अक्षय कुमारचा ‘मिशन राणीगंज’ हा चित्रपट एका सत्य घटनेवरून प्रेरित आहे. या चित्रपटात अक्षय खऱ्या आयुष्यातील नायक जसवंत सिंग गिलची भूमिका साकारत आहे, ज्यांनी आपला जीव धोक्यात घालून जमिनीत सुमारे 350 फूट खाली अडकलेल्या 65 खाण कामगारांचे प्राण वाचवले होते. या आठवड्यात प्रदर्शित होणाऱ्या चित्रपटांच्या गर्दीत ‘मिशन राणीगंज’ हा असाच एक चित्रपट आहे, जो प्रत्येकाने आवर्जुन पाहावा.
2006 मध्ये कुरुक्षेत्र, हरियाणात नवीन तंत्रज्ञान असूनही, बोअरवेलमध्ये 50 फूट खाली पडलेल्या प्रिन्सला वाचवण्याच्या ऑपरेशनला 3 दिवस लागले होते, तर या घटनेच्या 18 वर्षांपूर्वी म्हणजे 1989 मध्ये जसवंत सिंग गिल यांनी अवघ्या 2 दिवसात 350 फूट जमिनी खाली अडकलेल्या 65 मजुरांचे प्राण वाचवले होते. अक्षय कुमारने ‘कॅप्सूल मॅन’ जसवंत सिंग या व्यक्तिरेखेद्वारे आपल्या प्रतिभेचा नवा पैलू पुन्हा एकदा आपल्यासमोर मांडला आहे. सुरुवातीपासून शेवटच्या क्षणापर्यंत हा चित्रपट आपल्याला आपल्या जागेवरून हलू देत नाही.
सुमारे अडीचशे वर्षांपूर्वीच्या ब्रिटिश तंत्रज्ञानाच्या मूलभूत पद्धती आजही जगभरातील कोळसा खाणींमध्ये वापरल्या जातात. भारतातील पहिली कोळसा खाण ‘राणीगंज’ येथे ईस्ट इंडिया कंपनीसाठी काम करणाऱ्या ब्रिटीश अधिकाऱ्यांनी सुरू केली होती. साहजिकच भारताचा संपूर्ण कोळसा व्यवसाय इंग्रजांनी केलेल्या व्यवस्थेतून ताब्यात घेतला गेला. जरी इंग्लंड आणि भारताच्या या खाणी एकमेकांपासून 6000 किलोमीटर अंतरावर होत्या. पण दोन्ही खाणींमध्ये एक गोष्ट समान होती आणि ती म्हणजे खाणींमध्ये होणारे अपघात.
जसवंत सिंग गिल (अक्षय कुमार) त्याची गरोदर पत्नी निर्दोष (परिणिती चोप्रा)सोबत राणीगंजला येतो. जसवंत कोलकाता येथील राणीगंज येथील कोल इंडिया लिमिटेडमध्ये रेस्क्यु इंजिनिअर म्हणून काम करत असतो. खाणीत झालेल्या स्फोटानंतर खाणीला पूर आला, तेव्हा जसवंत यांनी भूगर्भात अडकलेल्या 71 जणांना वाचवण्याची जबाबदारी घेतली. मात्र, मिशन सुरू होण्यापूर्वीच 6 मजुरांनी आत्महत्या केली. जसवंत हे अवघड मिशन कसे पूर्ण करतात, हे जाणून घेण्यासाठी तुम्हाला थिएटरमध्ये जाऊन ‘मिशन राणीगंज’ पाहावा लागेल.
हा चित्रपट टिनू देसाईने दिग्दर्शित केला आहे, रुस्तमनंतर टिनूचा अक्षय कुमारसोबतचा हा दुसरा चित्रपट आहे आणि या चित्रपटात तो आपल्याला अजिबात निराश करत नाही. सुमारे 7 वर्षात टिनूची दृष्टी आणि दिग्दर्शनात बरेच बदल झाले आहेत आणि हा बदल या चित्रपटातही दिसून येतो. ही संकल्पना पूनम गिल म्हणजेच जसवंत गिल यांच्या मुलीची असून या कथेची पटकथा विपुल के रावत यांनी लिहिली आहे.
