हिंदू धर्मात भगवान शिवाचा मुख्य सण महाशिवरात्री दरवर्षी मोठ्या उत्साहात साजरा केला जातो. या दिवशी लोक भगवान भोलेनाथांना प्रसन्न करण्यासाठी उपवास करतात आणि विधीपूर्वक पूजा करतात. असे मानले जाते की जेव्हा भगवान शिव आपल्या भक्तांवर प्रसन्न होत असत, तेव्हा ते त्यांना मागितलेले वरदान द्यायचे आणि हेच कारण होते की अनेकवेळा राक्षसांनी देखील भगवान शंकरांना प्रसन्न करून इच्छित वरदान मिळवले आणि राक्षस या वरदानाचा दुरुपयोग करत असत आणि कधी कधी देवांनाही या राक्षसांचा त्रास झाला. एकदा स्वतः भगवान शिव यांनी दिलेल्या वरदानामुळे ते स्वतःच अडकले आणि त्यांना वाचवण्यासाठी एका स्त्रीला पुढे यावे लागले.
पौराणिक कथेनुसार, एकदा एका राक्षस भस्मासुराने भगवान शिवांना प्रसन्न करण्यासाठी तपश्चर्या केली आणि भगवान शिव त्याच्या भक्तीवर प्रसन्न झाले. भगवान शिवांनी आपला आनंद व्यक्त केला आणि भस्मासुरला इच्छित वर मागण्यास सांगितले आणि भस्मासुराने शंकरजींकडे असे वरदान मागितले की तो ज्यावर हात ठेवेल ते जळून राख होईल. शंकरजींनी त्याला हे वरदान दिले.
यानंतर वरदान मिळाल्यावर भस्मासुर खूप आनंदित झाला आणि तेथून निघून जात असताना वाटेत, त्याने माता पार्वतीला पाहिले. भस्मासुर तिच्या सौंदर्याने इतका मोहित झाला की तो तिला शोधण्यास उत्सुक झाला आणि तिच्याबद्दल जाणून घेण्यासाठी तिच्या मागे गेला. नंतर कळले की ती भगवान शिवाची पत्नी होती. हे पाहून त्याने भगवान शिवाने दिलेल्या वरदानाचा उपयोग करण्याचे ठरवले आणि तिचा पाठलाग सुरू केला.
जेव्हा भगवान विष्णूंनी पाहिले की भस्मासुर भोलेनाथचा पाठलाग करत आहे आणि महादेवाला भस्मासुरपासून मुक्ती हवी होती. भस्मासुरपासून आपला जीव वाचवण्यासाठी भगवान शिव एका गुहेत लपले. तेव्हा भगवान विष्णूंनी एक कल्पना सुचली आणि स्त्रीचे रूप धारण करून भस्मासुर समोर स्त्री रूपात प्रकट झाले. भगवान विष्णूंनी त्याला मोहिनी घातली आणि त्याच्यासोबत नाचायला भाग पाडले आणि तो नाचू लागला.
भस्मासुरासोबत नाचत असताना भगवान विष्णूने स्वतःच्या मस्तकावर हात ठेवला आणि त्याने त्याच्या डोक्यावर हात ठेवताच तो भस्मसात झाला. अशाप्रकारे भगवान विष्णूंनी शिवशंकरांना दिलेल्या वरदानाने त्यांचे रक्षण केले, तेव्हापासून भगवान विष्णूंनी स्त्रीचे रूप घेऊन त्यांचे प्राण वाचवले होते अशी कथा प्रचलित आहे.