1947 मध्ये भारत-पाकिस्तानची फाळणी झाली, तेव्हा 12.9% हिंदू अल्पसंख्याक इस्लामिक देश पाकिस्तानमध्ये राहिले. काळ बदलला, परिस्थिती बदलली आणि 75 वर्षांत हिंदू अल्पसंख्याकांची लोकसंख्याही बदलली. पाकिस्तानच्या एकूण लोकसंख्येमध्ये या लोकसंख्येचा वाटा 12.9% वरून 2.14% झाला आहे.
पाकिस्तानातील हिंदू अल्पसंख्याकांची स्थिती सातत्याने खालावत चालली आहे. या प्रतिकूल परिस्थितीत पाकिस्तानातील हिंदू अल्पसंख्याकांसाठी एक आनंदाची बातमी आली आहे. पाकिस्तानमध्ये पहिल्यांदाच हिंदू महिला डीएसपी बनली आहे. मनीषा रुपेता असे या महिलेचे नाव आहे. मनिषा ही पाकिस्तानात डीएसपी म्हणून नियुक्त झालेली पहिली हिंदू महिला आहे. सिंध नागरी सेवा परीक्षा उत्तीर्ण होऊन प्रशिक्षण घेतल्यानंतर तिने ही कामगिरी केली.
आज आम्ही तुम्हाला मनीषाबद्दल सर्व काही सांगणार आहोत. सर्व आव्हानांना तोंड देत त्यांनी हे स्थान कसे मिळवले? जे 75 वर्षात झाले नाही, ते आता कसे झाले? जाणून घेऊया…
आधी जाणून घ्या मनीषाबद्दल
मनीषा ही सिंधमधील मागासलेल्या आणि लहान जिल्ह्याच्या जकूबाबादची आहे. येथून तिचे प्राथमिक व माध्यमिक शिक्षण झाले. तिचे वडील जकूबाबाद येथे व्यापारी होते. मनीषा 13 वर्षांची असताना त्यांचे निधन झाले.
मनीषाच्या आईने काबाडकष्ट करून आपल्या पाच मुलांना एकट्याने वाढवले. मुलांच्या चांगल्या भविष्यासाठी त्या कराचीला आल्या. मनीषाने आपल्या संघर्षाची कहाणी पाकिस्तानी मीडियाला सांगितली. ती म्हणाली, त्या काळात जकूबाबादमध्ये मुलींना लिहिण्यासाठी आणि शिकवण्याचे वातावरण नव्हते. मुलीला शिक्षणात रस असेल, तर ती फक्त वैद्यकीय शिक्षण घेण्यास योग्य समजली जात होती. मनीषाच्या तीन बहिणी एमबीबीएस डॉक्टर आहेत, तर तिचा एकुलता एक आणि लहान भाऊ वैद्यकीय व्यवस्थापन करत आहे.
कशी झाली डीएसपी?
मनीषा सांगते, मी डॉक्टर होण्याचाही प्रयत्न केला होता, पण कमी मार्कमुळे मला एमबीबीएसला प्रवेश मिळाला नाही. यानंतर मी डॉक्टर ऑफ फिजिकल थेरपीची पदवी घेतली. माझ्या अभ्यासादरम्यान मी कोणालाही न सांगता सिंध लोकसेवा आयोगाच्या परीक्षेची तयारी करत राहिले. परीक्षेत माझा 16 वा क्रमांक आला. त्यानंतर एकूण 438 अर्जदार यशस्वी झाले.
पोलिस स्टेशन आणि कोर्टात जात नाहीत महिला
मनीषानेही पाकिस्तानच्या दुष्कृत्यांचा उल्लेख केला. पोलिस स्टेशन आणि कोर्टात महिला सहसा जात नाहीत. ही जागा महिलांसाठी योग्य मानली जात नाही. त्यामुळे गरज पडेल, तेव्हा येथे येणाऱ्या महिला पुरुषांसोबत येतात.
मनीषा सांगते, चांगल्या कुटुंबातील मुली पोलिस स्टेशनमध्ये जात नाहीत हा समज मला बदलायचा होता. महिलांसाठी कोणता व्यवसाय आहे आणि कोणता होता याची आम्हाला स्पष्ट कल्पना आहे. पण पोलिसी पेशाने मला नेहमीच आकर्षित केले आणि प्रेरणा दिली. मला वाटते की हा व्यवसाय स्त्रियांचा दर्जा मजबूत करतो.
कराचीत प्रशिक्षण, नातेवाईक अजूनही घाबरतात
स्वतंत्रपणे डीएसपीचा पदभार स्वीकारण्यापूर्वी मनीषाने कराचीतील सर्वात कठीण प्रदेश, लियारी येथे प्रशिक्षण घेतले. पोलीस खात्यात अधिकारी होणारी मनीषा या क्षेत्रातील पहिली महिला आहे. मनीषा म्हणते की, माझ्या नातेवाईकांचा आणि समाजाचा (हिंदू) विश्वास आहे की ती या नोकरीत जास्त काळ टिकू शकणार नाही. लोकांचा विश्वास आहे की मी लवकरच नोकरी बदलेन. नोकरीव्यतिरिक्त मनीषा लोकसेवा आयोगाच्या परीक्षेची तयारी करणाऱ्या अकादमीत शिकवते.