गेल्या महिन्यात दहशतवाद्यांचा खात्मा करण्यासाठी भारतीय हवाई दलाचा भाग बनलेले हेरॉन मार्क-2 ड्रोन अनंतनागमध्ये सोडण्यात आले. म्हणजे आकाश आणि जमिनीवर मोहिमा राबवल्या जात आहेत. ड्रोननेही पहिला बळी घेतला आहे. गडोले जंगल परिसरात कुठेतरी एका गुहेत किमान दोन दहशतवादी लपून बसल्याचे सांगण्यात येत आहे. जाणून घेऊया हेरॉन मार्क-2 ड्रोनची खासियत काय आहे, जो हवाई दलाचा भाग बनणार आहे.
हेरॉन मार्क-2 ड्रोन हे तेच ड्रोन आहे, ज्याने अल कायदा प्रमुख अल जवाहिरीचा खात्मा केला होता. भारत पहिल्यांदाच ड्रोन वापरत आहे असे नाही. आपल्या सैन्याकडे आधीपासूनच प्रगत ड्रोन आहेत, परंतु ऑगस्टमध्ये समाविष्ट करण्यात आलेल्या या ड्रोनची खासियत बहुतेकांपेक्षा वेगळी आहे. त्याची मारक शक्ती अप्रतिम आहे. उद्देश अतिशय अचूक आहे. एकाच वेळी अनेक दिशांनी शत्रूवर ग्रेनेड आणि गोळ्या झाडण्यातही ते निपुण आहे. त्याच्या आगमनानंतर चीन-पाकिस्तान सीमेवर लक्ष ठेवणे सोपे झाले आहे. इस्रायलच्या या ड्रोनमध्ये एकच नाही, तर अनेक वैशिष्ट्ये आहेत.
- हे ड्रोन 36 तास सतत उड्डाण करण्यास सक्षम आहे. ते 35 हजार फूट उंचीपर्यंत नेले जाऊ शकते.
- ते हवेतून जमिनीवर आणि हवेतून हवेत मारा करण्यास सक्षम आहे.
- यामध्ये बसवण्यात आलेला कॅमेरा अंधारातही रात्री लक्ष्य करण्यासाठी उपयुक्त ठरतो.
- थंडी, उष्णता आणि पावसातही ते सहज उडू शकते.
- ही सर्व माहिती उपग्रहाद्वारे ग्राउंड स्टेशनला देण्यास सक्षम आहे.
- हे 15 किलोमीटर अंतरावरूनही चालवता येते.
- ग्राउंड स्टेशनवर बसलेल्या पायलटच्या सूचनेनुसार ते कोणावरही हल्ला करू शकते.
- तो शस्त्रांनी सज्ज आहे. एकेकाळी ते चीन-पाकिस्तान सीमेवर लक्ष ठेवण्यास सक्षम होते.
- भारतीय हवाई दलाकडे सध्या या श्रेणीतील चार ड्रोन उपलब्ध आहेत.
- भारतीय लष्कर आणि नौदलालाही या श्रेणीतील ड्रोन उपलब्ध करून देण्याचा सरकारचा मानस आहे.
- जगातील 20 हून अधिक देशांचे सैन्य त्याचा वापर करत आहेत.
- ते शत्रूच्या हद्दीत न जाता सेन्सर आणि रडारच्या माध्यमातून बेस स्टेशनला माहिती देण्यास सक्षम आहे.
- ड्रोन पायलट बेस स्टेशनवर बसून ते ऑपरेट करतात.
- थर्मोग्राफिक कॅमेरे, सेन्सर्स, उपग्रह ही त्याची बलस्थाने आहेत.
- यात 250 किलो शस्त्रास्त्रांसह उड्डाण करण्याची क्षमता आहे.
- अँटी जॅमिंग तंत्रज्ञानामुळे शत्रू ते तटस्थ करू शकत नाही.
- त्याचे ऑपरेशन स्वहस्ते आणि स्वयंचलितपणे शक्य आहे. म्हणजे पायलट त्यांना हवे ते करू शकतात.
- हेरॉन मार्क-1 ड्रोन भारतीय हवाई दल 2009 पासून वापरत आहे.