भारतीय क्रिकेटमधील उदय सहारन हे नाव गेल्या काही आठवड्यांपासून खूप चर्चेत आहे. पिवळ्या जर्सीच्या संघाने येऊन रस्ता अडवला नसता, तर क्रिकेटच्या इतिहासात सुवर्णाक्षरात नोंदवले गेले असते असे हे नाव आहे. ICC अंडर-19 विश्वचषक 2024 च्या अंतिम सामन्यात, ऑस्ट्रेलियाने उदयच्या नेतृत्वाखालील भारतीय संघाला सहाव्यांदा चॅम्पियन होण्यापासून रोखले आणि विजेतेपद स्वतःच जिंकले. पराभव हृदयद्रावक आहे पण कर्णधार उदयसाठी हा पराभव चांगल्या भविष्याचे कसे लक्षण आहे? हे पुढे स्पष्ट करु.
रविवार 11 फेब्रुवारीच्या संध्याकाळी, भारतापासून अनेक मैल दूर असलेल्या दक्षिण आफ्रिकेच्या बेनोनी शहरात, असे काय घडले ज्याची कोणत्याही भारतीय क्रिकेट चाहत्यांना अपेक्षा नव्हती, पण ज्याची सर्वांनाच भीती वाटत होती. गेल्या 7-8 महिन्यांत सीनियर भारतीय संघाला दोन वेगवेगळ्या फायनलमध्ये ऑस्ट्रेलियाकडून पराभवाला सामोरे जावे लागले. अशा स्थितीत 19 वर्षांखालील संघ कदाचित त्या पराभवाचे दुःख कमी करेल, असे सर्वांना वाटत होते, पण तेही 79 धावांनी पराभूत झाले आणि ऑस्ट्रेलिया चौथ्यांदा चॅम्पियन झाला.
या विश्वचषकासाठी भारतीय संघाचे नेतृत्व उजव्या हाताचा फलंदाज उदय सहारन याच्याकडे होते, जो मूळचा राजस्थानचा असून तो पंजाबकडून खेळतो. त्याच्या नेतृत्वाखाली संघाने अंतिम सामन्यापूर्वीचे सर्व 6 सामने दमदार पद्धतीने जिंकले. जर त्याने फायनल जिंकली असती, तर भारताला अंडर-19 वर्ल्ड चॅम्पियन बनवणाऱ्या मोहम्मद कैफ, विराट कोहली, पृथ्वी शॉ यांसारख्या कर्णधारांच्या यादीत त्याचे नाव समाविष्ट झाले असते. पण तसे होऊ शकले नाही.
असे असूनही, जर आम्ही तुम्हाला सांगितले की हा पराभव उदयसाठी वैयक्तिकरित्या चांगला संकेत आहे, तर तुम्हाला आश्चर्य वाटेल. हे घडेल की नाही, हे निश्चितपणे सांगणे कठीण आहे, परंतु भूतकाळाकडे पाहताना चिन्हे समजू शकतात आणि अपेक्षित देखील असू शकतात. वास्तविक, भारत आणि ऑस्ट्रेलिया तिसऱ्यांदा अंडर-19 विश्वचषकाच्या अंतिम फेरीत आमनेसामने आले. यापूर्वी 2012 आणि 2018 मध्ये टक्कर झाली होती. त्या दोन्ही फायनल जिंकून भारताने विजेतेपद पटकावले. पण दोन्ही फायनल जिंकलेल्या भारतीय कर्णधारांची कारकीर्द कधीच नीट वाढली नाही.
2012 मध्ये, उन्मुक्त चंदच्या नेतृत्वाखाली भारताने ऑस्ट्रेलियाला पराभूत केले, उन्मुक्तने स्वत: फायनलमध्ये शतक केले. त्याला भविष्यातील सुपरस्टार मानले जात होते, पण तो कधीही टीम इंडियाच्या जवळपास पोहोचू शकला नाही. देशांतर्गत क्रिकेट आणि आयपीएलमध्येही तो अपयशी ठरला. 2018 मध्ये भारताने पृथ्वी शॉच्या नेतृत्वाखाली ऑस्ट्रेलियाचा पराभव केला. उन्मुक्तच्या तुलनेत शॉच्या कारकिर्दीला लगेचच वेग आला आणि त्याला टीम इंडियामध्ये संधीही मिळाली, पण विविध कारणांमुळे आलेख सतत घसरत गेला आणि आता तो जवळपास ३ वर्षे टीम इंडियापासून दूर आहे आणि त्याच्या परतण्याची कोणतीही चिन्हे दिसत नाहीत.
आता हे काही संकेत मानले, तर उदयची कारकीर्द दोन्ही कर्णधारांपेक्षा सरस ठरू शकते, अशी अपेक्षा केली जाऊ शकते. मात्र, उदयने या स्पर्धेत आपल्या कामगिरीने आपण लंबी रेस का घोडा असल्याचे सिद्ध केले आहे. उदयने स्पर्धेतील 7 डावात सर्वाधिक 397 धावा केल्या, ज्यात 1 शतक आणि 3 अर्धशतकांचा समावेश आहे. आता तो देशांतर्गत क्रिकेटमध्ये हा फॉर्म कायम ठेवेल, एवढीच आशा असेल.