ते व्यंगचित्रकार होते. तसेच एक उत्तम लेखक आणि पत्रकार. त्यांच्या नसानसात राजकारण भिनले. कधीही निवडणूक लढवली नाही. पण, ते किंगमेकर राहिले. त्यांचा व्यंगचित्रात्मक विचार त्यांच्या वक्तव्यातून आणि विचारांतून अनेकदा दिसून आला. त्यांच्या आयुष्यात अनेक वेळा विरोधाभास निर्माण झाले. त्यांना समजून घेणे अजिबात सोपे नव्हते. अशी एकही व्यक्ती नाही, जी त्यांना चांगल्या प्रकारे ओळखण्याचा दावा करू शकेल. हा गैरसमज कुणाचा झाला असेल, तर पुढच्याच क्षणात अशी काही घटना घडली असती की त्यांचा झटपट चक्काचूर झाला असता. त्यांचे जीवन खुले आणि रहस्यांनी भरलेले होते. जितके लोक, तितक्या कथा. प्रत्येकाचे स्वतःचे असते. त्यापैकीच एक म्हणजे शिवसेनाप्रमुख आणि हिंदुहृदयसम्राट बाळ केशव ठाकरे, ज्यांना लोक प्रेमाने बाळासाहेब ठाकरे किंवा बाळ ठाकरे म्हणायचे.
17 नोव्हेंबर 2012 रोजी त्यांनी या जगाचा निरोप घेतला. आज त्यांची पुण्यतिथी. त्यांच्या आयुष्याशी संबंधित पाच निवडक मनोरंजक किस्से जाणून घेऊया.
त्यांच्या सुमारे 45 वर्षांच्या राजकीय प्रवासात त्यांनी कधीही काँग्रेस पक्षाला पाठिंबा दिला नाही. त्यांनी अनेकदा इंदिरा गांधींवर प्रकाश टाकणारी व्यंगचित्रे काढली. पंतप्रधान असताना त्यांनी घेतलेल्या निर्णयांवर टीका केली. पण, इंदिरा गांधी सरकारने आणीबाणी लादली, तेव्हा ते त्यांच्या समर्थनार्थ उभे राहिले. 1971 मध्ये भारताने पाकिस्तानचा पराभव केला आणि बांगलादेशच्या रूपाने नवा देश जन्माला आला, तेव्हा ठाकरे यांनी इंदिरा गांधींचे कौतुक केले. म्हणाले- त्यांना जे पाहिजे ते त्यांनी केले.
प्रतिभाताई पाटील या राष्ट्रपतीपदाच्या उमेदवार होत्या. शिवसेना-भाजपची युती होती, पण ठाकरे यांनी मराठी माणूस असल्याने प्रतिभा पाटील यांना पाठिंबा दिला. त्यांनी प्रणव मुखर्जींनाही विचारधारेविरोधात पाठिंबा दिला. त्यांच्या निर्णयांवर नजर टाकली असता असे दिसते की चांगल्याला चांगले आणि वाईटाला वाईट म्हणण्याची ताकद त्यांच्यात होती.
)
शरद पवार आणि बाळासाहेब ठाकरे
बाळासाहेब ठाकरे आणि शरद पवार ही दोन्ही राजकीय व्यक्तिमत्त्वे महाराष्ट्राची धुरा होती आणि आहेत. ठाकरे जोपर्यंत जगात राहिले, तोपर्यंत त्यांनी शरद पवारांना राजकीय विरोध सुरूच ठेवला. व्यक्तिशः दोन्ही कुटुंबांमध्ये घट्ट मैत्री दिसून आली. त्यांनी स्वतः बिअर प्यायचे. ते कधी लपवूनही ठेवले नाही. पण पवारांना ते दारुड्या म्हणायचे.
