शाहरुख खानने आपल्या संपूर्ण चित्रपट कारकिर्दीत अनेक उत्कृष्ट चित्रपट दिले आहेत. चित्रपटांची यादी खूप मोठी आहे. दरवर्षी तो अनेक बड्या दिग्दर्शकांसोबत काम करतो. या दिग्दर्शकांपैकी एक म्हणजे आशुतोष गोवारीकर. होय, ‘स्वदेस’चे निर्माते. आशुतोष गोवारीकर यांची गणना अव्वल दिग्दर्शकांमध्ये केली जाते. त्याचे कारण म्हणजे त्यांनी हिंदी चित्रपटसृष्टीला दिलेले ते अविस्मरणीय चित्रपट. आशुतोष गोवारीकर यांनी ‘जोधा अकबर’ आणि ‘लगान’ सारखे अप्रतिम चित्रपटही केले. पण जेव्हा-जेव्हा शाहरुख खानच्या ‘स्वदेस’ आणि त्याच्या उत्कृष्ट अभिनयाची चर्चा होते. वेळोवेळी आशुतोष गोवारीकर यांचीही आठवण येते.
‘स्वदेस’ आज कल्ट क्लासिक चित्रपटांमध्ये गणला जातो. पण शाहरुख खानला हा चित्रपट कधीच करायचा नव्हता. चित्रपटाचे संगीत, कथा आणि अभिनय सर्वच आवडले. हा चित्रपट बनवण्याची कल्पना आशुतोष गोवारीकर यांची होती. पण तुम्हाला माहिती आहे का की आशुतोष गोवारीकर यांनी त्यांच्या करिअरची सुरुवात दिग्दर्शक म्हणून केली नव्हती.
आशुतोष गोवारीकर यांनी आमिर खानसोबत चित्रपटांमध्ये काम केले होते. त्याचा पहिला बॉलीवूड पिक्चर होता- ‘होली’. एक उत्तम दिग्दर्शक आणि लेखक असण्यासोबतच तो एक अप्रतिम अभिनेता देखील आहे. त्याने केवळ आमिर खानसोबतच नाही, तर शाहरुख खान आणि अमिताभ बच्चन यांच्यासोबतही काम केले आहे. तुमच्यापैकी काहीजण कदाचित आशुतोष गोवारीकर यांना त्यांच्या ‘लगान’ आणि ‘स्वदेस’ मधून ओळखत असतील. पण या चित्रपटांचे दिग्दर्शन त्यानेच केले आहे. बरं, त्याने ज्या चित्रपटांमध्ये अभिनय केला आहे, ते म्हणजे – ‘सलीम लंगडे पर मत रो’, ‘चमत्कार’ आणि ‘गुंज’.
कथा ‘चमत्कार’ ने सुरू होते. हा चित्रपट 1992 साली आला होता. हा एक हॉरर कॉमेडी चित्रपट होता. या चित्रपटाची कथा हीरो आणि भूत यांच्याभोवती फिरते. चित्रपटात शाहरुख खान होता. पण तो चित्रपट आधी गोविंदाला ऑफर करण्यात आला होता. त्याने नकार दिल्यावर चित्रपटाची कथा अक्षय कुमारपर्यंत पोहोचली. अखेर शाहरुखला ती मिळाली आणि त्याने संधी साधली. तर, आशुतोष गोवारीकरही या चित्रपटात होता. तो माँटी झाला होता. जो महाविद्यालयीन विद्यार्थी होता. या चित्रपटामध्ये त्याने पहिल्यांदाच शाहरुख खानसोबत स्क्रीन शेअर केली होता. नंतर तो या हिरोसोबत पिक्चर काढणार हे कोणास ठाऊक होते.
शाहरुख खानकडे प्रोजेक्ट्सची कमतरता नव्हती. अशा स्थितीत एके दिवशी आशुतोष गोवारीकर स्क्रिप्ट घेऊन त्याच्याकडे पोहोचला. जो त्याला करायचे नव्हते. पण ही कथा त्याच्या मनाला भिडली आणि त्याने अभिनय करण्यास होकार दिला. खरंतर हा चित्रपट स्वदेशचं होता. ज्याची कथा NRI शास्त्रज्ञावर आधारित होती. जे तुम्हाला ग्राउंड रिॲलिटी समोर आणते. मात्र शाहरुख खानचा या कथेवर विश्वास बसला नाही. त्याला आशुतोषचा ‘जोधा अकबर’ करायचा होता. पण कसेबसे आशुतोषने शाहरुख खानला पटवले.
पिक्चरची कथा खूप पसंत केली गेली. शाहरुख खानच्या दमदार अभिनयाची सर्वत्र चर्चा होत होती. ‘स्वदेस’ हा शाहरुख खानच्या कारकिर्दीतील चित्रपटांपैकी एक आहे. जो अकादमी पुरस्कारांसाठी पाठवला होता. दुसरा चित्रपट ऑस्करसाठी गेला आहे – ‘पहेली’. पण चित्रपटाला एकही पुरस्कार मिळाला नाही. पण एंट्री होती. या चित्रपटाचे श्रेय शाहरुख खानला जाते. त्यापेक्षा काही पटींनी आशुतोष गोवारीकरांना जाते. अशी कथा बनवण्याचा विचार त्याने केला. ज्यामध्ये इतर चित्रपटांसारखे ग्लॅमर आणि ग्लिट्ज नव्हते. पण कथेने चमत्कार केला.