जगभरात मधुमेहाचे प्रमाण चिंताजनकपणे वाढत आहे. द लॅन्सेट या वैद्यकीय जर्नलच्या अभ्यासानुसार, 2050 पर्यंत 1 अब्जाहून अधिक लोक मधुमेहाने ग्रस्त आहेत. हा आकडा कर्करोग आणि हृदयविकाराच्या रुग्णांपेक्षा जास्त आहे. मधुमेह हा असंसर्गजन्य आजार असूनही साथीच्या आजाराप्रमाणे पसरत आहे. भारतातही या आजाराच्या रुग्णांची संख्या झपाट्याने वाढत आहे. देशात मधुमेहाच्या रुग्णांची संख्या 10 कोटींहून अधिक आहे.
खाण्यापिण्याच्या चुकीच्या सवयी हे या आजाराच्या वाढीचे प्रमुख कारण असल्याचे तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे. आता टाईप-1 मधुमेहापेक्षा टाईप-2 मधुमेहाचे प्रमाण वाढत आहे. हा एकच आजार शरीराच्या अनेक भागांना प्रभावित करतो. मधुमेहामुळे हृदयविकाराचा झटका, किडनी निकामी होणे, डोळ्यांना संसर्ग होण्याची समस्या आहे. लठ्ठपणाचा त्रास असलेल्यांना मधुमेहाचा धोका जास्त असतो. आता लहान मुलेही या आजाराला बळी पडत आहेत. मधुमेहाबाबत जागरुकता नसल्यामुळे आणि लक्षणांकडे वेळीच लक्ष न दिल्याने या आजाराची व्याप्ती सातत्याने वाढत आहे.
याबाबत तज्ज्ञ सांगतात की, मधुमेह हा जगभरात तसेच भारतात महामारीसारखा पसरत आहे. शहरी भागात दर तिसऱ्या प्रौढ व्यक्तीची साखरेची पातळी वाढत आहे. विशेष म्हणजे आता 30 ते 40 या वयोगटात मधुमेहाचे जास्त रुग्ण आढळत आहेत. या आजारामुळे शरीराचे खूप नुकसान होत आहे. मधुमेहामुळे शरीराच्या इतर भागांवरही परिणाम होतो आणि त्यामुळे शरीरात इतर कोणताही आजार निर्माण होणे गंभीर बनते. अशी अनेक प्रकरणे पहायला मिळतात जिथे एखादी व्यक्ती मधुमेहामुळे हृदयविकार आणि मूत्रपिंड निकामी झाली आहे.
तसेच मधुमेह टाळण्यासाठी त्याची लक्षणे वेळेवर ओळखणे आवश्यक आहे, परंतु ही चिंतेची बाब आहे की बहुतेक लोकांना मधुमेह झाल्यानंतर कळते की ते या आजाराचे बळी बनले आहेत, परंतु हा आजार सुरुवातीच्या काळातही अनेक लक्षणे दर्शवतो. ते ओळखले गेले तर त्यांना सहज रोखता येईल.
ही लक्षणे आहेत
जास्त भूक आणि तहान
तज्ज्ञ स्पष्ट करतात की जर एखाद्या व्यक्तीला भूक आणि तहान लागण्याच्या पद्धतीमध्ये बदल होत असेल तर ते मधुमेहाचे प्रारंभिक लक्षण आहे. यामध्ये व्यक्तीला पूर्वीपेक्षा जास्त भूक आणि तहान लागते. कोणताही व्यायाम न करताही भूक वाढते. अशा परिस्थितीत, या लक्षणाकडे त्वरित लक्ष द्या आणि डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
अचानक वजन कमी होणे
जर आहारात बदल होत नसेल आणि तुमचे वजन कमी होत नसेल, तरीही वजन कमी होत असेल तर ते मधुमेहाचे प्रारंभिक लक्षण असू शकते. त्याकडे दुर्लक्ष केले जाऊ नये
साखरेची पातळी वाढणे
कोणाचीही साखरेची पातळी आठवड्यातून एक किंवा दोन दिवस वाढू शकते, परंतु जर ती सतत वाढत असेल आणि कमी होत नसेल तर ते प्रीडायबेटिसचे लक्षण आहे.
वारंवार लघवीला होणे
वारंवार लघवी होणे हे किडनीच्या आजाराचे तसेच मधुमेहाचे लक्षण असू शकते. कमी पाणी प्यायल्यानंतरही जर तुम्हाला लघवी जास्त होत असेल तर अशा परिस्थितीत डॉक्टरांचा सल्ला अवश्य घ्या.