पवार यांनी त्यांच्या आत्मचरित्रात वैयक्तिकरित्या ते त्यांचे सर्वात चांगले मित्र आणि राजकीयदृष्ट्या त्यांचे सर्वात मोठे शत्रू असल्याचे लिहिले आहे. ज्यांना त्यांनी एकदा मित्र बनवले, ते त्यांच्याशी आयुष्यभर मित्र राहतात. सुप्रिया सुळे राज्यसभेची निवडणूक लढवत होत्या. शिवसेना-भाजप युतीने सुप्रिया यांच्या विरोधात उमेदवार उभा केला होता. मुलगी सुप्रिया निवडणूक लढवत असून तुम्ही मला सांगितले नाही, अशी तक्रार ठाकरे यांनी फोनवर पवारांकडे केली. पवार यांनी युती आणि उमेदवारांची माहिती दिली.
ठाकरे म्हणाले – सुप्रिया लहान असल्यापासून मी तिला ओळखतो. ती माझीही मुलगी आहे. तिच्या विरोधात कोणीही युती करून निवडणूक लढवणार नाही. पवारांनी भाजपबद्दल विचारले असता ते म्हणाले- कमळाबाईंची काळजी करू नका.
सरकार आणि शॅम्पेन
1995 सालची ही घटना आहे. शिवसेनेने पहिल्यांदा सरकार स्थापन केले. उत्सव साजरा करण्यासाठी एक पार्टी ठेवण्यात आली. मनोहर जोशी मुख्यमंत्री झाले. ठाकरे यांचेही आगमन झाले, तेव्हा ते पार्टीत उपस्थित होते. तेथे ज्यूस वगैरे दिले जात होते. मुख्यमंत्र्यांच्या उपस्थितीत दारू हा प्रोटोकॉलचा भाग नव्हता. मनोविनोदी ठाकरे यांनी पक्ष संघटकांची अडचण समजून घेतली. ते हलक्या सुरात म्हणाले की, आम्ही नुकतेच सरकार स्थापन केले आहे. निदान शॅम्पेन तरी असावी. त्यांनी मुख्यमंत्र्यांनाही विचारले – मनोहर, तुम्ही दारू पीत नाही का?
जोशींना अस्वस्थ वाटले, पण काही वेळातच पार्टीतून फळांचे ज्यूस गायब झाले आणि तहान भागवण्याची व्यवस्था करण्यात आली. त्यांनाही ते जसेच्या तसे दिसायचे होते. त्यात भेसळ नव्हती. अन्यथा पहिल्यांदाच सरकार स्थापन झाले, त्यांची इच्छा असती तरी त्यांनी तसे केले नसते. पण, त्यांनी तसे केले नसते, तर त्यांना ठाकरे म्हटले गेले नसते.
संजय दत्त आणि ठाकरे
चित्रपट अभिनेता संजय दत्त अडचणीत आला होता. त्याच्यावर टाडासारख्या कठोर कायद्यांतर्गत कारवाई करण्यात आली. आपले लोक सुद्धा असे प्रसंग टाळतात, पण बाळासाहेब तसे नव्हते. ते ज्याच्यावर प्रेम करायचे, तर जीवापाड करायचे. त्यांनी संजय दत्तलाही उघडपणे पाठिंबा दिला. कारण ते सुनील दत्तचे मित्रही होते. सुनील दत्त यांच्या मुलाला आपला मुलगा मानून त्यांनी संजयला कठीण काळात सोडले नाही.
सचिन तेंडुलकर आणि बाळासाहेब
त्या काळात महाराष्ट्रात बाहेरच्यांचा विरोध होता. त्यात शिवसेना आघाडीवर होती. मराठी माणूस मानवी हिताचा झेंडा रोवत होता. पक्षाचे कार्यकर्ते ठिकठिकाणी कहर करत होते. दरम्यान, महाराष्ट्रावर प्रत्येक भारतीयाचा हक्क असल्याचे भारतीय क्रिकेट स्टार सचिन तेंडुलकरचे जाहीर वक्तव्य आले. तेव्हा सचिनने क्रिकेटच्या खेळपट्टीवर टिकून राहावे, राजकारणाचा खेळ आम्हीला खेळू द्या, असे म्हणत बाळासाहेबांनी सचिनच्या वक्तव्याचा निषेध केला. ज्या सचिनवर त्यांचे खूप प्रेम होते, त्याच्यासाठी त्यांनी हे म्हटले.
