टीम इंडियाच्या दृष्टिकोनातून 11 एप्रिल 2024 रोजी झालेला मुंबई विरुद्ध बेंगळुरूचा सामना खास होता. टीम इंडियाचा सध्याचा कर्णधार रोहित शर्मा या सामन्यात खेळत होता. माजी कर्णधार विराट कोहली मैदानात होता आणि रोहितच्या अनुपस्थितीत कसोटीत कर्णधार असलेला जसप्रीत बुमराहही तिथे होता. म्हणूनच या कथेत या तिन्ही खेळाडूंच्या कामगिरीकडे आगामी टी-20 विश्वचषकाच्या दृष्टीकोनातून पाहणार आहोत. सर्व प्रथम बुमराह विरुद्ध कोहली बद्दल बोलूया. 11 एप्रिल 2024 पूर्वी आयपीएलमधील विराट कोहली आणि जसप्रीत बुमराह यांचे परस्पर विक्रम खूप मनोरंजक होते.
आयपीएलच्या इतिहासात विराट कोहलीने जसप्रीत बुमराहच्या 92 चेंडूंचा सामना केला होता. यामध्ये त्याने 140 धावा केल्या होत्या. बुमराहच्या चेंडूवर तो 4 वेळा बाद झाला. या विक्रमासह हे दोन्ही खेळाडू गुरुवारी मुंबईतील वानखेडे स्टेडियमवर आमनेसामने आले. तिसऱ्या षटकात जसप्रीत बुमराह आणि विराट कोहली आमनेसामने आले. बुमराहचे हे पहिलेच षटक होते. पहिल्या षटकाच्या दुसऱ्याच चेंडूवर विराटविरुद्ध एलबीडब्ल्यूचे अपील करण्यात आले. अंपायरने त्याला नाबाद घोषित केले. पण पुढच्याच चेंडूवर बुमराहला अपील करण्याची संधीही दिली नाही. विराटच्या बॅटला स्पर्श करणारा चेंडू यष्टीरक्षक ईशान किशनच्या ग्लोव्हजमध्ये होता.
विराटच्या या शॉटमध्ये ना तोल होता ना टायमिंग. निकाल पुढच्या वेळी हे दोन खेळाडू या लीगमध्ये आमनेसामने येतील, तेव्हा आकडेवारी बदललेली असेल. आता बुमराहने विराट कोहलीला पाच वेळा बाद केले आहे. बरं, विराट या कथेतील एक पात्र आहे. मुद्दा असा आहे की जसप्रीत बुमराह विराट कोहली किंवा रोहित शर्मापेक्षा मोठा मॅचविनर आहे का? किंवा या तुलनेमध्ये पडण्याऐवजी आपण थेट असे देखील म्हणू शकतो की विराट कोहली आणि रोहित शर्मा त्यांच्या जागी ठीक आहेत, पण जर आपल्याला टी-20 विश्वचषक जिंकायचा असेल, तर जसप्रीत बुमराहची भूमिका खूप महत्त्वाची असणार आहे.
आम्ही आधीच सांगितले आहे की इंडियन प्रीमियर लीगचा हा सीझन केवळ T20 वर्ल्ड कपच्या प्रिझममधून दिसेल. हे देखील ठीक आहे. कारण या दोन स्पर्धांमध्ये केवळ एका आठवड्याचे अंतर आहे. भारतीय संघाला आयसीसी ट्रॉफी जिंकण्याची प्रतीक्षा बराच काळ सुरू आहे. 2023 च्या विश्वचषकात भारतीय संघ दणक्यात अंतिम फेरीत पोहोचला होता, पण अंतिम फेरीत ऑस्ट्रेलियाकडून त्यांचा पराभव झाला होता. या पराभवाच्या 6-7 महिन्यांनंतर पुन्हा एकदा आयसीसी स्पर्धा क्षितिजावर आली आहे. स्वरूप बदलले आहे, परंतु बाकी सर्व काही तसेच आहे. पुन्हा एकदा, क्रिकेट चाहते रोहित शर्मा आणि विराट कोहलीकडे आयसीसी ट्रॉफी जिंकण्यासाठी उत्सुक आहेत. पण या यादीत आपण जसप्रीत बुमराहला विसरत आहोत का? म्हणजेच मॅच विनर्सच्या बाबतीत आपण जसप्रीत बुमराहला विसरत आहोत का? हा थेट प्रश्न आहे.
