भारतात अशी अनेक ठिकाणे आहेत, जी त्यांच्या खास कारणांमुळे जगभरात प्रसिद्ध आहेत. बिहारचा केसरिया स्तूपही एखाद्या मोठ्या आश्चर्यापेक्षा कमी नाही. असे मानले जाते की केसरिया स्तूप हा जगातील सर्वात मोठा आणि सर्वात उंच बुद्ध स्तूप आहे. हा स्तूप पूर्व चंपारणमधील केसरिया शहरात पाटणा शहरापासून 110 किमी अंतरावर आहे. हा स्तूप मौर्य काळात बांधला गेला असे मानले जाते. मात्र, आज ते बिहारचे सर्वात महत्त्वाचे ऐतिहासिक ठिकाण आहे. जगभरातून लोक येथे भेट देण्यासाठी येतात.
केसरिया स्तूपाचा शोध लागला नाही. स्थानिक लोकांना हे शतकानुशतके माहित होते. मात्र, जुन्या वास्तूंप्रमाणे हेही विसरले गेले. कदाचित त्यामुळेच या स्तूपाच्या चांगल्या भागाचे उत्खननही झाले नाही. 1998 मध्ये, काही पुरातत्वशास्त्रज्ञांनी या भागात उत्खनन केले, तेव्हा जगातील सर्वात उंच आणि सर्वात मोठा स्तूप तेथे उभा असल्याचे आढळले.
स्तूप सुमारे 104 फूट उंच आहे आणि त्याच्या होळीचा मापदंड सुमारे 400 फूट आहे. किमान म्हणायचे तर ते खूप मोठे आहे. केसरिया स्तूप हे बौद्ध धर्माच्या लोकांसाठी सर्वात महत्वाचे धार्मिक ठिकाण आहे. बौद्ध परंपरेनुसार, स्तूप हे अशा ठिकाणांपैकी एक आहे जिथे भगवान बुद्धांनी त्यांच्या मृत्यूपूर्वी त्यांच्या शिष्यांना उपदेश केला होता. जगभरात राहणाऱ्या बौद्धांसाठी ते तीर्थक्षेत्र आहे.
केसरिया स्तूप त्याच्या अद्वितीय वास्तुकलेमुळे देखील लोकप्रिय आहे. स्तूप अद्वितीय गोलाकार आकारात बांधला आहे. स्तूपाचा घुमट विटा आणि दगडांनी बनलेला आहे. स्तूपमध्ये अशी अनेक ठिकाणे आहेत, ज्यांचा उपयोग एकेकाळी भगवान बुद्धांच्या मूर्ती आणि अवशेष ठेवण्यासाठी केला जात असे. आज हा भारताच्या सांस्कृतिक वारशाचा एक महत्त्वाचा भाग आहे. भारतीय पुरातत्व सर्वेक्षण विभागाने त्याचे जतन केले आहे. हा स्तूप पाहण्यासाठी देश-विदेशातून लोक येतात.