भारतात लवकरच स्काय बस सेवा सुरू होणार आहे. यामुळे रस्त्यांवरील वाहतूक लक्षणीयरीत्या कमी होईल आणि अधिकाधिक लोकांना प्रदूषणापासूनही दिलासा मिळेल. जुलैमध्ये केंद्रीय परिवहन मंत्री नितीन गडकरी म्हणाले होते की ही सेवा लवकरच दिल्ली ते गुरुग्राम दरम्यान सुरू होऊ शकते. स्काय बस सेवा म्हणजे काय आणि सामान्य बससेवेपेक्षा ती कशी आणि किती वेगळी आहे आणि त्याचा लोकांना कसा फायदा होईल? ते आम्ही तुम्हाला सांगतो.
आम्ही तुम्हाला सांगतो की, हा पहिला पायलट प्रोजेक्ट म्हणून सुरू केला जाईल, जर हा प्रकल्प यशस्वी झाला, तर तो इतर राज्यांमध्ये आणि शहरांमध्येही लागू केला जाईल. त्याचबरोबर वाढते प्रदूषण नियंत्रण कमी करण्याच्या दिशेने हा एक महत्त्वाचा उपक्रम मानला जात आहे. त्यामुळे इंधनाचीही मोठी बचत होणार आहे.
स्काय बस सेवा सुरू करण्याची योजना 2003 मध्ये तत्कालीन पंतप्रधान अटलबिहारी वाजपेयी यांच्या सरकारच्या काळात करण्यात आली होती. नवीन वर्षाच्या मुहूर्तावर पीएम मोदींनी प्रथम गोव्यात लॉन्च करण्याची योजना आखली होती. पहिल्या टप्प्यात म्हापसा ते पणजी धावण्याचे नियोजन होते. मात्र हा प्रकल्प सुरू होऊ शकला नाही. आता हा प्रकल्प मोदी सरकार पुढे नेत असून लवकरच तो सुरू होणार आहे.
स्काय बस सेवा ही सामान्य बससेवेपेक्षा पूर्णपणे वेगळी आहे. ती रस्त्याच्या वरच्या उंच ट्रॅकवर विजेवर चालेल. त्यामुळे इंधनाचीही मोठी बचत होणार आहे. मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, यामध्ये एकावेळी सुमारे 200 लोक बसू शकतात. रोड ट्राम पद्धतीनेही ते सुरू करण्याची योजना आहे. पूर्वी हा प्रकल्प रेल्वेकडे होता, पण आता तो केंद्रीय परिवहन मंत्रालयाकडे आहे.
मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, मेट्रोच्या तुलनेत हे खूपच स्वस्त असेल. त्याचे भाडे मेट्रोच्या तुलनेत 50 टक्क्यांपर्यंत स्वस्त असेल. पहिल्या टप्प्यात वाराणसी, पुणे, हैदराबाद, गुरुग्राम आणि गोवा येथे स्काय बस सेवा सुरू करण्याची योजना आहे. ती ताशी 100 किमी वेगाने धावू शकते.
स्काय बस ही एक रेल्वे प्रणाली आहे, जी मेट्रोसारखीच आहे, परंतु उंच ट्रॅकसह आहे. भारतीय तंत्रज्ञ बी. राजाराम यांनी त्याची रचना केली आहे. स्कायबस सेवा जर्मनीतील वुपरटल श्वाइझरबान किंवा एच-बान प्रणालीसारखीच आहे. भारत सरकारने सर्वप्रथम 2004 मध्ये स्कायबसची चाचणी सुरू केली होती, परंतु नंतर ती थांबवण्यात आली होती.