सध्याची लस कोरोना JN.1 च्या नवीन प्रकारावर काम करेल का? तज्ज्ञांनी दिले असे उत्तर


काही महिन्यांनंतर देशात कोरोना विषाणूचे रुग्ण पुन्हा वाढू लागले आहेत. सक्रिय रुग्णांची संख्या 2669 वर पोहोचली आहे. गेल्या आठवडाभरापासून सक्रिय रुग्णांची संख्या दररोज वाढत आहे. नवीन सब-व्हेरियंट JN.1 हे देशातील कोरोना प्रकरणांमध्ये वाढ होण्याचे मुख्य कारण असल्याचे मानले जाते. या प्रकाराच्या आगमनानंतर, कोविडबद्दल चिंता वाढली आहे. सरकारी तज्ञ, मायक्रोबायोलॉजी विभागाची टीम आणि जीनोम सिक्वेन्सिंग करणारी लॅब या प्रकारावर काम करत आहेत. जागतिक आरोग्य संघटना जे.एन.1 ला व्हेरिएंट ऑफ इंटरेस्टचा एक प्रकार मानला आहे, परंतु असे म्हटले गेले आहे की या प्रकारामुळे गंभीर धोका नाही. तथापि, जगभरातील प्रकारांच्या वाढत्या प्रकरणांमुळे, परिस्थिती आता सामान्य राहिलेली नाही.

सिंगापूरपासून अमेरिकेपर्यंत आणि अगदी भारतातही JN.1 प्रकाराची प्रकरणे सातत्याने वाढत आहेत. सुरुवातीच्या टप्प्यात, या प्रकाराच्या रुग्णांमध्ये फक्त सौम्य लक्षणे आढळतात. जागतिक आरोग्य संघटनेने (WHO) म्हटले आहे की कोविड विषाणू सतत त्याचे स्वरूप बदलत आहे. या क्रमाने, JN.1 प्रकार आता आला आहे, जो BA.2.86 चा उप-प्रकार आहे. भारतात कोविडचे रुग्ण वाढत असल्याने, लसीबाबत पुन्हा एकदा चर्चा सुरू झाली आहे. सध्या लोकांच्या मनात मोठा प्रश्न आहे की सध्याची लस कोरोनाच्या नवीन सब-व्हेरियंट JN.1 वर प्रभावी ठरेल का? याबाबत तज्ञांचे काय म्हणणे ते जाणून घेऊया.

JN.1 प्रकारातील बहुतेक प्रकरणे फ्लू सारखीच असतात. जागतिक आरोग्य संघटनेनेही हा प्रकार गंभीर मानला नाही. WHO आणि CDC दोघेही पुष्टी करतात की सध्याची कोविड लस कोरोना विषाणूचे नवीन उप-प्रकार JN.1 रोखण्यासाठी प्रभावी आहे. JN.1 प्रकार हे Omicron चा उप-प्रकार असल्याने, विद्यमान लस त्याचा प्रभाव कमी करू शकते.

लसीकरणाद्वारे, रुग्णालयात दाखल करणे आणि मृत्यूची प्रकरणे नियंत्रणात ठेवली जाऊ शकतात, तथापि, कोविड विषाणूमध्ये सतत होणारे बदल लक्षात घेता, सार्वत्रिक लसीवर देखील काम केले जात आहे. भारत बायोटेकचे शास्त्रज्ञ अशा लसी तयार करण्यात व्यस्त आहेत, जी सर्व प्रकारांवर प्रभावी ठरेल.

सध्या JN.1 प्रकारासाठी कोरोना लसीचा दुसरा डोस घेण्याची गरज नाही. तथापि, काही रुग्णांना आणखी एक डोस घेण्याचा सल्ला दिला जाऊ शकतो. केंद्रीय आरोग्य मंत्रालय आणि आयसीएमआरचे तज्ज्ञच याबाबत अंतिम निर्णय घेतील. या प्रकारातील रुग्णांमध्ये लक्षणे कशी दिसतात हे पाहणे बाकी आहे. सध्या केसेस कमी आहेत, जर केसेस वाढल्या आणि JN.1 प्रकाराची जास्त प्रकरणे उद्भवली, तर लसीकरणाचा विचार केला जाऊ शकतो.

सध्या लोकांमध्ये विषाणूंविरूद्धची प्रतिकारशक्ती किती आहे, हे देखील पाहावे लागेल. जर फक्त केसेस वाढल्या आणि हॉस्पिटलायझेशन वाढले नाही, तर रोग प्रतिकारशक्तीची पातळी ठीक आहे. सध्या लोकांना कोरोनाबाबत सावध राहण्याचा आणि कोणत्याही प्रकारे निष्काळजी न होण्याचा सल्ला देण्यात येत आहे.

WHO म्हणते की JN.1 प्रकारातील रुग्णांना सध्या रुग्णालयात दाखल करण्याची आवश्यकता नाही. ज्यांना आधीच गंभीर आजार आहे त्यांनाच रुग्णालयात दाखल करावे लागते. या प्रकाराची लक्षणे फक्त खोकला, सर्दी आणि सौम्य ताप आहेत. जगात उपलब्ध असलेली लस या प्रकाराविरूद्ध प्रभावी आहे.