युनिफाइड पेमेंट इंटरफेस म्हणजेच UPI भारतात खूप लोकप्रिय आहे. पण इंटरनेट कनेक्टिव्हिटी UPI पेमेंटच्या मार्गात अडथळा ठरत होती. ही समस्या दूर करण्यासाठी, भारतीय रिझर्व्ह बँक म्हणजेच RBI ने नुकतेच नवीन UPI Lite X फीचर लाँच केले आहे. या फीचरमुळे युजर्स ऑफलाइन पैसे ट्रान्सफर करू शकतात.
UPI Lite X वापरकर्त्यांना कनेक्टिव्हिटी नसलेल्या भागात व्यवहार करू देते. ज्या भागात नेटवर्क समस्या आहेत, त्यांच्यासाठी हे खूप प्रभावी ठरणार आहे. तसेच, जर फोनमध्ये रिचार्ज नसेल, तर त्यादरम्यान पेमेंट करण्यात कोणतीही अडचण येणार नाही. UPI LITE पेमेंट इतर प्लॅटफॉर्मपेक्षा खूप जलद आहे.
UPI Lite हे पेमेंट सोल्यूशन आहे, जे छोट्या व्यवहारांसाठी काम करते. यामध्ये एनपीसीआय कॉमन लायब्ररी (सीएल) अॅप वापरण्यात आले आहे. यामध्ये 500 रुपयांपेक्षा कमी पैसे भरता येतील. हे वैशिष्ट्य ‘ऑन-डिव्हाइस वॉलेट’ सारखे आहे, जे वापरकर्त्यांना UPI पिन वापरून पेमेंट करू देते.
UPI किंवा UPI Lite वापरून व्यवहार सुलभ करते. वापरकर्त्यांचा UPI आयडी किंवा लिंक केलेला फोन नंबर वापरून QR कोड स्कॅन करून हे व्यवहार पूर्ण केले जाऊ शकतात. तथापि, UPI Lite X व्यवहारांसाठी, वापरकर्त्यांना एकमेकांच्या उपकरणांच्या जवळ असणे आवश्यक आहे. UPI व्यवहारादरम्यान, पैसे एका बँक खात्यातून दुसऱ्या बँक खात्यात त्वरित हस्तांतरित केले जातात. पैसे UPI Lite वरून ऑन-डिव्हाइस वॉलेट किंवा UPI Lite खात्यावर पाठवले जातात.
UPI बँक खात्यातून एका दिवसात जास्तीत जास्त 2 लाख रुपये ट्रान्सफर केले जाऊ शकतात. UPI Lite ची कमाल मर्यादा 500 रुपये आहे. एका दिवसात पैसे पाठवण्याची कमाल मर्यादा 4,000 रुपये आहे. पण UPI Lite X साठी अशी कोणतीही मर्यादा सेट केलेली नाही.