जेट एअरवेजचे संस्थापक नरेश गोयल यांना ईडीने अटक केली आहे. त्याच्यावर बँक फसवणूक आणि 583 कोटींची मनी लाँड्रिंगचा आरोप आहे. मात्र, जेट एअरवेजसारखी मोठी विमान कंपनी स्थापन करून तिला सातव्या आसमानावर पोहचवणाऱ्या आणि नंतर खाली पाडणाऱ्या नरेश गोयल यांची कहाणी फिल्मी कथेपेक्षा कमी नाही. जवळपास 25 वर्षांच्या ऑपरेशननंतर, जेट एअरवेज एप्रिल 2019 मध्ये मोठ्या कर्जामुळे बंद झाली. त्यानंतर कंपनीचे मालक नरेश गोयल यांच्यावर विदेशी कंपन्यांमध्ये पैसे गुंतवण्याचा आणि हेवन देशांमध्ये चुकीच्या पद्धतीने गुंतवणूक केल्याचा आरोप आहे. कॅनरा बँकेशी संबंधित 538 कोटी रुपयांची फसवणूक केल्याचा आरोपही त्यांच्यावर आहे. मात्र, आज त्यांना न्यायालयात हजर करण्यात येणार आहे. हवेत उड्डाण करणारे आणि जेट एअरवेजला विमान कंपनीचा बादशाह बनवणारे नरेश गोयल सिंहासनावरून जमिनीवर कसे पोहोचले हे देखील जाणून घेऊया…
1967 सालची गोष्ट आहे, जेव्हा एक 18 वर्षाचा मुलगा रिकाम्या हाताने दिल्लीत आला होता की, आपली स्वप्ने येथेच उंच उडायची आहेत. त्यांचे व्यापारी वडील मरण पावले असल्याने त्यांना बँकेचे कर्ज आणि घरखर्च दोन्ही भागवावे लागले. कर्ज न भरल्याने बँकेने घरही जप्त केले होते. परिस्थिती नियंत्रणात नव्हती. एके काळी भाकरी मिळणेही अवघड होते. आपल्या दैनंदिन गरजा भागवण्यासाठी ते आपला चुलत भाऊ चरणदास यांच्याकडे गेले. काका एक ट्रॅव्हल एजन्सी चालवायचे, ज्याचे ऑफिस अंसल भवनमध्ये होते. 300 रुपये पगार घेऊन करिअरला सुरुवात केली. जेव्हा ते काम शिकले, तेव्हा त्यांनी काकांच्या आशीर्वादाने स्वतःची ट्रॅव्हल एजन्सी उघडली. हळूहळू आयुष्य रुळावर येऊ लागले.
नरेश गोयल यांनी 1974 मध्ये स्वतःची ट्रॅव्हल एजन्सी जेट एअर सुरू केली, त्यानंतर 1993 मध्ये त्यांनी ट्रॅव्हल एजन्सी बंद करून जेट एअरवेजचा पाया घातला. त्यावेळी त्यांच्याकडे फक्त दोन बोईंग 737-300 जेट होती. ज्याचा त्याने चार्टर्ड विमानासारखा वापर केला. 2002 मध्ये, जेट एअरवेजनेही बाजारपेठेत एअर इंडियाला मागे टाकले.
2002 ते 2011 पर्यंत जेट एअरवेजची स्थिती चांगली होती. शेअर बाजारात आयपीओ आणण्यापासून ते सहारा एअरलाइनला 2250 कोटी रुपयांना विकत घेण्यापर्यंतचे काम नरेश गोयल यांनी त्या काळात केले. जेट एअरवेजला 27 नवीन विमाने, 12 टक्के मार्केट शेअर आणि अनेक आंतरराष्ट्रीय मार्ग मिळाले. 2012 मध्ये, इंडिगो एअरलाइनने बाजारपेठेतील हिस्सा वाढण्यास सुरुवात केली. दरम्यान, 2013 मध्ये एतिहादने जेट एअरवेजमधील 24 टक्के भागभांडवलही विकत घेतले होते.
इंडिगो झपाट्याने वाढ झाल्यामुळे जेट एअरवेजला खूप त्रास होऊ लागला. जेटचे भाडे इंडिगोपेक्षा एक रुपये प्रति किलोमीटर जास्त होते. 2015 मध्ये, जेट एअरवेजला स्वस्त तिकिटे विकण्याची इंडिगोची ऑफर परवडत नव्हती. जेट एअरवेज इंडिगोपेक्षा प्रति किलोमीटर प्रति सीट फक्त 50 पैसे अधिक कमवत होती. जेट एअरवेजच्या अर्श से फर्शची कहाणी इथूनच सुरू झाली.
यानंतर कंपनीची दुरावस्था होऊ लागली. नोव्हेंबर 2018 पासून आतापर्यंत जेट एअरवेजचे शेअर घसरत राहिले. कंपनीला अनेकवेळा तोटा सहन करावा लागला. 22 नोव्हेंबर 2018 रोजी कंपनीचे स्वतंत्र संचालक रंजन मथाई यांनीही राजीनामा दिला. तेव्हापासून कर्मचाऱ्यांना पगार मिळत नव्हता.
सीबीआयच्या एफआयआरमध्ये म्हटले आहे की 23 नोव्हेंबर 2022 रोजी कॅनरा बँकेचे अधिकारी नरेश गोयल, अनिता गोयल, गौरांग आनंद शेट्टी आणि जेट एअरवेजच्या अज्ञात व्यक्तींवर गुन्हेगारी कट आणि विश्वासभंगाचा आरोप होता. त्याच्या फसवणुकीमुळे कॅनरा बँकेला 538.62 कोटी रुपयांचे नुकसान झाले होते. या तक्रारीनंतर ईडीने गोयल यांना दोनदा चौकशीसाठी बोलावले होते, मात्र त्यानंतरही ते हजर झाले नाहीत.
बंद पडलेल्या जेट एअरवेजचे प्रवर्तक नरेश गोयल यांच्यावरील ईडीची पकड घट्ट होत गेली. नरेश गोयल आणि इतरांविरुद्ध ईडीने फसवणुकीचा नवीन गुन्हा दाखल केला आहे. त्यानंतर मुंबई आणि दिल्लीत गोयलच्या आठ ठिकाणांवर छापे टाकण्यात आले. 538 कोटी रुपयांच्या बँक फसवणुकीप्रकरणी छापा टाकल्यानंतर त्यांच्या अडचणी आणखी वाढल्या. कॅनरा बँकेच्या तक्रारीवरून तपास यंत्रणेने नवीन गुन्हा दाखल केला आहे. त्यांच्या तक्रारीत, कॅनरा बँकेने आरोप केला होता की त्यांनी जेट एअरवेज (इंडिया) लिमिटेड (जेआयएल) ला 848.86 कोटी रुपयांचे कर्ज मंजूर केले होते, त्यापैकी 538.62 कोटी रुपये थकित होते.