तीन वर्षांहून अधिक काळ कोरोनाव्हायरस हा जागतिक स्तरावर एक गंभीर धोका आहे. अनेक देशांमध्ये नवीन प्रकारांमुळे संसर्गाची प्रकरणे वाढत असल्याच्या बातम्या समोर येत आहेत. आजकाल उदयास येणारे नवीन प्रकार हे ओमिक्रॉनचे उप-प्रकार आहेत, जे गेल्या एका वर्षात जगभरात वेगाने वाढत असल्याचे दिसून आले आहे. जागतिक आरोग्य संघटनेने (WHO) सर्व लोकांना कोरोनाबाबत सावध राहण्याचा आणि प्रतिबंधात्मक उपायांचे पालन करण्याचा सल्ला दिला आहे. अनेक देशांमध्ये ज्या प्रकारे संसर्ग वाढला आहे, ते कोरोनाच्या पुनरागमनाचे लक्षण आहे का?
मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, कोरोना व्हायरसमध्ये सतत उत्परिवर्तन होत आहे, ज्यामुळे नवीन प्रकार विकसित होण्याचा धोका वाढत आहे. नवीन प्रकारांसह संसर्गाचा धोका देखील वाढतो. अलीकडे, यूके-यूएस आणि सिंगापूरमध्ये कोरोना संसर्गाच्या प्रकरणांमध्ये तीव्र वाढ झाली आहे. हे किती चिंताजनक आहे? जागतिक स्तरावर आरोग्य धोके पुन्हा वाढत आहेत का? जाणून घेऊया, कोणत्या नवीन प्रकारांमुळे धोका वाढण्याची शक्यता आहे?
Omicron चे पिरोला व्हेरियंट (BA.2.86) यूएस-यूके आणि इतर अनेक देशांमधील आरोग्य तज्ञांसाठी मोठ्या चिंतेचे कारण आहे. हा नवीन प्रकार या वर्षी जुलैमध्ये प्रथम ओळखला गेला होता, तेव्हापासून ते अनेक देशांमध्ये वेगाने वाढले आहे. अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की हा ओमिक्रॉनचा प्रकार आहे ज्यामध्ये आतापर्यंत सर्वाधिक उत्परिवर्तन झाले आहेत. BA.2.86 मध्ये 35 नवीन उत्परिवर्तन आहेत, अधिक उत्परिवर्तन म्हणजे ते शरीराची प्रतिकारशक्ती सहजतेने चुकवू शकतात.
वर्ल्ड हेल्थ ऑर्गनायझेशन (WHO) ने कोरोनाच्या या प्रकाराला ‘व्हेरिएंट ऑफ इंटरेस्ट’ म्हणून वर्गीकृत केले आहे. प्राथमिक संशोधनातून असे दिसून आले आहे की कोरोनाचा हा नवीन प्रकार, EG.5, Omicron XBB.1.9.2 चा एक प्रकार आहे. त्याच्या मूळ स्ट्रेनच्या तुलनेत, त्यात दोन अतिरिक्त स्पाइक उत्परिवर्तन आहेत (Q52H, F456L). या उत्परिवर्तनांमुळे हा प्रकार अधिक संसर्गजन्य होतो.
कमकुवत प्रतिकारशक्ती किंवा जुनाट आजार असलेल्या लोकांना ते अधिक वेगाने संक्रमित करत असल्याचे आढळून आले आहे, म्हणूनच अनेक देशांमध्ये संसर्गाची प्रकरणे वेगाने वाढली आहेत.
कोरोनाच्या अलीकडील अहवालांनी सिंगापूरमधील वाढत्या धोक्यांचा इशारा दिला आहे. EG.5 आणि HK.3 या दोन प्रकारांमुळे येथे प्रकरणे नोंदवली जात आहेत. हे दोन्ही Omicron XBB चे सब-व्हेरियंट आहेत. काही अहवालांमध्ये असे म्हटले जात आहे की, देशात संसर्गाची प्रकरणे वाढल्याने संसर्गाची आणखी एक लाट येण्याची भीती आहे.
कोरोनाची नवीन रूपे आणि त्यामुळे रुग्णांची वाढती संख्या पुन्हा चिंता वाढवत आहे, अशा परिस्थितीत कोरोना पुन्हा येणार का? या संदर्भात लंडन विद्यापीठातील तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की संसर्गाच्या प्रकरणांमध्ये होणारी वाढ ही चिंतेची बाब नक्कीच आहे, परंतु यामुळे जागतिक धोका होण्याची शक्यता कमी आहे. व्हायरस स्वतःला जिवंत ठेवण्यासाठी सतत उत्परिवर्तन करतात. जगभरात लसीकरणाचे प्रमाण वाढले आहे, संसर्ग किंवा लसींमुळे शरीरात विषाणूंविरूद्ध प्रतिकारशक्ती विकसित झाली आहे, त्यामुळे नवीन प्रकारांमुळे धोक्याची शक्यता कमी आहे. जरी सर्व लोकांनी प्रतिबंधासाठी प्रयत्न करणे सुरू ठेवले पाहिजे, तरी प्रत्येकाने कोविड योग्य वर्तनाकडे सतत लक्ष देणे आवश्यक आहे.
टीप: हा लेख वैद्यकीय अहवाल आणि आरोग्य तज्ञांच्या सूचनांच्या आधारे तयार करण्यात आला आहे.