भारतीय संघात स्थान मिळवणे, जितके कठीण आहे, तितकेच त्यात टिकून राहणेही कठीण आहे. तरुणांसाठी हे सोपे नाही, अनुभवी खेळाडूंसाठी अनेक वेळा त्यांची जागा वाचवणे आव्हानात्मक होते. विशेषत: जेव्हा वय वाढत असते, तेव्हा करिअर घसरत असते आणि संघात बदल करण्याची वेळ येते. तसेच, एकदा आऊट झाल्यानंतर तुम्ही परत आलात की, तुम्हाला प्रत्येक डावात स्वत:ला सिद्ध करावे लागते. अजिंक्य रहाणेचीही स्थिती तशीच असून येथेही तो अपयशी ठरताना दिसत आहे.
जवळपास दशकभर कसोटी क्रिकेटमध्ये भारतीय संघाच्या मधल्या फळीचा भाग असलेला आणि संघाचा उपकर्णधार असलेल्या अजिंक्य रहाणेला गेल्या वर्षी वगळण्यात आले होते. जवळपास तीन वर्षांच्या सरासरी कामगिरीनंतर त्याला जानेवारी 2022 मध्ये संघातून सोडण्यात आले. एक चतुर्थांश वर्ष संघाबाहेर राहिल्यानंतर रहाणे थेट वर्ल्ड टेस्ट चॅम्पियनशिपच्या अंतिम फेरीत परतला.
ऑस्ट्रेलियाविरुद्धच्या त्या फायनलमध्ये रहाणे हा भारताचा सर्वात यशस्वी फलंदाज होता. त्याने 89 आणि 46 धावांची खेळी खेळली. अशा स्थितीत त्याची वेस्ट इंडिज दौऱ्यासाठी निवड निश्चित होती. रहाणेची निवड तर झालीच, पण त्याला पुन्हा उपकर्णधारही बनवले. रहाणेची ज्या प्रकारची लय IPL 2023 मध्ये होती आणि कसोटी चॅम्पियनशिप फायनलमध्ये होती, त्यामुळे वेस्ट इंडिजमध्ये दमदार कामगिरीच्या अपेक्षा होत्या.
रहाणेकडून अपेक्षा तर होत्याच, पण या दौऱ्यात त्याला चांगल्या कामगिरीचीही गरज होती. दुर्दैवाने तसे होऊ शकले नाही. पहिल्या कसोटीत टीम इंडियाची शानदार सुरुवात होऊनही, निर्जीव खेळपट्टी आणि गोलंदाजीसमोर रहाणे अवघ्या 2 धावा करून सहज बाद झाला. दुसऱ्या कसोटीतही तो काही करू शकला नाही आणि केवळ 8 धावा करून चालत राहिला. यावेळी रहाणेनेही बराच वेळ क्रीजवर घालवला आणि 36 चेंडूंचा सामना केला, पण तो पुन्हा अपयशी ठरला.
पहिल्या कसोटीत केवळ एका डावात फलंदाजी आली, मात्र दुसऱ्या कसोटीत रहाणेला दुसऱ्या डावात संधी मिळण्याची आशा असेल. तसे झाले नाही, तर त्याच्या आंतरराष्ट्रीय कारकिर्दीला पूर्णविराम लागणार हे जवळपास निश्चित आहे. याचे कारणही स्पष्ट आहे. वेस्ट इंडिज मालिकेनंतर टीम इंडियाला रेड बॉल क्रिकेटमध्ये परतण्यासाठी पूर्ण 5 महिने लागतील आणि तोपर्यंत रहाणे आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटपासून दूर राहणार आहे. मुश्ताक अली टी-20 ट्रॉफी किंवा विजय हजारे एकदिवसीय ट्रॉफीमध्ये तो मुंबईकडून खेळताना दिसण्याची शक्यता आहे, पण या मालिकेपूर्वी तो ज्या फॉर्ममध्ये होता, त्याच फॉर्ममध्ये असेल का असा प्रश्न उभा रहातो.
संघात नवीन पिढी आणण्यासाठी केले जाणारे बदल पुन्हा थांबणार का, हा मोठा प्रश्न आहे. असे झाल्यास पुन्हा नव्या खेळाडूंना संधी देण्यासाठी संघाला आणखी प्रतीक्षा करावी लागणार आहे. दक्षिण आफ्रिकेसारख्या अवघड ठिकाणी संघाला रहाणेसारख्या फलंदाजाची गरज भासणार हे खरे जरी खरे असले, तरी पण बदलाची प्रक्रिया थांबवणे त्याच्यासाठी योग्य ठरेल का?
बीसीसीआयने अजित आगरकर यांच्या रूपाने नवा मुख्य निवडकर्ता निवडला आहे. त्याचे काम केवळ आशिया चषक, विश्वचषक किंवा वेगवेगळ्या मालिकेसाठी संघ निवडणे एवढेच नाही, तर त्याच्या खांद्यावर मोठी जबाबदारी आहे आणि ती म्हणजे हळूहळू प्रत्येक फॉरमॅटमध्ये नवीन टॅलेंट आणणे आणि त्यांना संधी देणे. अशा स्थितीत या अपयशानंतर रहाणेला दुसरी संधी मिळण्याच्या आशा कमी आहेत.