2023 च्या विश्वचषकात शमीने सर्वाधिक विकेट्स घेण्याचा विक्रम केला होता, हे विसरू नका. पण बुमराहने 11 सामन्यांत केवळ 4.06 च्या इकॉनॉमीसह 20 विकेट्स घेतल्या. याआधी बुमराहची इंग्लंडविरुद्धच्या कसोटी मालिकेतील लढाऊ कामगिरी लक्षात ठेवा. फिरकी गोलंदाजांसाठी प्रसिद्ध असलेल्या भारतीय खेळपट्ट्यांवरही बुमराहने चांगली कामगिरी केली. हैदराबादमध्ये इंग्लंडने पहिला कसोटी सामना जिंकला, तेव्हा त्या कसोटी सामन्यात भारतीय संघाच्या वतीने कोणी संघर्ष केला असेल, तर तो बुमराह होता. त्या सामन्यात बुमराहने 6 विकेट घेतल्या होत्या. विशाखापट्टणममध्ये खेळल्या गेलेल्या पुढच्या सामन्यात त्याने 9 विकेट्स घेत भारतीय संघाला विजय मिळवून दिला, तर तो सामनावीरही ठरला. बुमराहची कसोटी क्रिकेटमधील ही कामगिरी चर्चेच्या केंद्रस्थानी होती, कारण बुमराह दुखापतीनंतर पुनरागमन करत होता. मर्यादित षटकांची गोलंदाजी आणि कसोटी सामन्यातील गोलंदाजी यात खूप फरक आहे. पण बुमराहने टी-20 किंवा वनडेमध्ये ज्या उत्साहाने गोलंदाजी केली, त्याच उत्साहाने कसोटीत गोलंदाजी केली.
आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमधून आयपीएलकडे वळूया. बुमराहच्या गोलंदाजीची खासियत समजून घेऊ या. बंगळुरूविरुद्धचे ते दुसरे षटक घेतले, जे डावाचे 11वे षटक होते. या षटकात त्याने फक्त 4 धावा दिल्या. मागील षटकात बंगळुरूने 13 धावा केल्या होत्या आणि पुढच्या षटकात त्यांनी 14 धावा केल्या. जे बुमराहविरुद्ध फलंदाज किती सावध आहेत, हे दाखवण्यासाठी पुरेसे आहे. यानंतर बुमराहने 17 वे षटक आणले. बुमराहने आयपीएलमध्ये आतापर्यंत डेथ ओव्हर्समध्ये सुमारे 190 षटके टाकली आहेत. यामध्ये त्याने 8.17 च्या इकॉनॉमीने धावा दिल्या असून 108 विकेट्स घेतल्या आहेत. 17व्या षटकात बुमराहने सलग दोन चेंडूंवर विकेट्स घेतल्या. 19व्या षटकात बुमराहने पुन्हा सलग दोन चेंडूंवर विकेट्स घेतल्या. आता या आकड्यांमध्ये दडलेली कथा समजून घ्या.
जसप्रीत बुमराहमध्ये प्रतिस्पर्धी संघाच्या आघाडीच्या फलंदाजांना बाद करण्याची अप्रतिम क्षमता आहे. विराट कोहलीची विकेट हे त्याचे उदाहरण आहे. उजव्या आणि डाव्या हाताच्या फलंदाजांना नवीन चेंडू टाकताना त्याची लांबीही उत्कृष्ट आहे. सध्या जगात फार कमी गोलंदाजांवर असे नियंत्रण आहे. स्लोग ओव्हर्समध्ये अचूक यॉर्कर टाकण्यात त्याला काही तोड नाही. याशिवाय, जसप्रीत बुमराह सध्या ज्या परिपक्वतेने गोलंदाजी करतो, कर्णधाराला हवे असल्यास, प्रत्येक षटकाच्या चार वेगवेगळ्या स्पेलमध्ये तो त्याचा वापर करू शकतो. बुमराह प्रत्येक स्पेलमध्ये मारक ठरेल.