गेल्या काही वर्षांपासून डॉक्टरांसोबतच्या हिंसेच्या घटनांमध्ये वाढ होत आहे. पेशंटचे नातेवाईक डॉक्टरांवर हल्ला करतात, मारहाणही करत असल्याचे चित्र आहे. हे पाहता आता नॅशनल मेडिकल कमिशनने डॉक्टरांच्या हितासाठी नवा नियम केला आहे. या अंतर्गत आता जर एखाद्या रुग्णाने किंवा त्याच्या नातेवाईकाने डॉक्टरांसोबत हिंसाचार, शिवीगाळ किंवा मारहाण केली, तर डॉक्टर त्याच्यावर उपचार करण्यास नकार देऊ शकतात. त्याच वेळी, डॉक्टरांना देखील कोणत्याही औषध कंपनीकडून कोणतीही भेटवस्तू घेता येणार नाही. आता लागू झालेल्या वैद्यकीय आचार संहिता 2002 मध्ये बदल करून एनएमसीने हा नवा नियम केला आहे.
नवीन नियमानुसार, डॉक्टर आता हिंसक, अपमानास्पद आणि अनियंत्रित रुग्णांवर उपचार करण्यास नकार देऊ शकतात. मात्र, अशा रुग्णांना उपचारासाठी अन्य केंद्रात पाठवले जाऊ शकते. एनएमसीने जारी केलेल्या अधिसूचनेत म्हटले आहे की, तातडीचे रुग्ण वगळता डॉक्टर हाणामारीच्या रुग्णांवर उपचार न करण्याचा निर्णय घेऊ शकतात, परंतु एखाद्या रुग्णाची प्रकृती अत्यंत गंभीर असल्यास उपचार नाकारले जाणार नाहीत.
रुग्णाला द्यावी लागेल उपचाराच्या खर्चाची माहिती
रुग्णावर उपचार आणि तपासणी करण्यापूर्वी त्यांना शुल्काची माहिती द्यावी लागेल, असेही डॉक्टरांना सांगण्यात आले आहे. शस्त्रक्रियेचा खर्च किंवा इतर कोणत्याही प्रक्रियेची संपूर्ण माहिती देखील द्यावी लागेल. जर रुग्णाने फी भरली नाही, तर नोंदणीकृत वैद्यकीय व्यवसायी उपचारास नकार देऊ शकतात. मात्र, हा नियम सरकारी डॉक्टरांना किंवा आपत्कालीन परिस्थितीत लागू होणार नाही. अशा परिस्थितीत रुग्ण उपचाराविना राहू नये याची काळजी डॉक्टरांना घ्यावी लागेल.
रुग्णाच्या उपचाराची संपूर्ण जबाबदारी डॉक्टरांवर असेल. डॉक्टरांनाही निर्धारित शुल्काचा अधिकार असेल. नोंदणीकृत वैद्यकीय व्यावसायिकांनी कोणत्याही खाजगी फार्मा कंपनीच्या कार्यशाळा, सेमिनार आणि कॉन्फरन्समध्ये जाणे टाळावे. तसेच औषध कंपन्यांकडून कोणतीही भेटवस्तू किंवा इतर कोणतीही भेटवस्तू घेऊ नये.
निवडण्याचा अधिकार
एनएमसीच्या नव्या नियमात डॉक्टरांना ते कोणाची सेवा करतील आणि कोणाची सेवा करणार नाहीत, हे निवडण्याचा अधिकारही देण्यात आला आहे, मात्र आपत्कालीन परिस्थितीत हा नवा नियम लागू होणार नाही. अधिसूचनेत म्हटले आहे की या सर्व नियमांचे उल्लंघन केल्यास 3 महिने ते 3 वर्षांपर्यंत परवाना निलंबित केला जाऊ शकतो.