बँक खात्यात पैसे नसतानाही कसे करता येणार UPI द्वारे पेमेंट? येथे मिळेल प्रत्येक प्रश्नाचे उत्तर

तुमचे UPI अॅप आता सुपर अॅप बनणार आहे. आत्तापर्यंत, तुम्ही तुमचे बचत खाते, ओव्हरड्राफ्ट खाते, क्रेडिट कार्ड आणि प्रीपेड वॉलेट खाते UPI ID सह लिंक करून कुठेही पेमेंट करू शकत होता. आतापासून, तुमच्या खात्यात पैसे नसले तरीही, तुम्ही UPI पेमेंट करू शकाल, म्हणजेच शिल्लक शून्य असली तरीही, UPI पेमेंट करण्यात हिरो असेल. आता ही सेवा कशी चालेल, त्याचा फायदा तुम्हाला कसा घेता येईल? सर्व प्रश्नांची उत्तरे येथे मिळतील.

रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने अलीकडेच बँकांना त्यांच्या बँक ग्राहकांना UPI Now, Pay Later सेवा देण्यावर काम करण्याचे निर्देश दिले आहेत. याचा अर्थ ग्राहकांना एका निश्चित मर्यादेपर्यंत शून्य शिल्लक असली तरीही UPI द्वारे पेमेंट करण्याचे स्वातंत्र्य असले पाहिजे. ही सेवा कशी काम करते ते आम्ही तुम्हाला सांगतो…

कशी काम करेल UPI Now, Pay Later सेवा ?
RBI मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार, ‘UPI Now, Pay Later’ सेवेसाठी, बँका त्यांच्या ग्राहकांना पूर्व परवानगीच्या आधारावर ‘पूर्व-मंजूर क्रेडिट लाइन’ प्रदान करतील. बँक खात्यात शून्य शिल्लक असूनही, या क्रेडिट लाइनमुळे ग्राहक UPI द्वारे पेमेंट करू शकणार आहेत.

काय असेल ‘पूर्व-मंजूर क्रेडिट लाइन’?
वास्तविक अटींमध्ये, पूर्व-मंजूर क्रेडिट लाइन ही बँकांची ओव्हरड्राफ्ट सुविधा असेल. आता ही सेवा Google Pay, Paytm, Phone Pay आणि MobiKwik सारख्या अॅप्सद्वारे वापरली जाऊ शकते. याशिवाय बँकांच्या मोबाईल बँकिंग अॅपद्वारेही हे काम केले जाणार आहे. ही क्रेडिट लाइन सेट करण्यापूर्वी बँका ग्राहकांची परवानगी घेतील. एकदा तुमची क्रेडिट लाइन मंजूर झाल्यानंतर, तुम्ही तुमच्या UPI अॅपद्वारे या मर्यादेइतकी पेमेंट करू शकाल आणि ही रक्कम देय तारखेपर्यंत परत करावी लागेल.

क्रेडिट लाइनवर आकारले जाईल का व्याज ?
आरबीआयने क्रेडिट लाइनवर व्याज आकारण्याचा निर्णय बँकांवर सोडला आहे. काही बँका त्यावर व्याज आकारतील, तर काही बँका ठराविक काळासाठी व्याजमुक्त ठेवतील. काही प्रमाणात, हे ‘Buy Now, Pay Later’ सेवेप्रमाणे काम करेल.

या बँकांनी सुरू केली आहे ही सेवा
RBI च्या मार्गदर्शक तत्त्वांच्या आगमनाने, दोन खाजगी क्षेत्रातील बँका HDFC बँक आणि ICICI बँक यांनी ‘UPI Now, Pay Later’ ही सेवा सुरू केली आहे. यासाठी HDFC बँक तुमच्याकडून 149 रुपये एकवेळ प्रक्रिया शुल्क आकारेल. यानंतर, एक ‘क्रेडिट लाइन खाते’ उघडले जाईल जे तुमच्या डेबिट कार्डशी लिंक केले जाईल.

या सेवेसाठी ICICI बँक तुम्हाला एक वेगळा ‘UPI ID’ देईल. याद्वारे तुम्ही UPI अॅपवरून क्रेडिट लाइन वापरून पेमेंट करू शकाल. यासाठी आयसीआयसीआय बँक कोणतेही शुल्क आकारणार नाही.

तुम्ही किती रुपये पेमेंट करु शकाल?
सध्या फक्त दोन बँकांनी ही सेवा सुरू केली आहे. HDFC बँक आणि ICICI बँक त्यांच्या प्रत्येक ग्राहकाला कमाल 50,000 रुपयांपर्यंतची क्रेडिट लाइन ऑफर केली आहे. वेगवेगळ्या ग्राहकांसाठी हे वेगळे आहे. त्याच्या खर्चाच्या सवयी, क्रेडिट इतिहास आणि उत्पन्न पाहून हे ठरवले जाईल.

दुकानदारालाच करता येईल पेमेंट
‘UPI Now, Pay Later’ सेवेमध्येही एक अडथळा आहे, म्हणजेच क्रेडिट लाइनचा वापर करून, तुम्ही UPI अॅपद्वारे कोणत्याही दुकानदाराला किंवा व्यापाऱ्याला पेमेंट करू शकाल. सामान्य लोक एकमेकांच्या खात्यात पैसे ट्रान्सफर करण्यासाठी या क्रेडिट लाइनचा वापर करू शकणार नाहीत.