चांद्रयान-3 चंद्रापासून अवघ्या काही किलोमीटर अंतरावर आहे. 23 ऑगस्टच्या सॉफ्ट लँडिंगमुळे भारत अवकाश संशोधनात नवा इतिहास लिहील जाणार आहे. अर्थात चंद्रावर पाऊल ठेवण्याच्या बाबतीत भारत चौथ्या क्रमांकावर असेल, पण ज्या ठिकाणी चांद्रयान-3 उतरणार आहे, ते असे क्षेत्र आहे, जिथे आजपर्यंत नासाही पोहोचू शकले नाही.
चांद्रयान-3 चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर उतरणार आहे, आतापर्यंत कोणतीही अंतराळ संस्था चंद्राच्या या दक्षिण ध्रुवावर पोहोचू शकलेली नाही. या दक्षिण ध्रुवावर लँडिंग करताना इस्रोचे चांद्रयान-2 देखील कोसळले. यावेळी भारताने येथे यशस्वी लँडिंग केले, तर चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर पोहोचणारा तो जगातील पहिला देश ठरेल.
एखाद्या ग्रहाचा किंवा उपग्रहाचा दक्षिण ध्रुव खूप थंड असतो, पृथ्वीच्या दक्षिण ध्रुवाबद्दल तुम्ही ऐकले असेलच. अंटार्क्टिका हा पृथ्वीचा दक्षिण ध्रुव आहे, जो चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवाप्रमाणेच एक अतिशय थंड प्रदेश आहे, जिथे मोठ्या प्रमाणात बर्फ, खड्डे आहेत. येथे सूर्याची किरणे तिरपे पडतात. खड्डे असल्यामुळे सूर्यकिरणे या ठिकाणी फारच कमी भागावर पडतात. यामुळेच येथील तापमान -238 अंश सेल्सिअसपर्यंत जाते.
2019 मध्ये, भारताने चांद्रयान-2 चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर पाठवले, जे लँडिंगच्या वेळी क्रॅश झाले. आता भूतकाळातील चुकांमधून धडा घेत इस्रो पुन्हा एकदा चांद्रयान-3 दक्षिण ध्रुवावर पाठवत आहे. याचे पहिले कारण म्हणजे आजपर्यंत कोणतीही स्पेस एजन्सी चंद्राच्या या भागात पोहोचलेली नाही आणि दुसरे आणि महत्त्वाचे कारण म्हणजे इथून पाणी आणि खनिजे मिळण्याची शक्यता व्यक्त केली जात आहे. येथे बर्फ असेल तर पाणीही असेल, याशिवाय तापमान कमी असल्याने खनिजेही पुरेशा प्रमाणात असतील, असा समज आहे.
नील आर्मस्ट्राँग आणि बझ आल्ड्रिन यांची चंद्रावर उतरण्याची छायाचित्रे आपण पाहिली आहेत. नासा प्रमुख बिल नॅशनल यांच्या मते, जिथे नासा पोहोचला आहे, तो चंद्राचा पृष्ठभाग सपाट आहे, परंतु दक्षिण ध्रुवात तसे नाही. येथे पृष्ठभागावर मोठे खड्डे आहेत. संभाव्य लँडिंग ठिकाणे देखील येथे मर्यादित आहेत. जेव्हा चांद्रयान-2 येथे पाठवण्यात आले, तेव्हा फक्त छायाचित्रांवरून अंदाज लावला जात होता, मात्र आता इस्रोकडे याहून अधिक माहिती आहे, त्यामुळेच यावेळी भारताची ही अंतराळ संस्था चंद्रावर यशाचा झेंडा फडकवेल, असे मानले जात आहे.
केवळ भारतच नाही तर इतर बड्या देशांचीही नजर चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर आहे, खुद्द अमेरिका आणि चीनही या शर्यतीत सामील आहेत. चीनने आपली शेवटची चंद्र मोहीम दक्षिण ध्रुवाजवळ उतरवली होती. याशिवाय नासाला आपल्या पुढील चंद्र मोहिमेत दक्षिण ध्रुवावरही पोहोचायचे आहे. अशा परिस्थितीत जर चांद्रयान-3 ने यशस्वी लँडिंग केले, तर इस्रोचे नाव अंतराळ मोहिमांच्या इतिहासात पहिल्या क्रमांकावर नोंदवले जाईल.