आता तुम्हाला ‘नो युअर कस्टमर’ म्हणजेच KYC अपडेट करण्यासाठी बँकेत जाण्याची गरज नाही. भारतीय रिझर्व्ह बँक (RBI) ने सर्व लोकांना KYC अपडेट करणे अनिवार्य केले आहे. लोकांना दिलासा देण्यासाठी आरबीआयने ही प्रक्रिया अतिशय सोपी केली आहे. जर तुमच्या KYC माहितीमध्ये कोणताही बदल झाला असेल, तर तुम्हाला बँकेत जाण्याची गरज नाही.
गेल्या वर्षीपर्यंत केवायसी अपडेट करण्यासाठी बँकेच्या शाखेत जाणे बंधनकारक होते. 5 जानेवारी 2023 रोजी जारी केलेल्या परिपत्रकात आरबीआयने सांगितले की ज्या लोकांच्या केवायसी अपडेटमध्ये कोणताही बदल झालेला नाही, त्यांना आता बँकेत जाण्याची गरज नाही. ते स्वयं-घोषणा देऊन ई-मेल आयडी, फोन नंबर, एटीएम आणि नेट बँकिंग इत्यादीद्वारे केवायसी करू शकतात.
बँकांना द्याव्या लागतील या सुविधा
RBI ने सर्व बँकांना शाखेत न जाता KYC साठी ईमेल, फोन नंबर, इंटरनेट इत्यादीद्वारे ग्राहकांना KYC सुविधा पुरवण्यास सांगितले आहे. RBI ने असेही सांगितले की जर पत्त्यात बदल झाला, तर वर नमूद केल्याप्रमाणे KYC करता येईल. यासाठी वैध पत्त्याचा पुरावा द्यावा लागेल. बँक दोन महिन्यांत नवीन पत्त्याची पडताळणी करेल.
केवायसी करण्याची पद्धत
- तुम्ही घरबसल्या आरामात KYC अपडेट करण्यासाठी तुम्हाला तुमच्या बँकिंग पोर्टलवर लॉग इन करावे लागेल.
- त्यात असलेल्या KYC टॅबवर क्लिक करा.
- स्क्रीनवरील सूचनांचे अनुसरण करून आपले नाव, पत्ता आणि जन्मतारीख प्रविष्ट करा.
- आधार कार्ड आणि पॅन कार्ड स्कॅन करा आणि अपलोड करा.
- सबमिट वर क्लिक करा, त्यानंतर तुम्हाला सेवा विनंती क्रमांक मिळेल.
- बँक तुम्हाला एसएमएस आणि ई-मेलद्वारे अपडेट करत राहील.
लक्षात ठेवा काही प्रकरणांमध्ये जेव्हा तुमचे KYC कागदपत्रे कालबाह्य होतात किंवा वैध नसतात, तेव्हा तुम्हाला बँकेत जावे लागेल. अशा परिस्थितीत तुम्हाला आवश्यक कागदपत्रांसह केवायसीसाठी बँकेत जावे लागेल.
केवायसी ही एक प्रक्रिया आहे ज्याद्वारे बँक आपल्या ग्राहकांची ओळख आणि पत्त्याबद्दल माहिती गोळा करते. ही माहिती ग्राहकाच्या ओळखीची पुष्टी करण्यासाठी आणि त्यांची जोखीम पातळी जाणून घेण्यासाठी वापरली जाते. केवायसी प्रक्रियेमुळे बँकिंग सेवांचा गैरवापर रोखण्यात मदत होते.
बँकांनी खाते उघडताना केवायसी करणे बंधनकारक असून, ते वेळोवेळी अपडेट करणेही आवश्यक आहे.
तुम्ही केवायसी अपडेट न केल्यास, तुम्ही बँकेच्या सेवांचा लाभ घेऊ शकत नाही. तुमचे खाते निलंबित देखील केले जाऊ शकते. केवायसी बराच काळ अपडेट न केल्यास खाते बंदही होऊ शकते. मात्र, असे करण्यापूर्वी बँक तुम्हाला याबाबत माहिती देईल.
RBI च्या KYC Update FAQ नुसार, जर एखाद्याचे आधीच खाते असेल आणि तो त्याचा/तिचा पॅन क्रमांक, फॉर्म 60 किंवा तत्सम कागदपत्रे सबमिट करत नसेल, तर ते बंद केले जाईल. खात्यात पैसे असल्यास, ओळख पटल्यानंतरच रक्कम सेटल केली जाईल.