रामायणातील राम आणि सीता हे मुख्यतः कोणत्या देवदेवतांचे अवतार होते, हे लोकांना चांगलेच ठाऊक आहे. परंतु रामांचा धाकटा भाऊ आणि आई सीतेची धाकटी बहीण असलेली त्यांची पत्नी उर्मिला हे कोणाचे अवतार होते, हे तुम्हाला माहीत आहे का? रामायणाची कथा आपल्याला जीवनात प्रतिष्ठा, प्रेम आणि त्यागाचे महत्त्व शिकवते. भावाविषयी असीम प्रेम या कथेत पाहायला मिळते. रामायणात प्रामुख्याने राम आणि सीतेला महत्त्व दिले गेले आहे, परंतु लक्ष्मणाची पत्नी उर्मिलाचा उल्लेख रामायणात फार कमी ठिकाणी आला आहे, परंतु उर्मिलाचा त्याग आणि प्रेम वाखाणण्याजोगे आहे.
देवी लक्ष्मी आणि भगवान विष्णू यांनी पृथ्वीवर अवतार घेतल्यावर, त्यांचा प्रिय शेषनाग श्री रामांचा धाकटा भाऊ लक्ष्मण म्हणून जन्माला आला. जर लक्ष्मण शेषनागाचा अवतार असेल, तर त्याची उर्मिला कोणाची अवतार होती हे आम्ही तुम्हाला सांगतो.
उर्मिलाचा अवतार जाणून घेण्यापूर्वी उर्मिलाची कथा काय आहे, हे जाणून घेतले पाहिजे. आम्ही तुम्हाला सांगतो की जेव्हा भगवान राम आणि सीता चौदा वर्षांच्या वनवासात जाऊ लागले, तेव्हा त्यांचा धाकटा भाऊ लक्ष्मण यानेही त्यांच्यासोबत वनात जाण्याचा निर्णय घेतला आणि तोही चौदा वर्षांसाठी वनवासात गेला, परंतु त्यांची पत्नी उर्मिलानेही आपल्या प्राणाची आहुती दिली. तिने साध्वी म्हणून चौदा वर्षे घालवली. पती लक्ष्मण यांचा चौदा वर्षांचा आग्रहही तिने मान्य केला. जेणेकरून लक्ष्मण आपल्या मोठ्या भावाची आणि वहिनींची पूर्ण सेवा करू शकेल.
उर्मिलाचा त्याग सीतेपेक्षा मोठा मानला जातो, कारण ती चौदा वर्षे पती लक्ष्मणापासून दूर राहिली. चला जाणून घेऊया उर्मिला कोणाचा अवतार होता. भगवान विष्णू आणि माता लक्ष्मी जेव्हा पृथ्वीवर अवतरले, तेव्हा त्यांच्या प्रिय शेषनागानेही लक्ष्मण म्हणून जन्म घेतला. श्रीरामांचा दुसरा भाऊ भरत हा भगवान विष्णूच्या हातातील सुदर्शन चक्राचा अवतार होता. शत्रुघ्न हा भगवान विष्णूच्या हातात ठेवलेल्या शंखाचा अवतार होता. याशिवाय उर्मिला नागा लक्ष्मीचा अवतार असल्याचे सांगितले जाते. लक्ष्मण आणि उर्मिलाला अंगद आणि चंद्रकेतू नावाचे दोन पुत्र होते.