Navratri 2023 : ग्रहणानंतर काही तासांनीच होईल कलश प्रतिष्ठापन, जाणून घ्या शुभ मुहूर्त आणि योग्य पद्धत


हिंदूंच्या सर्वात मोठ्या सणांपैकी एक असलेला नवरात्र उत्सव देशभरात मोठ्या थाटामाटात साजरा केला जातो. या काळात माँ दर्गेच्या नऊ रूपांची 9 दिवस विधीपूर्वक पूजा केली जाते. नवरात्रीच्या काळात दुर्गा माता पृथ्वीवर येते आणि प्रत्येक घरात वास करते, असे मानले जाते. या वेळी माता दुर्गेची खऱ्या मनाने पूजा केल्याने माता राणी प्रसन्न होते आणि भक्तांचे सर्व संकट दूर करते.

नवरात्रीच्या काळात कलशाच्या स्थापनेलाही विशेष महत्त्व आहे. घरामध्ये विधीनुसार कलशाची स्थापना केल्याने नकारात्मक ऊर्जा दूर राहते आणि सकारात्मक ऊर्जा मिळते. यामुळे घरात सुख-समृद्धी येते आणि सर्व समस्या दूर होतात. नवरात्रीच्या पहिल्या दिवशी कलशाची स्थापना केली जाते. यंदाही नवरात्रीच्या आधी सूर्यग्रहण होत आहे. अशा परिस्थितीत सर्व प्रकारच्या नकारात्मक उर्जेला दूर ठेवण्यासाठी योग्य पद्धतीने आणि योग्य वेळी कलशाची स्थापना करणे खूप महत्वाचे आहे.

शारदीय नवरात्रीची सुरुवात दरवर्षी अश्विन महिन्याच्या शुक्ल पक्षातील प्रतिपदेपासून होते. यावर्षी ही तारीख 14 ऑक्टोबर रोजी रात्री 11:24 ते 15 ऑक्टोबर रोजी 12:32 पर्यंत असेल. उदयतिथीनुसार या वर्षी नवरात्रीची सुरुवात 15 ऑक्टोबरपासून होणार असून त्याच दिवशी कलश प्रतिष्ठापनही होणार आहे. कलश स्‍थापनाला घट स्‍थापना देखील म्हणतात. यासाठी सुरुवातीची वेळ सकाळी 11.44 पासून सुरू होणार असून दुपारी 12.30 पर्यंत चालणार आहे.

नवरात्रीच्या पहिल्या दिवशी सकाळी लवकर उठून आंघोळ करावी, लाल किंवा पिवळे कपडे परिधान करावेत. यानंतर व्यासपीठ उभारून त्यावर लाल कपडा पसरवून माता दुर्गेचे चित्र किंवा मूर्ती ठेवा. यानंतर कलश स्थापनेसाठी तांब्याचा किंवा मातीचा कलश स्वच्छ पाणी किंवा गंगाजलाने भरून त्यात एक नाणे, लाल चुनरी, सुपारी आणि लवंगा टाका. यानंतर नारळ लाल चुनरी आणि माऊली बांधून कलशाच्या वर ठेवा. कलशाच्या तोंडावरही माउली बांधा. यानंतर मातीचे भांडे घेऊन त्यात माती टाकून सातूची पेरणी करावी. सर्व गोष्टी केल्यानंतर, कलश आणि बार्ली असलेले भांडे माता दुर्गेच्या उजव्या बाजूला ठेवा आणि विधीनुसार माँ दुर्गेची पूजा करा. या दिवशी दुर्गा देवीच्या शैलपुत्री रूपाची पूजा केली जाते.