आता फक्त तेलावर अवलंबून नाही सौदी अरेबिया, जाणून घ्या कसा होत आहे इतका मोठा बदल

एकेकाळी तेल आणि कडक कायदे यासाठी ओळखला जाणारा सौदी अरेबिया आता झपाट्याने बदलत आहे. तेलावर अवलंबून असलेला हा देश आता पर्यटन, कला-मनोरंजन आणि खाजगी क्षेत्रातून भरपूर कमाई करत आहे. देशाच्या आर्थिक आणि नियोजन मंत्रालयाच्या मते, 2023 मध्ये सौदी अरेबियाच्या GDP मध्ये (एकूण देशांतर्गत उत्पादन) बिगर तेल क्रियाकलाप 50 टक्के योगदान देईल, जो आजपर्यंतचा सर्वोच्च दर आहे.

गुंतवणूक, वापर आणि निर्यात सातत्याने वाढवण्याच्या सरकारच्या प्रयत्नांमुळे तेलविरहित आर्थिक क्रियाकलापांमध्ये ही तेजी दिसून आली आहे. सौदी अरेबियाची एकूण गैर-तेल अर्थव्यवस्था $453 अब्ज झाली आहे. याशिवाय, गेल्या दोन वर्षांत गैर-सरकारी गुंतवणुकीत 57 टक्के वाढ दिसून आली आहे. यासह, त्याचे मूल्य 2023 मध्ये $255 अब्ज डॉलरच्या ऐतिहासिक उच्चांकावर पोहोचले. जीडीपीमध्ये तेलविरहित उत्पादनांचा वाटा वाढवणे हे सौदी क्राउन प्रिन्सच्या व्हिजन 2030 चे मुख्य लक्ष्य आहे.

तेलविरहित क्रियाकलापांच्या वाढीमध्ये कला आणि करमणूक यांचा सर्वाधिक वाटा आहे. हे क्षेत्र 2021-22 ते 2023 पर्यंत दुप्पट झाले आहे. याशिवाय पर्यटनातही आश्चर्यकारक वाढ दिसून आली आहे. तेलविरहित क्रियाकलापांमधील ही वाढ हे दर्शवते की सौदी सरकार आपल्या व्हिजन 2030 सोबत अतिशय गांभीर्याने पुढे जात आहे.

सौदी अरेबियाच्या सामाजिक सेवांमध्ये बरीच प्रगती झाली असून त्यांनी देशाचे तेलावरील अवलंबित्व कमी करण्यातही महत्त्वाचे योगदान दिले आहे. देशातील सामाजिक सेवांमध्ये एकूण 10.8 टक्के वाढ नोंदवण्यात आली आहे, ज्यामध्ये वाहतूक आणि दळणवळणात 3.7 टक्के वाढ नोंदवण्यात आली आहे आणि रेस्टॉरंट्स आणि हॉटेल्समध्ये 7 टक्के वाढ नोंदवण्यात आली आहे.

व्हिजन 2030 हा सौदीचे क्राउन प्रिन्स मोहम्मद बिन सलमान यांचा ड्रीम प्रोजेक्ट आहे. ज्यामध्ये देशाचे तेलावरील अवलंबित्व संपुष्टात आणणे, तसेच सौदीचे मूलतत्त्ववादी इस्लामिक राष्ट्रातून आधुनिक इस्लामिक राष्ट्रात रूपांतर करणे समाविष्ट आहे. याबाबत सौदीच्या राजकुमाराने देशाच्या कायद्यातही अनेक बदल केले आहेत.