आज नवरात्रीचा चौथा दिवस. या दिवशी माँ दुर्गेचे चौथे रूप माँ कुष्मांडाची पूजा केली जाते. वास्तविक, नवरात्रीच्या 9 दिवसांत माँ दुर्गेच्या 9 रूपांची पूजा केली जाते. नवरात्रीचा पहिला दिवस माता शैलपुत्रीला समर्पित आहे. दुसऱ्या दिवशी ब्रह्मचारिणी मातेची पूजा केली जाते. तिसरा दिवस चंद्रघंटा मातेला समर्पित आहे. त्याचप्रमाणे नवरात्रीच्या चौथ्या दिवशी माँ दुर्गेचे चौथे रूप माँ कुष्मांडाची पूजा केली जाते. कुष्मांडा मातेची पूजा केल्याने जीवनात सुख मिळते आणि प्रत्येक दुःखापासून मुक्ती मिळते असे मानले जाते.
माँ दुर्गेच्या चौथ्या रूपाच्या मंद हास्यातून विश्वाची निर्मिती झाली, असे मानले जाते. त्यामुळे आईचे नाव कुष्मांडा पडले. असे मानले जाते की कुष्मांडा माता सूर्याच्या वर्तुळात राहते आणि सूर्याची उष्णता देखील सहन करण्याची शक्ती तिच्यात आहे. सिंहावर स्वार होणारी माता कुष्मांडा हिचे आठ हात असून त्यात कमंडल, कलश, सुदर्शन चक्र, गदा, धनुष्य, बाण आणि अक्षरमाला आहे. चला जाणून घेऊया नवरात्रीच्या चौथ्या दिवशी माँ कुष्मांडाचा शुभ रंग, नैवेद्य आणि पूजा पद्धती काय आहे.
आई कुष्मांडाचा आवडता रंग
कुष्मांडा आईला हिरवा आणि हलका निळा रंग आवडतो. अशा स्थितीत या रंगाच्या कपड्यांसह पूजा दौप्य धारण करणे शुभ मानले जाते. माँ कुष्मांडा यांना मालपोआ खूप आवडतो. याशिवाय त्यांना हलवा आणि खीरही देऊ शकता.
अशी करा पूजा
कुष्मांडा देवीची पूजा करण्यासाठी सकाळी लवकर उठून स्नान करून स्वच्छ वस्त्र परिधान करून मंदिराची स्वच्छता करावी. यानंतर पाटावर पिवळे, हिरवे किंवा लाल कापड पसरून माँ कुष्मांडाचे चित्र स्थापित करा. यानंतर त्यांना फळे, फुले, मिठाई, धूप, दिवा आणि नैवेद्य अर्पण करा. यानंतर त्यांना अन्नदान करुन आरती करावी. शेवटी नकळत झालेल्या चुकीबद्दल त्यांची माफी मागून सर्वांना प्रसादाचे वाटप करावे.
माँ कुष्मांडाचा मंत्र
या देवी सर्वभूतेषु मां कूष्मांडा रूपेण संस्थिता. नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमो नम: