मकर संक्रांती हा हिंदूंचा प्रमुख सण आहे, जो देशभरात साजरा केला जातो. धार्मिक मान्यतेनुसार जेव्हा सूर्य देव मकर राशीत प्रवेश करतो, तेव्हा मकर संक्रांतीचा सण साजरा केला जातो. या दिवशी गंगा स्नान आणि दानाचे विशेष महत्त्व असल्याचे सांगितले जाते. असे मानले जाते की या दिवशी गंगा स्नान केल्याने पापांपासून मुक्ती मिळते आणि या विशेष दिवशी जे काही दान केले जाते, त्याचे दुप्पट फळ मिळते.
मान्यतेनुसार पितृ पक्षाव्यतिरिक्त मकर संक्रांतीच्या दिवशी पितरांच्या आत्म्याच्या शांतीसाठीही नैवेद्य दाखवला जातो. या दिवशी गंगा स्नान केल्यावर दानधर्म करणाऱ्या आणि पितरांना नैवेद्य दाखवणाऱ्या व्यक्तीच्या जीवनातील सर्व अडथळे दूर होतात, असे म्हटले जाते. आणि सर्व देवी-देवतांचे आशीर्वाद मिळतात.
दरवर्षी मकर संक्रांतीचा सण पौष महिन्यातील शुक्ल पक्षाच्या पाचव्या दिवशी साजरा केला जातो. हिंदू कॅलेंडरनुसार, यावेळी मकर संक्रांतीचा सण 15 जानेवारी रोजी साजरा केला जाईल. कारण 15 जानेवारी रोजी दुपारी 2:43 वाजता सूर्य देव धनु राशीतून बाहेर पडून मकर राशीत प्रवेश करेल. जर आपण पूजेच्या शुभ मुहूर्ताबद्दल बोललो, तर ते सकाळी 7:15 ते संध्याकाळी 5:45 पर्यंत आहे. या काळात गंगास्नान आणि दानाचे विशेष महत्त्व आहे.
हिंदू पंचागानुसार एका वर्षात एकूण 12 संक्रांती येतात, परंतु या सर्वांमध्ये मकर संक्रांतीचे विशेष महत्त्व आहे. ज्योतिष शास्त्रानुसार, सूर्य देव दर महिन्याला आपली राशी बदलतो, परंतु जेव्हा तो मकर राशीत प्रवेश करतो, तेव्हा या शुभ योगाला मकर संक्रांती म्हणतात आणि हा सण त्याच दिवशी साजरा करण्याची धार्मिक मान्यता आहे. मकर संक्रांतीला दान, स्नान, पूजा आणि तर्पण यांचे विशेष महत्त्व आहे.