Snake Venom : सापाच्या विषामुळे होते का नशा? जाणून घ्या त्याचे व्यसन, लक्षणे, दुष्परिणाम आणि उपचार याबद्दल सर्वकाही


नशा करण्यासाठी जगभरात निकोटीन, भांग, अफू यासारख्या पदार्थांचे सेवन केले जाते, तर अनेकजण नशा करण्यासाठी स्मोकिंग, इंजेक्शन किंवा सापाचे विषही पिण्यास सुरुवात केली आहे. हेरॉइन आणि ओपिओइड्सपेक्षा जास्त नशा मिळवण्याची आकांक्षा बाळगणारे लोक आता साप आणि विंचूच्या विषाकडे वळले आहेत. सापाच्या विषाची नशा वेगळ्या प्रकारची असल्याचे सांगितले जाते, त्यामुळे नशेत सापाचे विष सेवन करण्याचा कल वाढत आहे. मात्र, येथे प्रश्न पडतो की सापाचे विष किंवा सर्पदंश हे खरेच तुम्हाला अंमली पदार्थांच्या व्यसनाचे बळी बनवू शकते का? जाणून घेऊया सापाच्या विषाचे व्यसन, लक्षणे, साइड इफेक्ट्स आणि त्याच्या उपचाराशी संबंधित प्रत्येक महत्त्वाच्या गोष्टी…

सापाच्या विषामुळे खरंच नशा होऊ शकते का असा प्रश्न तुम्हाला पडत असेल, तर त्याचे उत्तर होय असे आहे. होय, सापाच्या विषामुळे तुम्हाला नशा होऊ शकते. साप चावलेल्या लक्षणांवरून असे सूचित होते की काही सापांचे विष न्यूरोटॉक्सिक असते आणि परिणामी वेदनाशमन किंवा वेदना जाणवू शकत नाही. ओपिओइड्स आणि इतर अंमली पदार्थांच्या सर्वात प्रचलित दुष्परिणामांपैकी एक म्हणजे वेदनाशामक, जे या औषधांची शिफारस करण्याचे मुख्य कारण आहे. निकोटिनिक एसिटाइलकोलीन रिसेप्टर्स (nAChRs), जे न्यूरोट्रांसमीटर एसिटाइलकोलीनला प्रतिसाद देतात, विशेषतः कोब्रा विषामध्ये असलेल्या न्यूरोटॉक्सिनच्या प्रकारांमुळे प्रभावित होतात.

नशा करण्यासाठी सापाचे विष वापरणे अत्यंत धोकादायक आहे, कारण विष हे विषच असते. हे सुरक्षित मनोरंजक औषध नाही, कारण साप त्यांचा शिकार पक्षाघात करण्यासाठी आणि मारण्यासाठी करतात. याव्यतिरिक्त, सापाच्या विषाचे सेवन करण्यापासून जास्त प्रमाणात किंवा मृत्यू टाळण्यासाठी कोणताही मार्ग नाही, कारण एका वेळी प्रशासित केलेल्या विषाचे प्रमाण एखाद्या व्यक्तीने थेट सापाच्या चाव्याव्दारे विष खाल्ल्यापेक्षा जास्त असेल. अंदाज करणे खूप कठीण आहे. सापाच्या विषामध्ये आढळणाऱ्या न्यूरोटॉक्सिसिटीमुळे उत्स्फूर्त प्रतिसाद मिळत असला, तरी त्यामुळे मृत्यू आणि अर्धांगवायूचा धोका लक्षणीयरीत्या वाढू शकतो.

सापाच्या गंभीर विषावर अँटीवेनमचा उपचार केला जातो; जितक्या लवकर अँटीवेनम दिले जाईल, तितक्या लवकर कायमस्वरूपी विषाचे दुष्परिणाम टाळता येईल. जास्त प्रमाणात सापाचे विष घेतलेल्या व्यक्तीला रुग्णालयात नेण्यात किंचितही निष्काळजीपणा होता कामा नये. सापाच्या विषाच्या नशेत असलेल्या व्यक्तीला आपत्कालीन परिस्थितीत एकटे न सोडता ताबडतोब रुग्णालयात नेले पाहिजे, कारण तो बेशुद्ध होऊ शकतो किंवा चक्कर येऊ शकते.

Disclaimer: आरोग्य विषयक लेखात दिली गेलेली माहिती प्राथमिक स्वरुपाची आहे. हि माहिती वैद्यकीय सल्ल्याचा पर्याय होऊ शकत नाही  या माहितीचा उपयोग करण्यापूर्वी आपण डॉक्टर अथवा वैद्यकीय तज्ञाकडून खात्री करून घ्यावी. या माहितीची जवाबदारी माझा पेपर घेत नाही