भारत हा नेहमीच उद्योजकांचा देश राहिला आहे. सिंधू संस्कृतीपासून ब्रिटिश राजवटीपर्यंतचा इतिहास पाहिला, तर ही माती नेहमीच जगाच्या व्यापाराचे केंद्र राहिली आहे. एवढेच नाही, तर येथील उद्योगपतींनी परदेशात जाऊन किंवा एखाद्या कंपनीचे सीईओ बनून व्यवसाय उजळून टाकला, तो जगात एका नव्या उंचीवर नेला. आता एक महिला उद्योगपतीही या लीगमध्ये सामील झाली आहे. मुकेश अंबानी आणि रतन टाटा यांच्यासारखे उद्योगपतीही त्यांनी सुरू केलेल्या स्टार्टअप्ससमोर मागे राहिले आहेत. जाणून घेऊया त्यांची कहाणी…
ही गोष्ट आहे ‘नायका’च्या संस्थापिका फाल्गुनी नायरची, ज्या सध्या कंपनीच्या कार्यकारी अध्यक्ष, एमडी आणि सीईओ आहेत. सौंदर्यप्रसाधन क्षेत्रात काम करणारा त्यांचा ‘Nykaa’ हा ब्रँड आज देशातील सर्वात मोठ्या ब्रँडपैकी एक आहे. सध्या परिस्थिती अशी आहे की त्यांचा ब्रँड टाटा समूहाच्या कॉस्मेटिक ई-रिटेलिंग साइट ‘टाटा क्लिक’ आणि मुकेश अंबानींच्या ब्युटी ब्रँड ‘टिरा’ला कठीण आव्हान देत आहे.
फोर्ब्सच्या रिअल टाईम रिच लिस्टनुसार, भारतातील 13 अब्जाधीश महिला उद्योजकांमध्ये फाल्गुनी नायर यांचे नाव समाविष्ट आहे. तथापि, कंपनीच्या निर्णय प्रक्रियेत थेट भूमिका असणाऱ्या त्या एकमेव सीईओ व्यावसायिक महिला आहेत. अशा प्रकारे त्या देशातील सर्वात श्रीमंत महिला सीईओ आहेत. त्यांची एकूण संपत्ती 2.5 अब्ज डॉलर (सुमारे 20,700 कोटी रुपये) आहे.
फाल्गुनी नायर यांनी तरुण वयात व्यवसाय सुरू करून हे यश मिळवले असेल, तर तसे नाही. त्यांनी आयआयएम-अहमदाबाद येथून शिक्षण घेतले आहे. त्यांनी सुमारे 20 वर्षे इन्व्हेस्टमेंट बँकिंग आणि ब्रोकिंग क्षेत्रात काम केले, त्यानंतर वयाच्या 50 व्या वर्षी त्यांना स्वतःचा व्यवसाय सुरू करावासा वाटला. अशा प्रकारे त्यांनी नायकाचा पाया घातला. 2021 पासून ते आज 2023 पर्यंत जेव्हा त्यांनी वयाची 60 वर्षे पूर्ण केली, तेव्हा त्या देशातील सर्वात यशस्वी व्यावसायिक महिलांपैकी एक आहेत.
फाल्गुनी नायर यांचा Nykaa ब्रँड सौंदर्यप्रसाधनांचे ई-रिटेलिंग करतो. परंतु हा ब्रँड केवळ ई-कॉमर्स साइट्सपुरता मर्यादित नाही. त्या स्वतःची सुमारे 35,000 उत्पादने बनवतात. कंपनीने सुमारे 800 क्युरेटेड ब्रँडची इकोसिस्टम तयार करण्यासाठी सेलिब्रिटी आणि इतर प्रभावशाली लोकांसोबत भागीदारी केली आहे. त्याच वेळी, कंपनी देशभरात 17 स्टोअर देखील चालवते.