नोएडा : बदलत्या काळानुसार इलेक्ट्रिक वाहन किंवा ईव्हीचा ट्रेंड वाढत आहे. सरकारही त्यांच्या वापराला प्रोत्साहन देत आहे, तर पर्यावरण तज्ज्ञही त्यांना प्रदूषण करणाऱ्या डिझेल-पेट्रोल वाहनांपेक्षा चांगले मानत आहेत. परंतु त्यांच्यामध्ये अशी समस्या आहे, ज्यामुळे लोक त्यांचा वापर करण्यास कचरतात. यामुळेच या वाहनांना अचानक आग लागली. आगीच्या या घटना अगदी सामान्य आहेत आणि उन्हाळ्याच्या दिवसात अनेकदा घडलेल्या दिसतात. अशा घटना टाळण्यासाठी नोएडा येथील शारदा विद्यापीठातील दोन अभियांत्रिकी विद्यार्थ्यांनी सुधांशू आणि प्रांजल यांनी उष्णतेचा इशारा देणारे उपकरण तयार केले आहे. याच्या मदतीने ईव्हीला आग लागण्यापूर्वीच अलार्म वाजेल आणि कोणतीही दुर्घटना टळू शकेल.
या दोघांनी विकसित केलेल्या उपकरणाचे या वर्षी जूनमध्ये सूक्ष्म, लघु आणि मध्यम उद्योग मंत्रालयाने (MSME) आयोजित आयडिया हॅकाथॉनमध्ये प्रात्यक्षिक केले. MSMEs ने प्रकल्पाच्या यशाचा दर 95% असा अंदाज लावला आणि प्रोत्साहन म्हणून रु.15 लाख अनुदान मिळाले.
आग का लागते?
हे हिट अलर्ट देणारे उपकरण बनवण्यापूर्वी या दोन विद्यार्थ्यांनी ईव्हीला आग का लागते ते तपासले. ज्या वाहनांना आग लागली, त्या वाहनांमध्ये बॅटरी पॅनलचे तापमान वाढल्याचे आढळून आले. तापमानात वाढ झाल्याने सेल फुटण्याचा आणि वायरमध्ये शॉर्ट सर्किट होण्याचा धोका वाढतो. आता EV ला लिथियम आयरन बॅटरी बसवण्यात आली आहे, जी वाहन चालू असताना खूप गरम होते. जेव्हा त्याचे तापमान 150 डिग्री सेल्सिअसपर्यंत पोहोचते, तेव्हा त्याच्या स्फोटाची शक्यता मोठ्या प्रमाणात वाढते.
असे बनवले सॉफ्टवेअर
सुधांशू आणि प्रांजल यांनी वाहनाच्या तापमानावर नेहमी लक्ष ठेवणारे सॉफ्टवेअर विकसित केले आहे. तापमान थ्रेशोल्ड ओलांडताच ते ड्रायव्हरला सतर्क करते. ही यंत्रणा बनवताना सुधांशू आणि प्रांजल यांनी बहुतांश स्वदेशी साहित्य वापरले आहे.
लवकरच सुरक्षित होतील सर्व ईव्ही
सुधांशू आणि प्रांजलची ही प्रणाली एमएसएमईच्या प्रकल्प देखरेख आणि सल्लागार समितीने निवडली आहे. ते ईव्हीमध्ये बसवले जाईल. अशा प्रकारे आता या प्रणालीच्या मदतीने ईव्ही अधिक सुरक्षित होतील.