आशिया चषक स्पर्धा तोंडावर आली असून भारतीय क्रिकेट संघ तब्बल 5 वर्षांनंतर हे जेतेपद पटकावण्याच्या आशेने मैदानात उतरणार आहे. हा आशिया चषक खऱ्या अर्थाने विश्वचषकापूर्वी टीम इंडियाची तयारी म्हणून काम करेल. जर टीम इंडियाला या दोन्ही स्पर्धांमध्ये चांगली कामगिरी करायची असेल, तर त्याला सर्व खेळाडूंच्या दमदार कामगिरीची गरज आहे. फलंदाजीत, विशेषत: माजी कर्णधार आणि स्टार फलंदाज विराट कोहलीवर सर्वाधिक लक्ष असेल, जो गेल्या एक वर्षापासून उत्कृष्ट फॉर्ममध्ये आहे. असे असतानाही कोहलीची अशीच एक कमजोरी समोर आली आहे, ज्याचा फायदा पाकिस्तानसह प्रत्येक संघ आशिया कप आणि विश्वचषकात घेऊ शकतो.
विराट कोहलीसाठी, गेली 2-3 वर्षे फॉर्मच्या बाबतीत फारशी चांगली नव्हती आणि तो मोठ्या धावसंख्येला मुकला होता. यादरम्यान कोहली प्रत्येक प्रकारे आपली विकेट गमावत होता. तो अशा गोलंदाजांविरुद्ध आणि चेंडूंविरुद्धही बाद होत होता, ज्यावर तो जोरदार फलंदाजी करताना धावांचा पाऊस पाडत असे. हाच तो काळ होता, जेव्हा कोहलीची ती कमजोरी समोर आली होती, जी अडचणीचे कारण बनली आहे. ही कमजोरी आहे – डावखुरा फिरकीपटूंविरुद्धचा त्रास.
टीम इंडियाचा माजी कर्णधार कोहलीने आपल्या प्रदीर्घ कारकिर्दीत खूप धावा केल्या आहेत. आतापर्यंत 76 शतके झाली आहेत. तरीही, त्याच्याकडे काही कमकुवतपणा आहेत, ज्यामध्ये सर्वात त्रासदायक आऊट-स्विंग चेंडू केले गेले आहेत, तर प्रत्येक फॉरमॅटमध्ये फिरकीपटूंच्या विरोधात, त्याची बॅट उघडपणे धावा गोळा करत असे. तथापि, हळूहळू कोहलीला फिरकीपटूंविरुद्धही त्रास होत असल्याचे दिसून आले आणि यामध्ये सर्वात मोठी भूमिका डावखुऱ्या फिरकीपटूंची होती, ज्यांच्याविरुद्ध कोहलीचा विक्रम खराब होत गेला.
आपल्या संपूर्ण कारकिर्दीत, कोहलीने तिन्ही फॉरमॅटमध्ये डावखुऱ्या फिरकीपटूंविरुद्ध 219 डावांमध्ये 44 वेळा (2987 धावा) बाद केले. म्हणजेच एकूण 20 टक्के डावात अशा फिरकीपटूंनी त्याला आपले बळी बनवले. यातही जर आपण एकदिवसीय सामन्यांबद्दल बोलायचे झाले, तर 96 डावात 21 वेळा तो बाद झाला. म्हणजेच, एकूण 44 वेळा तो एकदिवसीय सामन्यांमध्ये डावखुरा फिरकीपटूंविरुद्ध बाद झाला होता. कोहलीनेही अशा गोलंदाजांविरुद्ध या 96 डावांत 1425 धावा केल्या, ज्यात त्याची सरासरी 67 आणि स्ट्राइक रेट 90 होता.
ही आकडेवारी पाहता ही कोहलीची कमजोरी आहे, हे सांगणे कठीण असले तरी ही त्याच्या संपूर्ण कारकिर्दीची बाब आहे. त्याची वेगवेगळ्या भागात विभागणी केली, तर चित्र स्पष्ट होते. 2008 ते 2020 मध्ये पदार्पणापासून, कोहली तिन्ही फॉरमॅटमध्ये डाव्या हाताच्या फिरकीपटूंविरुद्ध केवळ 25 वेळा बाद झाला होता, परंतु 2021 ते 2023 पर्यंत विराटने केवळ अडीच वर्षांत 19 वेळा डावखुरा फिरकीपटूंना आपली विकेट दिली आहे. यामध्येही तो 2022 मध्ये 11 वेळा बाद झाला होता. जर आपण फक्त एकदिवसीय सामन्यांबद्दल बोललो, तर कोहली 2022 पासून 21 पैकी 8 वेळा अशा गोलंदाजांविरुद्ध बाद झाला आहे.
म्हणजेच कोहली धडाकेबाज धावा करत असला तरी त्याच्या कमकुवतपणाची विरोधकांनाही कल्पना आहे. आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटपासून ते आयपीएलपर्यंत ही गोष्ट सातत्याने पाहायला मिळत आहे. फिरकीपटू आणि विशेषत: डाव्या हाताच्या फिरकीपटूंचा वापर कोहलीविरुद्ध केला जातो आणि त्यावेळी तो मुक्तपणे शॉट्स खेळण्याऐवजी बांधलेले दिसतो.
आशिया चषकात पाकिस्तान, बांगलादेश आणि अफगाणिस्तानसारख्या संघांकडे चांगले डावखुरे फिरकीपटू आहेत आणि विराटलाही हे माहीत आहे. त्यामुळे टीम इंडियाच्या सराव शिबिरात कोहलीने कुलदीप यादव आणि नेट बॉलर आर साई किशोर यांच्या विरोधात भरपूर सराव केला. गेल्या वर्षी आशिया चषक स्पर्धेतूनच कोहली खराब टप्पा मागे सोडून फॉर्ममध्ये परतला होता. आता या आशिया कपमधून कोहली डावखुरा फिरकीपटूंविरुद्धची कमकुवतपणा दूर करेल, जे त्याच्यासाठी आणि टीम इंडियासाठी चांगले सिद्ध होईल, अशी अपेक्षा आहे.