हिंदू धर्मात, गणपतीला शुभ आणि सौभाग्याचा देव मानला जातो, त्याच्या उपासनेशी संबंधित गणेशोत्सव आज भाद्रपद महिन्याच्या शुक्लपक्षाच्या चौदाव्या दिवशी म्हणजेच अनंत चौदसच्या सणाची समाप्ती होणार आहे. या दिवशी, गणपतीचे भक्त त्यांच्या आराध्य दैवताला पुढील वर्षी पुन्हा एकदा त्यांच्या घरी भेट देतील आणि त्यांचे जीवन आनंदाने भरतील या इच्छेने निरोप देतात. हिंदू मान्यतेनुसार, ज्याप्रमाणे एखाद्याच्या घरी गणपती ठेवण्याचे नियम आहेत, त्याचप्रमाणे गणपतीला निरोप देण्यासाठी किंवा दुसऱ्या शब्दांत त्याचे विसर्जन करण्याचे महत्त्वाचे नियम आहेत. चला जाणून घेऊया गणपती विसर्जनाशी संबंधित नियम आणि योग्य पद्धती.
कसे करावे गणपतीचे विसर्जन
गणपती बाप्पाला निरोप देण्यासाठी प्रथम स्नान करून ध्यान करून शरीर व मन शुद्ध करावे व नंतर स्वच्छ वस्त्र परिधान करून बाप्पा जेथे विराजमान आहेत, ती जागा स्वच्छ व शुद्ध करावी. यानंतर गणपतीला गंगेच्या पाण्याने स्नान घालावे आणि त्यानंतर त्यांना तिलक, फुले, फळे, मोदक, दूर्वा इत्यादी अर्पण करावे. यानंतर गणपती बाप्पासमोर दिवा लावून त्यांची आरती करावी, पूजेत झालेल्या चुकांची माफी मागावी आणि तुमच्या आयुष्यात शुभ होवो ही कामना करावी. यानंतर बाप्पाचे विसर्जन एखाद्या पवित्र ठिकाणी किंवा जलमंदिरात वाद्य वाजवून करावे.
गणपती विसर्जनाचे नियम
- हिंदू मान्यतेनुसार गणपतीचे विसर्जन नेहमी शुभ मुहूर्तावर करावे.
- गणेश विसर्जनाच्या दिवशी काळे कपडे घालू नका.
- गणपतीच्या पूजेत अर्पण केलेले सर्व पूजेचे साहित्य गणपतीसह विसर्जित करा.
- जर तुम्ही गणपतीला नारळ अर्पण केला असेल, तर तो कधीही तोडू नका तर संपूर्ण तीर्थक्षेत्राच्या पाण्यात टाका.
- गणपतीची मूर्ती कोणत्याही जलदेवस्थानात टाकू नका, तर आदरपूर्वक पाण्यात विसर्जित करा.
- गणपतीच्या मूर्तीचे विसर्जन करताना खोल पाण्यात जाऊ नये.
- गणपतीच्या मूर्तीचे विसर्जन अशा ठिकाणी ज्या ठिकाणी कोणाचा पाय लागणार नाही.
- जर तुमची मूर्ती लहान असेल, तर ती तुमच्या घरातील टबमध्ये विसर्जित केल्यानंतर, तुम्ही तिचे पाणी आणि माती एखाद्या भांड्यात किंवा उद्यानातील वनस्पतीमध्ये टाकू शकता.