Jatoli Shiv Temple in Solan : रहस्यमय शिवमंदिर, जिथे दगडांमधून येतो डमरूचा आवाज

शिवाचे हे अनोखे मंदिर राजगड रोडवर हिमाचल प्रदेशातील सोलनपासून सुमारे 8 किलोमीटर अंतरावर आहे, ज्याला जाटोली शिव मंदिर म्हणून ओळखले जाते. मंदिराची इमारत हे बांधकाम कलेचे अतुलनीय उदाहरण आहे. दक्षिण द्रविड शैलीत बांधलेल्या या मंदिराची उंची सुमारे 111 फूट असल्याचे सांगितले जाते. ते तयार करण्यासाठी 39 वर्षे लागली. मंदिराच्या वरच्या टोकाला एक मोठा 11 फूट उंच सोन्याचा कलशही बसवण्यात आला आहे, ज्यामुळे मंदिराच्या सौंदर्यात आणखी भर पडते.

करोडो रुपये खर्चून बांधलेल्या या मंदिरात देश-विदेशातून भाविक येतात. या मंदिरात भगवान शिव आणि माता पार्वती यांच्याशिवाय अनेक देवी-देवतांच्या मूर्ती स्थापित करण्यात आल्या आहेत. मंदिरात स्फटिक रत्न शिवलिंग देखील स्थापित केले आहे. या मंदिरात प्रवेश करण्यासाठी भाविकांना 100 पायऱ्या चढून जावे लागते. मंदिराची इमारतही अतिशय सुंदर आणि भव्य पद्धतीने बांधण्यात आली आहे.

पौराणिक कथेनुसार, भगवान शिव एका रात्रीसाठी येथे आले आणि आणखी काही काळ राहिले. भगवान शिवानंतर स्वामी कृष्ण परमहंस येथे तपश्चर्या करण्यासाठी आले. त्यांच्या मार्गदर्शनानुसारच जाटोली शिवमंदिराचे बांधकाम सुरू झाले. संत परमहंस यांनी 1983 मध्ये या मंदिर परिसरात समाधी घेतली. मंदिराच्या कोपऱ्यात स्वामी कृष्णानंदांची गुहाही आहे.

या पौराणिक मंदिराविषयी अशी धारणा आहे की येथे दर्शन घेतल्याने माणसाच्या सर्व मनोकामना पूर्ण होतात. या मंदिराचे सर्वात मोठे वैशिष्ट्य म्हणजे या मंदिरातील दगडांवर हात मारता, तेव्हा त्यामध्ये भगवान शिवाच्या डमरूचा आवाज येतो.

मान्यतेनुसार भगवान शिव जाटोली येथे येत होते आणि भगवान शिवाचे परम भक्त स्वामी कृष्णानंद परमहंस यांनी येथे भगवान शंकराची कठोर तपश्चर्या केली होती. त्यावेळी येथे पाण्याची मोठी समस्या होती. स्वामी कृष्णानंद परमहंसांच्या तपश्चर्येने प्रसन्न होऊन भगवान शिवांनी आपल्या त्रिशूळाच्या वाराने जमिनीतून पाणी बाहेर काढले. तेव्हापासून आजतागायत जाटोलीत पाण्याची समस्या नाही. लोक हे पाणी चमत्कारिक मानतात. या पाण्यात कोणताही आजार बरा करण्याचे गुणधर्म आहेत, असे त्यांचे मत आहे.