बाजार रस्त्याच्या मधोमध पसरलेली चटई. त्यावर गाजर आणि मुळा सारखे सजवलेल्या महाकाय पाली. ज्याची पाठ मोडली आहे. बाजूला लहान घाणेरड्या कुपीत तेल भरलेले आणि लोक ग्राहकांना फसवण्याचा प्रयत्न करत आहेत. हे दृश्य पाकिस्तानच्या रावळपिंडी मार्केटचे आहे, जिथे पाकिस्तानी ‘मर्दपणा’ मिळवण्यासाठी काहीही करायला तयार असतात.
‘स्टॅमिना’ वाढवण्यासाठी पाकिस्तानात हा अजब ट्रेंड सुरू आहे. चांगल्या डॉक्टरांकडे जाण्याऐवजी पाकिस्तानी चकरा मारून आपला जीव धोक्यात घालत आहेत. एएफपीच्या वृत्तानुसार, हे ‘औषध’ तयार करण्यासाठी महाकाय पाली, विंचू आणि अनेक मसाल्यांचा वापर केला जात आहे.
अशी ‘औषध’ विकणाऱ्या यासिर अलीने एएफपीशी बोलताना याबाबत फुशारकी मारली आहे. तो म्हणतो, तुम्हाला फक्त पाच थेंब लावून मसाज करायचा आहे. मग जादू बघा… ग्राहकांना भुरळ घालण्यासाठी तो म्हणतो, तुम्ही पोलादासारखे मजबूत व्हाल. आयुष्य आनंदाने भरून जाईल. यामुळे पत्नीला आनंद होईल. एका 62 वर्षीय पुरुषाने होकारार्थी मान हलवत असा दावा केला की हे आश्चर्यकारक काम करते आणि तो 30 वर्षांपासून त्याचा वापर करत आहे.
या गरीब पालींची मोठ्या प्रमाणावर शिकार केली जात आहे. प्रौढ म्हणून, ही पाल 24 इंच लांब असतो. या पाली विशेषतः पाकिस्तानातील पंजाब आणि सिंध प्रांतात आढळतात. त्या बऱ्याचदा त्यांच्या बुरुजातून बाहेर पडताना आणि उन्हात बासिंग करताना दिसतात. पण रात्र पडताच हे गरीब लोक शिकारीच्या जाळ्यात अडकतात. काही तासांतच डझनभर पालींची शिकार केली जाते.
इस्लामाबादजवळ अदियाला हे गाव आहे, जिथे पिढ्यानपिढ्या त्यांची शिकार केली जात आहे. अशाच एका शिकारीने एएफपीला सांगितले की, त्यांना पकडल्यानंतर प्रथम त्यांची पाठ मोडली जाते जेणेकरून ते पळून जाऊ शकत नाहीत. या पाली बुलेटच्या वेगाने धावतात. त्याने मान्य केले की क्रूर मार्गाने शिकार करणे खूप वाईट आहे, पण उदरनिर्वाहाचाही प्रश्न आहे. शिकार एवढी आहे की या पाली नामशेष होण्याच्या मार्गावर आहेत.
पाकिस्तानमध्ये अजूनही जागरूकता ही मोठी समस्या आहे. या गरीब देशात लैंगिक समस्यांबद्दल क्वचितच कोणाला बोलायचे असेल. त्यावर व्हायग्रासारख्या औषधांवरही बंदी घालण्यात आली आहे. अशा स्थितीत लोकांपुढे कोंडीत अडकण्याशिवाय पर्याय नाही.
बाजारात हे औषध विक्रेते, जेव्हा ते बनवण्याची क्रूर पद्धत सांगतात, तेव्हा आत्मा हादरतो. प्रथम सरड्याची शिकार केली जाते, नंतर लगेचच त्याची पाठ मोडली जाते. त्यानंतर त्याची मान कापली जाते. नंतर त्याच्या पोटाची चरबी वितळवून त्यात केशर वगैरे मिसळले जाते. नंतर त्यात विंचूचे तेल आणि काही मजबूत मसाले मिसळले जातात. बाजारात 600 ते 1200 रुपयांना विकली जाते.
वन्यजीव संरक्षण या लोकांना अटक करते, परंतु दंड इतका कमी आहे की त्यांना लवकरच सोडले जाते. अशाच एका व्यक्तीने सांगितले की 10 हजारांपेक्षा जास्त दंड नाही. सौदी अरेबिया, मलेशिया, दुबई, शारजा आणि अनेक आफ्रिकन देशांमध्येही हे ‘औषध’ पाठवले जाते, असा दावा केला जात आहे.