गगनयान मोहिमेत 4 पुरुष अंतराळवीर, जाणून घ्या टीममध्ये का नाही महिला अंतराळवीर?

तंत्र - विज्ञान, सर्वात लोकप्रिय / By / इस्रो, गगनयान मोहिम, भारतीय अंतराळ संस्था, महिला अंतराळवीर /


पीएम मोदींनी गगनयान अंतराळ मोहिमेसाठी पाठवल्या जाणाऱ्या चार अंतराळवीरांची नावे जाहीर केली आहेत. ग्रुप कॅप्टन प्रशांत बालकृष्णन नायर, ग्रुप कॅप्टन अजित कृष्णन, ग्रुप कॅप्टन अंगद प्रताप आणि विंग कमांडर शुभांशू शुक्ला अशी त्यांची नावे आहेत. नावांची घोषणा करताना ते म्हणाले की, ही केवळ चार नावे नाहीत, तर चार शक्ती आहेत, ज्या 140 कोटी भारतीयांच्या आकांक्षा अवकाशात घेऊन जातील.

40 वर्षांनंतर पहिल्यांदाच एखाद्या भारतीयाला अंतराळात जाण्याची संधी मिळणार आहे. यापूर्वी 1984 मध्ये राकेश शर्मा अंतराळात गेले होते. अशा परिस्थितीत गगनयान मिशनच्या अंतराळवीरांच्या टीममध्ये महिला का नाहीत, असा प्रश्न उपस्थित होत आहे.

या मोहिमेसाठी निवडण्यात आलेल्या चार अंतराळवीरांची चार वर्षांपूर्वी निवड करण्यात आली होती. तो एक चाचणी पायलट आहे. क्लिनिकल आणि एरोमेडिकलसह विविध प्रकारच्या चाचण्या उत्तीर्ण झाल्यानंतर 12 जणांची निवड करण्यात आली, परंतु चाचणीच्या अंतिम फेरीनंतर 4 चाचणी वैमानिकांची निवड करण्यात आली. एनडीटीव्हीच्या रिपोर्टनुसार, 4 वर्षांपूर्वी ज्या वेळी चाचणी वैमानिकांची निवड करण्यात आली, त्या वेळी महिला चाचणी वैमानिक नव्हत्या.

चाचणी पायलट हे अत्यंत कुशल वैमानिक आहेत, जे त्यांच्या विशेष कौशल्यांसाठी ओळखले जातात. आणीबाणीच्या काळात ते शांत राहतात आणि मिशनवर ठाम राहतात. त्यांना सर्वोत्तम हवाई योद्धा म्हणतात.

भविष्यात महिला अंतराळवीरांना अंतराळ मोहिमेसाठी पाठवताना आनंद होईल, असे भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (इस्रो) प्रमुख एस. सोमनाथ यांनी सांगितले. ते म्हणाले, भारताला मिशन तज्ञांची गरज आहे. त्याच भूमिकेत महिलांचा समावेश केला जाऊ शकतो, परंतु गगनयानच्या पहिल्या काही मोहिमेवर निवडलेल्या आणि प्रशिक्षित केलेल्या क्रूला पाठवले जाईल.


विक्रम साराभाई स्पेस सेंटरचे संचालक डॉ. एस. उन्नीकृष्णन नायर म्हणतात, 2025 मध्ये सुरू होणाऱ्या गगनयान मोहिमेत महिलांचा समावेश होण्याची शक्यता अजूनही कायम आहे. इस्रोच्या पुढील मिशनमध्ये महिलांचा समावेश केला जाऊ शकतो. NASA-ISRO च्या मानवयुक्त अंतराळ मोहिमा या वर्षाच्या अखेरीस आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानकासाठी रांगेत आहेत. यामध्ये भारतीय हवाई दलातील एका कुशल महिला फायटर पायलटला संधी दिली जाऊ शकते.

गगनयान ही भारताची पहिली मानवी अंतराळ उड्डाण मोहीम आहे. या मोहिमेद्वारे अंतराळवीरांना 400 किलोमीटर उंचीवर पृथ्वीच्या निम्न कक्षेत पाठवले जाईल आणि परत आणले जाईल. अंतराळवीर खालच्या कक्षेत फिरतील. हे मिशन 2025 मध्ये लाँच केले जाईल. या मोहिमेसाठी चाचणी उड्डाण पाठवण्यात आले असून ते यशस्वी झाले आहे.

चाचणीच्या पुढील टप्प्यात ह्युमनॉइड रोबोट व्योमित्रला पाठवण्यात येणार असून, त्याद्वारे मानवाला तिथे पाठवणे किती सुरक्षित आहे, हे समजून घेण्याचा प्रयत्न केला जाणार आहे. भारताला या मोहिमेत यश आल्यास अंतराळात मानव पाठवणारा चौथा देश ठरेल. याआधी रशिया, अमेरिका आणि चीनने मानवाला अवकाशात पाठवून यश मिळवले आहे.