चंद्रावर उतरले अमेरिकेचे पहिले खाजगी अंतराळ यान, 50 वर्षांनंतर घडले असे


जवळपास 50 वर्षात प्रथमच अमेरिकन अंतराळयान चंद्रावर उतरले आहे. चंद्रावर सॉफ्ट लँडिंग करणारी पहिली अमेरिकन मिशन अपोलो 17 होती, जी 1972 मध्ये उतरली होती. चंद्रावर उतरलेल्या लँडरचे नाव आहे – ओडिसियस लँडर. हे ह्यूस्टनच्या इंट्यूटिव्ह मशीन्सने बनवले आहे. नासाच्या म्हणण्यानुसार, भारतीय वेळेनुसार 4:53 वाजता त्याचे लँडिंग झाले. चंद्रावर उतरणारे हे खासगी कंपनीचे पहिले अंतराळयान ठरले आहे.

तथापि, जेव्हा ओडिसियस लँडर चंद्राच्या पृष्ठभागावर उतरले, तेव्हा काही बिघाडामुळे टीमचा अवकाशयानाशी संपर्क तुटला. परंतु शास्त्रज्ञांनी सांगितले की ते सुरक्षितपणे उतरले आहे आणि कार्यरत आहे. आता इथून मिशन कितीही पुढे जात असले तरी, लँडिंग हे व्यावसायिक अवकाशयान आणि अमेरिकन अवकाश उद्योगासाठी मैलाचा दगड मानला जात आहे.

हे यान चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर उतरले आहे. अमेरिकेचे हे मिशन 7 दिवस सक्रिय राहणार आहे. कारण थंडीमुळे अवकाशयान बिघडू शकते. यासह दक्षिण ध्रुवावर उतरणारा अमेरिका भारतानंतर दुसरा देश ठरला आहे. 23 ऑगस्ट 2023 रोजी चांद्रयान-3 च्या यशस्वी लँडिंगसह चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर उतरणारा भारत हा पहिला देश ठरला. ओडिसियसचे लँडिंग 14 फेब्रुवारी रोजी होणार होते, परंतु तांत्रिक कारणांमुळे ते पुढे ढकलावे लागले.

चंद्रावर सॉफ्ट लँडिंग करणाऱ्या पाच देशांपैकी अमेरिका एक आहे. तथापि, हा एकमेव देश आहे ज्याचे अंतराळवीर चंद्राच्या पृष्ठभागावर यशस्वीरित्या उतरले आहेत. पुढील वर्षी पुन्हा चंद्राभोवती अंतराळवीर पाठवण्याचे अमेरिकेचे लक्ष्य आहे. याशिवाय, 2026 मध्ये चंद्राच्या पृष्ठभागावर लँडिंग होणार आहे, जे 50 वर्षांहून अधिक काळ चंद्रावर पहिले मानव लँडिंग असेल. पण तारीख वाढवली जाण्याचीही शक्यता आहे, कारण यापूर्वी सरकारी अकाउंटेबिलिटी ऑफिसने म्हटले होते की, अंतराळयान बनवण्यात आलेले कष्ट आणि गुंतागुंत यामुळे 2027 मध्ये लँडिंग होण्याची शक्यता आहे.