भारतातील सर्वात मोठ्या फिनटेक कंपन्यांपैकी एक असलेल्या पेटीएमच्या अडचणी काही केल्या कमी होण्याचे नावच घेत नाही आहेत. नियमांकडे दुर्लक्ष केल्यामुळे रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने पेटीएम पेमेंट्स बँकेच्या सर्व सेवांवर बंदी घातली आहे. सध्या ग्राहकांना 29 फेब्रुवारीपर्यंतच त्यांचे व्यवहार निकाली काढण्यासाठी वेळ देण्यात आला आहे, त्यामुळे आता त्याच्या इतर व्यवसायांवरही तपास यंत्रणा आणि नियामकांची पाळत वाढली आहे.
ताजे प्रकरण देशातील सर्वात मोठ्या सिक्युरिटी डिपॉझिटरी ‘सेंट्रल डिपॉझिटरी सर्व्हिसेस इंडिया’ (CDSL) चे आहे. पेटीएमची मालकी कंपनी One97 कम्युनिकेशन्सच्या संपत्ती व्यवस्थापन प्लॅटफॉर्म ‘पेटीएम मनी’ बाबत सीडीएसएलने चौकशी सुरू केली आहे.
जर तुम्ही पेटीएम मनीने शेअर बाजारातील शेअर्स खरेदी केले असतील किंवा कोणत्याही म्युच्युअल फंड योजनेत गुंतवणूक केली असेल. मग तुम्हाला लवकरच मोठा धक्का बसू शकतो. ईटीच्या बातम्यांनुसार, सीडीएसएलने आरबीआयच्या सूचनेनंतर ‘पेटीएम मनी’ वर नोंदणी केलेल्या ग्राहकांचे केवायसी तपासणे सुरू केले आहे. One97 कम्युनिकेशन्सच्या वेगवेगळ्या वर्टिकलने केवायसी प्रक्रिया योग्य प्रकारे पार पाडली आहे की नाही हे CDSL पाहत आहे.
मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, केवळ सीडीएसएलच नाही, तर देशातील इतर सिक्युरिटी डिपॉझिटरी ‘नॅशनल सिक्युरिटीज डिपॉझिटरी’ (एनएसडीएल) देखील अशी तपासणी करत आहे. साधारणपणे, CDSL आणि NSDL दोन्ही वेळोवेळी अशा प्लॅटफॉर्मचे सुरक्षा ऑडिट करतात. सिक्युरिटीज आणि मनी मार्केटमध्ये KYC नियम अधिक काटेकोरपणे पाळले जातात, कारण येथे मनी लाँड्रिंगचा धोका जास्त असतो.
आरबीआयने फक्त पेटीएम पेमेंट्स बँकेवर बंदी घातली आहे. पेटीएम आणि पेटीएम मनीसह One97 कम्युनिकेशनच्या इतर सेवांवर कोणताही थेट परिणाम होत नाही. तथापि, इतर तपास यंत्रणा पेटीएमबाबत निश्चितच सावधगिरी बाळगत आहेत. उदाहरणार्थ, पेटीएमच्या बाबतीत मनी लाँड्रिंग झाले आहे की नाही याचाही ईडी आढावा घेत आहे, जेणेकरून त्या आधारावर पुढील तपास करता येईल.
RBI ने पेटीएम पेमेंट्स बँकेला 11 मार्च 2022 पासून नवीन ग्राहक जोडण्यास बंदी घातली आहे. 31 जानेवारी 2024 रोजी लागू करण्यात आलेल्या नवीन बंदीत त्याच्या जवळपास सर्व सेवांवर बंदी घालण्यात आली आहे.