सनातन धर्मात शुक्रवार माता महालक्ष्मी आणि संतोषी मातेचा असतो. पूजा केलेली संतोषी माँ ही गणेशाची कन्या आणि रिद्धी-सिद्धी मानली जाते. जो कोणी भक्त संतोषी मातेची खऱ्या भक्तीभावाने आराधना करतो, त्याच्यावर माँ विशेष आशीर्वादाचा वर्षाव करते. शुक्रवारी उपवास करून मातेची पूजा करण्याचे विशेष महत्त्व आहे. या दिवशी संतोषी मांसोबत लक्ष्मीचा उपवास केल्याने देवी लक्ष्मीचे व्रत केल्याने धन्यता प्राप्त होते. आईचा कोप टाळायचा असेल, तर अशी कोणती कामे आहेत, जी चुकूनही शुक्रवारी करू नयेत, ते जाणून घेऊया.
संतोषी मातेच्या व्रतामध्ये शुक्रवारी आंबट पदार्थ खाऊ नयेत. या व्रतामध्ये आंबट पदार्थांचे सेवन निषिद्ध मानले जाते. असे मानले जाते की संतोषी मातेला आंबट पदार्थ अजिबात आवडत नाहीत, या दिवशी उपवास करणाऱ्या भक्ताने चुकूनही आंबट पदार्थ खाल्ले, तर त्याला मातेच्या प्रकोपाचा सामना करावा लागतो. या कृत्याने आईला राग येतो आणि व्रताच्या शुभ फळाऐवजी आईची वाईट नजर सहन करावी लागते. या व्रतामध्ये कांदा, लसूण, अल्कोहोल, मांस इत्यादींना सुद्धा स्पर्श करू नये. शुक्रवारी कोणाशीही चुकीचे बोलू नका आणि कोणाचेही वाईट करू नका आणि विचार करू नका.
शुक्रवारी सकाळी ब्रह्म मुहूर्तावर उठल्यानंतर प्रथम स्नान करावे आणि नंतर लाल वस्त्र परिधान करावे. घराची व पूजा घराची साफसफाई केल्यानंतर लाल कपड्यावर आईचे चित्र स्थापित करून कलश-नारळाची स्थापना करावी. मातेच्या पूजेमध्ये गूळ आणि हरभरा अर्पण करण्याचे विशेष महत्त्व आहे. दिवा,फुल,फळ देऊन करा. त्यांना भात, रोळी आणि गूळ-चोरा अर्पण करून आरती करावी. या दरम्यान, उपवास करण्याची आणि इतर लोकांना प्रसाद वाटावा.
लक्षात ठेवा शुक्रवारी आंबट पदार्थांचे सेवन न करणाऱ्या लोकांनाच प्रसाद द्यावा. दिवसभर संतोषी मातेचे ध्यान करत उपवास ठेवावा आणि संध्याकाळी दिवे लावल्यावर जेवावे, मात्र चुकूनही आंबट पदार्थ खाऊ नयेत. या दिवशी गरिबांना दान करणे देखील शुभ मानले जाते.
संतोषी मातेची आराधना केल्याने जीवन सुख-समृद्धीने भरून जाते. पैशाची कमतरता भासत नाही, त्यासोबत विवाहचा योग लवकरच जुळून येणे शक्य आहे. मान्यतेनुसार, जर अविवाहित मुलींनी 16 शुक्रवारपर्यंत आईसाठी व्रत ठेवले, तर लवकरच त्यांचे लग्न जुळते. दुसरीकडे, विवाहित महिलांना हे व्रत केल्याने सौभाग्य प्राप्त होते.
(येथे दिलेली माहिती ही धार्मिक श्रद्धा आणि सार्वजनिक समजुतींवर आधारित आहे, त्यासाठी कोणताही शास्त्रीय पुरावा नाही. सर्वसामान्य जनतेचे हित लक्षात घेऊन ती येथे सादर केली आहे.)