पाच वर्षांनंतर टीम इंडियाने दक्षिण आफ्रिकेच्या भूमीवर एकदिवसीय मालिकेत पुन्हा आपले कौशल्य दाखवले. केएल राहुलच्या नेतृत्वाखाली भारतीय संघाने तोच पराक्रम केला, जो विराट कोहलीच्या टीम इंडियाने 2018 मध्ये पहिल्यांदा केला होता. पर्लच्या बोलंड पार्कवर आवेश खानने दक्षिण आफ्रिकेचा फलंदाज बुरेन हेंड्रिक्सची विकेट घेताच, टीम इंडियाने 3 सामन्यांची वनडे मालिका 2-1 ने जिंकली. आकडेवारीनुसार, या सामन्यात विजयाचे स्टार संजू सॅमसन आणि अर्शदीप सिंग होते, पण सर्वात मोठा स्टार ठरला, तो कर्णधार केएल राहुल, ज्याने सामना बदलण्यात मोठी भूमिका बजावली.
मालिकेतील तिसऱ्या आणि शेवटच्या सामन्यात टीम इंडियाने दक्षिण आफ्रिकेचा 78 धावांनी पराभव केला. भारताने प्रथम फलंदाजी करताना 296 धावा केल्या. संजू सॅमसनने अखेर आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमधील पहिले शतक झळकावले. त्याने 108 धावा केल्या, तर टिळक वर्मानेही 52 धावा केल्या. यानंतर अर्शदीप सिंगने 4 आणि वॉशिंग्टन सुंदरने 2 बळी घेत किफायतशीर गोलंदाजी करत दक्षिण आफ्रिकेला 218 धावांत गुंडाळण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली.
आता केएल राहुल आणि त्याच्या भूमिकेबद्दल बोलूया. राहुलने या सामन्यात केवळ 21 धावा केल्या आणि विकेटकीपिंग करताना 4 झेल घेतले. फलंदाजीत त्याचे योगदान फारसे दिसत नाही, पण ते महत्त्वाचे होते. टीम इंडियाने 49 धावांवर 2 विकेट गमावल्या होत्या, तेव्हा तो क्रीझवर आला होता. त्याला फॉर्मसाठी झगडणाऱ्या संजू सॅमसनची साथ होती. अशा स्थितीत राहुलने त्याच्यासोबत 52 धावांची भागीदारी केली आणि संजूला समजावतही राहिला. तथापि, राहुलचे खरे योगदान त्याच्या कर्णधारपदाचे होते, जिथे त्याच्या निर्णयांचा सामन्यात खरा परिणाम झाला.
कर्णधारपदावरून नेहमीच टीकेला सामोरे जाणाऱ्या राहुलने या आघाडीवर आपले कौशल्य दाखवून दिले. सर्वप्रथम संजू सॅमसनला तिसऱ्या क्रमांकावर पाठवण्याच्या त्याच्या निर्णयाला यश आले. यापूर्वी सॅमसन पाचव्या क्रमांकावर फलंदाजी करत होता, तर तिलक वर्मा तिसऱ्या क्रमांकावर फलंदाजी करत होता. दोन्ही खेळाडूंचे स्थान बदलण्यात आले आणि ते ज्या क्रमांकावर आयपीएलमध्ये खेळतात त्याच क्रमांकावर उतरले.
त्याचा परिणाम दिसून आला. सॅमसनने कारकिर्दीतील पहिले शतक झळकावले, तर गेल्या काही सामन्यांमध्ये अपयशी ठरलेल्या तिलकनेही पहिले अर्धशतक झळकावले. दोघांमधील 116 धावांची भागीदारी टीम इंडियासाठी महत्त्वाची ठरली.
𝙒𝙄𝙉𝙉𝙀𝙍𝙎 🏆
Congratulations to the @klrahul-led side on winning the #SAvIND ODI series 2-1 👏👏#TeamIndia pic.twitter.com/QlaAVLdh6P
— BCCI (@BCCI) December 21, 2023
यानंतर फिल्डिंग करताना राहुलच्या काही निर्णयांनी कमाल केली. अर्शदीप सिंगने सुरुवातीला चांगली गोलंदाजी करत पहिले यश मिळवले. यानंतर टोनी डिजॉर्ज भारतासाठी घातक ठरत होता. त्यानंतर अर्शदीप 30व्या षटकात परतला आणि चौथ्या चेंडूवरच त्याला यश मिळाले. यात राहुलचीही भूमिका होती. अंपायरने एलबीडब्ल्यूचे अपील फेटाळले होते, पण राहुलने लगेच डीआरएस घेतला आणि निर्णय भारताच्या बाजूने आला. येथून दक्षिण आफ्रिकेच्या विघटनाला सुरुवात झाली.
त्यानंतर 34व्या षटकात वॉशिंग्टन सुंदरच्या चेंडूवर वियान मुल्डरविरुद्ध झेलचे आवाहन करण्यात आले तेव्हाही असेच काहीसे घडले. अंपायरनेही नॉट आऊट दिले, पण राहुलचा पूर्ण आत्मविश्वास होता. त्याने पुन्हा डीआरएसची मदत घेतली आणि रिप्लेमध्ये असे दिसून आले की चेंडू राहुलने झेललेल्या बॅटच्या कडेला अगदी हलका स्पर्श केला होता. त्यानंतर अंपायरला आपला निर्णय बदलावा लागला. अशा प्रकारे भारताला आणखी एक यश मिळाले आणि दक्षिण आफ्रिकेचा डाव फसला.
या दृष्टिकोनातून ही मालिका आणि विशेषतः हा शेवटचा सामना राहुलसाठी कर्णधार म्हणून चांगला ठरला. राहुलच्या नेतृत्वाखाली टीम इंडियाने सलग दुसरी वनडे मालिका जिंकली आहे. यापूर्वी सप्टेंबरमध्ये टीम इंडियाने ऑस्ट्रेलियाचा 2-1 असा पराभव केला होता. अशाप्रकारे युवा खेळाडूंनी भरलेल्या संघाचे नेतृत्व करत राहुलने टीम इंडियाच्या कायमस्वरूपी कर्णधारपदासाठी दावा केला आहे.