एअर मार्शल साधना सक्सेना आणि एअर मार्शल केपी नायर यांनी इतिहास रचला आहे. ते भारतीय हवाई दलाचे पहिले एअर मार्शल जोडपे ठरले आहेत. आतापर्यंत तुम्ही आयएएस पती-पत्नी आणि डॉक्टर जोडप्याबद्दल ऐकले असेल, परंतु पती-पत्नीने एअर मार्शल जोडप्याचा पराक्रम करण्याची ही पहिलीच वेळ आहे. व्यवसायाने डॉक्टर असलेल्या साधना सक्सेना यांनी सोमवारी सशस्त्र सेना रुग्णालय सेवेचे महासंचालक म्हणून पदभार स्वीकारला.
त्यांचे पती फायटर पायलट आणि एअर मार्शल केपी नायर 2015 मध्ये भारतीय हवाई दलाच्या महासंचालक पदावरून निवृत्त झाले. अशाप्रकारे या दोघांनी एअर मार्शल पदापर्यंत पोहोचून इतिहास रचला आणि देशातील असे पहिले जोडपे ठरले.
हवाई दलात सेवा करणाऱ्या साधना त्यांच्या कुटुंबातील एकमेव व्यक्ती नाही. गेल्या तीन पिढ्या लष्कराशी जोडल्या गेल्या आहेत. भारतीय हवाई दलाच्या नोंदीनुसार, एअर मार्शल साधना नायर यांच्या कुटुंबातील तीन पिढ्या या सैन्यात सेवा देत आहेत. साधना सक्सेना यांचे वडील आणि भाऊ लष्करात डॉक्टर आहेत आणि आता तिसरी पिढी म्हणून त्यांचा मुलगा भारतीय हवाई दलात फायटर पायलट म्हणून कार्यरत आहे. अशा प्रकारे त्यांचे कुटुंब भारतीय हवाई दलात गेल्या 7 दशकांपासून सेवा करत आहे.
एअर मार्शल साधना नायर या एअर मार्शल पदावर बढती मिळालेल्या हवाई दलातील दुसऱ्या महिला आहेत. याआधी साधना नायर बंगळुरू येथील भारतीय वायुसेना प्रशिक्षण कमांडमध्ये प्रधान वैद्यकीय अधिकारी म्हणून कार्यरत होत्या. देशाच्या पहिल्या महिला एअर मार्शल होण्याचा विक्रम पद्मा बंडोपाध्याय (निवृत्त) यांच्या नावावर आहे.
एअर मार्शल साधना नायर यांनी सशस्त्र सेना वैद्यकीय महाविद्यालय, पुणे येथून पदवी प्राप्त केली. यानंतर त्यांनी फॅमिली मेडिसिनमध्ये पोस्ट ग्रॅज्युएशन केले. डिसेंबर 1995 मध्ये त्या भारतीय हवाई दलात दाखल झाल्या. टाईम्स ऑफ इंडियाच्या रिपोर्टनुसार, त्यांनी एम्स नवी दिल्ली येथे मेडिकल इन्फॉर्मेटिक्समध्ये 2 वर्षांचा प्रशिक्षण कार्यक्रम केला. याशिवाय स्वित्झर्लंडमधून सीबीआरएन (केमिकल, बायोलॉजिकल, रेडिओलॉजिकल, न्यूक्लियर) वॉरफेअर आणि मिलिटरी मेडिकल एथिक्सचा कोर्स केला.
सध्या त्यांचे फोटो सोशल मीडियावर व्हायरल होत आहेत. सोशल मीडिया यूजर्सने लिहिले आहे – भारतीय हवाई दलात इतिहास रचणाऱ्या या जोडप्याला सलाम.
महिला वैद्यकीय अधिकाऱ्यांना सुरुवातीपासून सशस्त्र दलात कायमस्वरूपी कमिशन मिळत आले आहे, परंतु इतर विभागांमध्ये परिस्थिती वेगळी होती. ही लैंगिक विषमता दूर करण्याचे आदेश सर्वोच्च न्यायालयाने दिले. यानंतर आता महिला अधिकारीही लढाऊ विमाने उडवत आहेत. युद्धनौकांवर काम करणे आणि ती तोफखाना रेजिमेंटमध्ये हॉवित्झर आणि रॉकेट सिस्टीमचे नेतृत्व करत आहे. ती महिलांना प्रेरणाही देत आहे.