देवाधी देव, भगवान शिव ज्यांच्यापासून हे विश्व सुरू होते आणि समाप्त देखील होते. तुम्ही अनेकदा पाहिले असेल की भगवान शिवाच्या एका हातात डमरू, दुसऱ्या हातात त्रिशूळ आणि गळ्यात नाग आहे. या विशेष गोष्टी नेहमी भगवान शंकराकडे राहतात. भगवान शिवाच्या डोक्यातून बाहेर पडणारी गंगा आणि केसांमधील अर्धा चंद्र इत्यादी गोष्टी त्यांना अधिक गूढ बनवतात. या गोष्टी भगवान शिवासोबतच दिसल्या की वेगवेगळ्या घटनांशी त्यांचा संबंध आला? भगवान शिवाला डमरू, त्रिशूळ आणि नाग कोणी दिले हे जाणून घेऊया.
कसे मिळाले भगवान शिवाला त्रिशूळ ?
भगवान शिव हे शस्त्रास्त्रांचे उत्तम निपुण होते. शिवपुराणातील कथांनुसार, असे म्हटले जाते की धनुष्य आणि त्रिशूळचे निर्माता भगवान शिव स्वतः आहेत. धनुष्याचा शोध लावणारे आणि वापरणारे ते पहिले होते. असे म्हणतात की सृष्टीच्या प्रारंभी, जेव्हा भगवान शिव ब्रह्मांडातून प्रकट झाले, तेव्हा त्यांच्यासोबत रज, तम आणि सत्व हे तीन गुणही प्रकट झाले. हे तीन गुण भगवान शंकराचे त्रिशूल म्हणजेच त्रिशूळ बनले. या तीन गुणांशिवाय विश्वाची निर्मिती करणे आणि त्यात सुसंवाद राखणे शक्य नव्हते, म्हणूनच भगवान शंकराने हे तीन गुण आपल्या हातात बांधून ठेवले. या तिन्ही शूलांना एकत्र करून त्रिशूळ तयार झाले.
भोलेनाथांना कसे मिळाले डमरू?
भगवान शिवाच्या हातात डमरू येण्याची कथा खूप मनोरंजक आहे. असे मानले जाते की जेव्हा देवी सरस्वती सृष्टीच्या प्रारंभी प्रकट झाली, तेव्हा तिने तिच्या वीणाने सृष्टीला आवाज दिला, परंतु या आवाजात सूर किंवा संगीत नव्हते. त्या वेळी भगवान शिवांनी नृत्य करताना 14 वेळा डमरू वाजवला आणि त्या डमरूच्या ध्वनी, ताल आणि संगीतातून ब्रह्मांडात आवाजाचा जन्म झाला. शिवपुराणानुसार डमरू हे स्वतः ब्रह्मदेवाचे रूप असल्याचे सांगितले आहे.
भगवान शंकराच्या गळ्यात कसा आला नाग ?
भगवान शंकरासोबत नेहमी एक नाग असतो, ज्याचे नाव वासुकी आहे. शिवपुराणात या नागाविषयी सांगितले आहे की तो नागांचा राजा आहे आणि तो नागलोकावर राज्य करतो. समुद्रमंथनाच्या वेळी त्याने दोरीचे काम केले होते. असे म्हणतात की वासुकी नाग हा शिवाचा महान भक्त होता. त्याच्या भक्तीवर प्रसन्न होऊन भगवान शिवाने त्याला नागलोकाचा राजा बनवले आणि त्याला आपल्या गळ्यात दागिन्याप्रमाणे गुंडाळून ठेवण्याचे वरदानही दिले. त्यामुळे भगवान शंकराचे सौंदर्य आणखी वाढले आणि नागलोकचा राजा वासुकीही अमर झाला.