Amavasya : कधी आहे वर्षातील शेवटची अमावस्या, जाणून घ्या व्रत आणि उपासना पद्धती


2023 च्या शेवटच्या अमावस्येला विशेष महत्व आहे. कारण ती मार्गशीर्ष महिन्यात येते, तिला मार्गशीर्ष अमावस्या असेही म्हणतात. मार्गशीर्ष महिना सुरू झाला आहे. मार्गशीर्ष अमावस्येच्या दिवशी तीर्थस्नान करणे अत्यंत फलदायी मानले जाते. या महिन्यात तीर्थस्नान करणाऱ्यांना जीवनात सुख-समृद्धी प्राप्त होते आणि सर्व अडथळ्यांपासून मुक्ती मिळते. याशिवाय या अमावस्येला केलेले दान सर्व मनोकामना पूर्ण करते.

यावर्षी 2023 ची मार्गशीर्ष अमावस्या देखील पितरांच्या पूजेचा दिवस मानली गेली आहे. असे मानले जाते की या दिवशी तर्पण आणि पिंड दान अर्पण केल्याने पितरांच्या आत्म्यांना शांती आणि मोक्ष प्राप्त होतो. मार्गशीर्ष अमावस्या ही 2023 सालची शेवटची अमावस्या असेल. मार्गशीर्ष अमावस्या 12 डिसेंबर 2023 रोजी आहे. हा दिवस मंगळवार असल्याने या दिवसाला भौमवती अमावस्या असेही म्हटले जाईल. मंगळवार अमावस्येला पितरांची पूजा केल्याने व्यक्ती पूर्वजांच्या ऋणातून मुक्त होतो. या दिवशी पितृपूजनासह हनुमान आणि मंगळाची पूजा केल्याने मंगळ ग्रहामुळे होणारे दोषही दूर होतात.

पंचांगानुसार, मार्गशीर्ष अमावस्या 12 डिसेंबर 2023 रोजी सकाळी 06:24 पासून सुरू होईल आणि 13 डिसेंबर 2023 रोजी सकाळी 05:01 पर्यंत सुरू राहील. या अमावस्येला जर कोणाला स्नान करायचे असेल, तर सकाळी 05.14 ते 06.09 पर्यंत स्नानाचा शुभ मुहूर्त असेल. याशिवाय पितृपूजेचा शुभ मुहूर्त 11.54 ते दुपारी 12.35 पर्यंत असेल.

दरम्यान ज्या लोकांच्या कुंडलीत पितृदोष आहे, मुलांकडून सुखाची कमतरता आहे किंवा नवव्या घरात राहू दुर्बल आहे, त्यांनी मार्गशीर्ष अमावस्येला व्रत अवश्य पाळावे. यामुळे आर्थिक, मानसिक आणि शारीरिक फायदा होतो. तसेच या अमावस्येला तुळशीच्या मुळाने स्नान करावे. यामुळे भगवान श्रीकृष्ण खूप प्रसन्न होतात आणि आपल्या भक्तांना दुःखातून मुक्त करतात.

धार्मिक ग्रंथांनुसार, सत्ययुगात, मार्ग-शीर्ष महिन्याच्या पहिल्या तिथीला देवांनी वर्ष सुरू केले. विष्णु पुराणानुसार या अमावस्येला व्रत, स्नान आणि दान केल्याने पितरांसह ब्रह्मा, इंद्र, सूर्य, अग्नी, पशु, पक्षी आणि सर्व भूते तृप्त आणि प्रसन्न होतात. कार्तिक महिन्यातील अमावास्येला लक्ष्मीची पूजा करून ज्याप्रमाणे दिवाळी साजरी केली जाते, त्याचप्रमाणे या दिवशी लक्ष्मीची पूजा करणे देखील शुभ मानले जाते.