पिक्चर अभी बाकी है… जेव्हा प्रज्ञान आणि विक्रम शांत होतील, तेव्हा चांद्रयान-३ चा हा छुपा रुस्तम पडेल उपयोगी


चांद्रयान-3 चंद्राच्या पृष्ठभागावर उतरून 10 दिवस झाले आहेत आणि आता एक प्रकारे विक्रम, प्रज्ञानचा शेवटचा आठवडा सुरू आहे. चांद्रयान-3 ची मोहीम १४ दिवसांनंतर संपणार का, असा प्रश्न उपस्थित होत आहे. जर आपण विक्रम लँडर आणि प्रज्ञान रोव्हरकडे पाहिले, तर ते काम करणे थांबवू शकतात, परंतु चांद्रयान-3 मध्ये एलआरए नावाचा आणखी एक पेलोड आहे, तो आता त्याचे काम सुरू ठेवेल. हे LRA काय आहे आणि ते चांद्रयान-3 चे मिशन कसे पुढे नेणार आहे, येथे समजून घ्या…

टाईम्स ऑफ इंडियाच्या अहवालानुसार, विक्रम लँडरसह चंद्राच्या पृष्ठभागावर गेलेला चौथा पेलोड नासाने विकसित केलेला लेझर रेट्रोरेफ्लेक्टर अॅरे (एलआरए) आहे, विक्रम आणि प्रज्ञान यांनी काम करणे थांबवल्यानंतर या पेलोडचा वापर केला जाईल आणि पुढील काम सुरू होईल.

विक्रम लँडरने रंभा, चेस्ते आणि ILSA यासह एकूण चार पेलोड्स वाहून नेले होते, जे इस्रोने बनवले होते आणि लँडिंगपासून ते कार्यरत आहेत. पण एलआरए नासाच्या स्पेस फ्लाइट सेंटरने बनवले आहे. या पेलोडचे मुख्य कार्य लँडरच्या स्थानाचा मागोवा घेणे असेल, जे ऑर्बिटरच्या संपर्कात असेल. हा एक प्रकारचा लेसर प्रकाश आहे, जो ऑर्बिटरच्या संपर्कात आल्यानंतर काम करतो आणि त्याचे स्थान सांगतो.

असे आहे विक्रम लँडरवर स्थापित एलआरए
नासाने हा पेलोड अशा प्रकारे तयार केला आहे की जोपर्यंत विक्रम आणि प्रज्ञान कार्यरत आहेत, तोपर्यंत ते काम करणार नाही, या दोघांच्या कामावर परिणाम होऊ नये म्हणून हे केले गेले आहे. नासाचा हा एलआरए दीर्घकाळ काम करेल आणि भविष्यातील मोहिमांसाठी प्रभावी ठरेल. इस्रोने दिलेल्या माहितीनुसार LRA विक्रम लँडरच्या अगदी वर आहे.

आतापर्यंत चांद्रयान-3 ने काय साध्य केले?
जर आपण चांद्रयान-3 बद्दल बोललो, तर विक्रम लँडर आणि प्रज्ञान रोव्हर चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर सतत अनेक प्रकारचे संशोधन करत आहेत. चंद्राच्या या भागात आतापर्यंत ऑक्सिजनसह 8 घटक सापडले आहेत, तापमानातील फरक आढळून आला आहे आणि एवढेच नाही तर चंद्रावर मोठा हादरा (भूकंप)ही जाणवला आहे, यामुळेच शास्त्रज्ञांनी सर्वच जगभरातून इस्रोच्या या मिशनला मोठे यश म्हटले जात आहे.