वर्षातील सर्वात मोठा सण दिवाळी यावेळी 12 नोव्हेंबर रोजी साजरा केला जाणार आहे. असे म्हटले जाते की केवळ हिंदूच नाही, तर बौद्ध, जैन आणि शीख यांच्यासह इतर धर्माचे लोक देखील मोठ्या थाटामाटात साजरा करतात. सनातन धर्मात या सणाला विशेष महत्त्व आहे कारण 14 वर्षांच्या वनवासानंतर प्रभू राम या दिवशी अयोध्येला परतले. पौराणिक कथेनुसार संपूर्ण अयोध्या दिव्यांच्या प्रकाशाने उजळून निघाली होती. तेव्हापासून दिवाळी हा दिव्यांचा सण मानला जातो. भारतातील लोक आपापल्या पद्धतीने दिवाळी साजरी करतात.
भारतात अशी काही ठिकाणे आहेत, जेथील दिवाळी सेलिब्रेशनची चर्चा संपूर्ण भारतात केली जाते. इथली दिवाळी साजरी करण्याची परंपरा आणि संस्कृती खूप वेगळी आहे. येथे आम्ही तुम्हाला या ठिकाणांबद्दल सांगणार आहोत.
वाराणसीची दिवाळी
भारतातील धार्मिक शहर वाराणसीमध्ये दिवाळी अतिशय प्रेक्षणीय असते. दिवाळीच्या काळात ही जागा दिव्यांनी आणि लाईट्सनी सजलेली दिसते. पवित्र गंगा नदीत स्नान केल्यानंतर येथील पारंपरिक कपडे आणि मिठाई चाखणे ही वेगळीच गोष्ट आहे. इथे दीर्घकाळ राहणाऱ्यांना दिवाळीनंतरही इतर अनेक कार्यक्रमांचा भाग होऊ शकतो. याला देव दिवाळी असेही म्हणतात.
म्हैसूरची दिवाळी
म्हैसूरमध्ये साधारणपणे प्रत्येक सण मोठ्या उत्साहात साजरा केला जातो. येथे दसरा पाहण्यासाठी लांबून लोक येतात. पण या ठिकाणी दिवाळी सेलिब्रेशनही खूप प्रेक्षणीय असते. येथील लोकप्रिय पर्यटन स्थळ म्हैसूर पॅलेस दिवाळीच्या वेळी सुंदर दिव्यांनी सजवले जाते. हे दृश्य हृदयाला भिडणारे आहे.
अमृतसरची दिवाळी
सोनेरी दिव्यांनी सजवलेल्या सुवर्ण मंदिराचे दृश्य विहंगम दिसते. सहावे गुरु हरगोविंद तुरुंगातून सुटले, तेव्हापासून शीख धर्मात दिवाळी साजरी केली जाते. असे मानले जाते की ते 1629 मध्ये तुरुंगातून सुटले होते. येथील दिवाळी विशेष आहे कारण 1577 मध्ये सुवर्ण मंदिराची पायाभरणी झाली होती.
कोलकात्यात दिवाळी साजरी
नवरात्रीबरोबरच बंगालमध्ये सणांचा हंगाम सुरू होतो. इथे दुर्गापूजेचा उत्सव जास्त असतो, पण दिवाळीचा उत्सवही खूप छान असतो. कोलकात्यात देवी कालीची पूजा करून दिवाळी साजरी केली जाते. या काळात येथील कालीमातेच्या मंदिरात भाविकांची मोठी गर्दी असते.
गोव्याची दिवाळी
भारतात, गोव्याला त्याच्या थंड वातावरणासाठी पसंद केले जाते. पण या राज्याचा दिवाळी उत्सवही अनोखा आहे. या दिवशी भगवान श्रीकृष्णाने नरकासुर या राक्षसाचा वध केला होता असे सांगितले जाते. हे साजरे करण्यासाठी, एक स्पर्धा आयोजित केली जाते आणि चतुर्थीला नरकासुराच्या पुतळ्याचे दहन केले जाते आणि हे दिवाळीच्या एक दिवस आधी केले जाते.