पडली होती. कर्णधार राहुल द्रविडही केवळ 14 धावा करून बाद झाला. सौरव गांगुलीच्या 66 आणि युवराज सिंगच्या 47 धावांच्या जोरावर भारताने स्कोअरबोर्डवर 191 धावांची भर घातली. 192 धावांचे लक्ष्य अगदी छोटे असले तरी बांगलादेशचा संघ समोर होता. भारताच्या अनुभवी गोलंदाजांसमोर 192 धावांचे लक्ष्य कठीण जाणार होते. निदान भारतीय चाहत्यांची तरी तशी अपेक्षा होती.
पण तमीम इक्बालने या आशा धुळीस मिळवल्या. त्यावेळी तमीम इक्बालला कोणी ओळखतही नव्हते. त्यावेळी तो फक्त 4 वनडे खेळला होता. त्या चार सामन्यांमध्ये प्रतिस्पर्धी संघ झिम्बाब्वे, बर्म्युडा आणि कॅनडाचे होते. म्हणजेच तमीम इक्बालसमोर पहिल्यांदाच मोठ्या संघाचा गोलंदाज होता. पण तमिमने फलंदाजीला सुरुवात केली, तेव्हा त्याला काही फरक पडतो, असे वाटले नाही. झहीर खान, मुनाफ पटेल आणि अजित आगरकर यांना तमीम इक्बालने फटकेबाजी केली. त्या सामन्याची कॉमेंट्री ऐकलीत तर समजेल की त्याने या गोलंदाजांना कसले शार्प फटके मारले होते. त्याने 11व्या षटकात झहीर खानला मारलेला षटकार उत्साही होता. लाँग ऑनवर मारलेला तो षटकार सीमारेषेपासून खूप दूर होता. यानंतर भारतीय गोलंदाजी पूर्णपणे कोलमडली. अखेर बांगलादेशने हा सामना 5 विकेटने जिंकला. जागतिक क्रिकेटमध्ये तमीम इक्बालचे नाव पोहचले होते.
तमिम इक्बालने गेल्या 16 वर्षात 70 कसोटी सामने खेळले आहेत. 241 एकदिवसीय सामने खेळले. तसेच 78 टी-20 सामने खेळले. यामध्ये त्याने एकदिवसीय सामन्यात 8313 धावा, तर कसोटीत 5134 धावा केल्या. टी-20 मध्येही त्याच्या खात्यात 1758 धावा जमा आहेत. एकूणच तमिम इक्बालच्या खात्यात 15 हजारांहून अधिक आंतरराष्ट्रीय धावा आहेत. त्यात 25 शतकांचाही समावेश आहे. तो बांगलादेशच्या क्रिकेट इतिहासात सर्वाधिक धावा करणारा खेळाडू आहे. मात्र अफगाणिस्तानविरुद्धचा पराभव तो पचवू शकला नाही. अफगाणिस्तानविरुद्धच्या पहिल्या वनडेत बांगलादेशला 169 धावांचे लक्ष्य होते. यानंतर सामन्यात डकवर्थ लुईस नियम लागू करावा लागला. ज्यात अफगाणिस्तानने 17 धावांनी विजय मिळवला. याआधी दोन्ही संघांमध्ये खेळल्या गेलेल्या कसोटी सामन्यात बांगलादेशने अफगाणिस्तानवर 546 धावांनी दणदणीत विजय मिळवला होता. मात्र मर्यादित षटकांचा खेळ समोर येताच अफगाणिस्तानने आपली ताकद दाखवून दिली.
खरी अडचण अशी आहे की एकदिवसीय विश्वचषक जवळपास तीन महिन्यांनी खेळवला जाणार आहे. विश्वचषकापूर्वी बांगलादेशचा पराभव म्हणजे त्याच्या तयारीचा पर्दाफाश करण्यासारखा आहे. तमीम इक्बालने मालिकेच्या मध्यभागी निवृत्ती घेतल्याने संघ आता अडचणीत येणार आहे. म्हणजेच, बांगलादेशला केवळ त्याचा पर्याय शोधायचा नाही, तर तो पर्याय विश्वचषकात संघाचे नेतृत्व करण्यासाठी पुरेसा फिट आहे की नाही हे देखील ठरवायचे आहे.