जेव्हा एकापेक्षा जास्त देश तुम्हाला ‘नागरिक’ म्हणून ओळखतात, तेव्हा याचा अर्थ तुमच्याकडे दुहेरी नागरिकत्व आहे. दुहेरी नागरिकत्व म्हणजे ड्युअल सिटीजनशीप हे अनेक फायदे घेऊन येते, त्यामुळे भारतातील लोकही याचा लाभ घेऊ शकतात का?
भारतीयाही ठेवू शकतात दुहेरी नागरिकत्व? ही पद्धत येऊ शकते कामी
वास्तविक भारतीय राज्यघटना दुहेरी नागरिकत्वाला परवानगी देत नाही. म्हणजेच, जर एखाद्या व्यक्तीकडे भारतीय नागरिकत्व असेल, तर तो त्याच वेळी इतर कोणत्याही देशाचा नागरिक होऊ शकत नाही. तथापि, 2005 पासून देशात अशी सुविधा सुरू झाली आहे, जी भारतीय लोकांना दुहेरी नागरिकत्वाशी संबंधित अनेक फायदे देते.
भारत सरकारने 2005 मध्ये ओव्हरसीज सिटीझनशिप ऑफ इंडिया (OCI) दर्जा सुरू केला. हा दर्जा अशा भारतीय वंशाच्या लोकांना (Person of Indian Origin) दिला जातो, ज्यांनी भारतातून स्थलांतर केले होते आणि पाकिस्तान आणि बांगलादेश वगळता इतर कोणत्याही देशाचे नागरिकत्व घेतले होते. अशा परिस्थितीत, जर त्याच्या देशाने दुहेरी नागरिकत्वाची परवानगी दिली, तर तो भारतात OCI दर्जासाठी अर्ज करू शकतो.
OCI मुळे मिळणारे फायदे
- जर भारत सरकारने तुमची OCI विनंती मान्य केली असेल, तर तुम्हाला अनेक फायदे मिळतात.
- भारतातील जीवनासाठी एकाधिक प्रवेश सूट आणि बहुउद्देशीय व्हिसा.
- त्याच वेळी, तुम्हाला भारतात तुमच्या दीर्घ वास्तव्याबद्दल स्थानिक पोलिसांना माहिती देण्याची गरज नाही.
- अनिवासी भारतीयांप्रमाणे (NRIs), OCI ला भारतातील आर्थिक, आर्थिक आणि शैक्षणिक क्षेत्रात समान अधिकार मिळतात. फक्त तो कोणतीही शेती किंवा बागायती जमीन किंवा मालमत्ता घेऊ शकत नाही.
OCI ला दिलेले नाहीत कोणते अधिकार ?
भारतातून OCI दर्जा मिळविणाऱ्या लोकांना देशात होणाऱ्या कोणत्याही प्रकारच्या निवडणुकीत मतदान करण्याचा अधिकार नाही. तसेच तो लोकसभा, राज्यसभा, विधानसभा आणि विधानपरिषदेचा सदस्य म्हणून निवडून येऊ शकत नाही. त्याच वेळी, ते भारतातील कोणत्याही प्रकारचे संवैधानिक पद जसे की राष्ट्रपती, उपराष्ट्रपती, सर्वोच्च न्यायालय किंवा उच्च न्यायालयाचे न्यायाधीश बनू शकत नाहीत.