या चित्रपटाच्या कथेसह ‘मिशन राणीगंज’च्या दिग्दर्शनाबद्दल सांगायचे तर, तपशील देखील तुम्हाला प्रभावित करेल. चित्रपटात 80 च्या दशकाचे चित्रण करण्याचा उत्तम प्रयत्न करण्यात आला आहे. त्यावेळचे वातावरण, लोक वापरत असलेले कपडे, त्यांची भाषा, या सगळ्याची पुरेपूर काळजी घेण्यात आली आहे. चित्रपटात जुन्या पद्धतीच्या गाड्यांचा वापर करण्यात आला आहे. या बचाव मोहिमेदरम्यान, कथा एका डॉक्युमेंटरीच्या गतीने पुढे जात नाही. कधी कधी तणावाच्या वातावरणातही हसवतो, तर कधी हसताना लगेच रडवतो. सुरुवात आणि शेवट माहीत असूनही तुम्ही या चित्रपटाशी जोडले जाता आणि हे टिनूचे सर्वात मोठे यश आहे.
हा ‘अक्षय कुमार’ चित्रपट आहे, अक्षय कुमारने स्वतःच्या तब्येतीकडे दुर्लक्ष करणाऱ्या आणि कठीण प्रसंगी मन शांत ठेवणाऱ्या जसवंत सिंगची व्यक्तिरेखा अतिशय सुंदरपणे साकारली आहे. एअरलिफ्टपेक्षा ‘मिशन राणीगंज’ अधिक प्रभावित करतो. चित्रपटात जसवंत एका बाजूला आणि त्याची पत्नी दुसऱ्या बाजूला आहे. अक्षय कुमारच्या पत्नीची भूमिका साकारणारी परिणीती चोप्रा इतकी सकारात्मक दिसते की समोरच्या व्यक्तीला काळजी वाटू लागते. मात्र, या चित्रपटात तिला काही खास करायला मिळाले नाही. वरुण बरोला, कुमुद मिश्रा, रवी किशन, पवन मल्होत्रा आणि दिव्येंदू भट्टाचार्य यांसारखे कलाकार त्यांच्या पात्रांना पूर्ण न्याय देतात.
चित्रपटाच्या एडिटिंगने कथा रंजक बनवण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली आहे. खाणीचे डिटेलिंग, अंधारात केलेली लायटिंग आणि खाणीत केलेले शुटिंग यात असीम मिश्रा यांचे सिनेमॅटोग्राफी उडत्या रंगाने पार पडली आहे. चित्रपटातील गाणी काही खास नाहीत. पण पार्श्वसंगीत अप्रतिम आहे, त्यामुळे प्रत्येक सीन अधिक रंजक झाला आहे. खाणीत पाणी भरणे असो, बचावासाठी कॅप्सूल बनवणे असो किंवा चित्रपटाचा क्लायमॅक्स असो.
आपल्या आजूबाजूला सुपरहिरोच्या शोधात असणाऱ्यांना हा चित्रपट शिकवतो की आपण आपल्याच कथेचा नायक होऊ शकतो. मात्र यासाठी अडचणींचा सामना करणे आवश्यक आहे. प्रत्येकाच्या आत एक जसवंत सिंग गिल असतो, जो योग्य विचार आणि धैर्याने प्रत्येक अशक्य गोष्ट शक्य करतो. चित्रपटाच्या कथेसाठी आणि अक्षय कुमारच्या उत्कृष्ट अभिनयासाठी हा चित्रपट नक्की पहा आणि तुमच्या मुलांनाही दाखवा.